Στον απόηχο της επίσκεψης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Ρωσία αλλά και του αποτυχημένου πραξικοπήματος, οικονομολόγοι και αναλυτές διεθνών τραπεζών σημειώνουν ότι ο αναβρασμός στη γείτονα χώρα έρχεται να προσθέσει ένα ακόμη πρόβλημα σε μια οικονομία που ήδη καλείται να αντιμετωπίσει τις υποτονικές εξαγωγές, τις αδύναμες επενδύσεις και την πτωτική επιχειρηματική εμπιστοσύνη...
του ΤΑΣΟΥ ΜΑΝΤΙΚΙΔΗ
Οι επενδυτές προχώρησαν σε μαζικό sell-off (ξεπούλημα) τουρκικών τίτλων μετά το 2008, ενώ η τουρκική λίρα υποχώρησε σε ιστορικά χαμηλά έναντι του δολαρίου.
«Η τουρκική οικονομία παραμένει ισχυρή, παρά το αποτυχημένο πραξικόπημα του προηγούμενου μήνα» διαβεβαίωσε πάντως προσφάτως ο Ερντογάν, αν και... κατέστησε αναγκαία την αύξηση των αποθεμάτων σε τουλάχιστον 165 δισ. δολάρια, ενώ κάλεσε την κεντρική τράπεζα να μειώσει το επιτόκιο για τις αγορές κατοικιών στα επίπεδα του 9%.
«Τα πράγματα είναι άσχημα για την Τουρκία» εκτίμησε ο Christopher Dembik, επικεφαλής Μακροοικονομικής Ανάλυσης της Saxo Bank. Αναπόφευκτα μετά τα τελευταία γεγονότα η Τουρκία θα βρεθεί στο επίκεντρο των αναδυόμενων αγορών. Στον απόηχο του στρατιωτικού πραξικοπήματος, η S&P υποβάθμισε κατά τι την Τουρκία στο ΒΒ από ΒΒ+, με αρνητική πρόβλεψη. Στις 19 Αυγούστου η Fitch Rating πρόκειται να δημοσιεύσει την πρόβλεψη κρατικής αξιολόγησης για την Τουρκία και είναι βέβαιον ότι θα υποβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας ακολουθώντας το παράδειγμα της S&P.
Εδώ και κάποια χρόνια οι αποφάσεις των εταιρειών αξιολόγησης δεν παίζουν καθοριστικό ρόλο στις οικονομικές και χρηματοοικονομικές εξελίξεις των περισσότερων χωρών, παρατηρεί ο ίδιος. Ωστόσο, δεν ισχύει το ίδιο για την Τουρκία, η οποία εξαρτάται σε τεράστιο βαθμό από την ξένη χρηματοδότηση εξαιτίας των χαμηλών αποθεμάτων ξένου συναλλάγματος, της περιορισμένης εγχώριας αποταμίευσης και κυρίως του αυξανόμενου εξωτερικού χρέους. Από τη στιγμή που ανέβηκε στην εξουσία το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, το 2002, το εξωτερικό χρέος έχει αυξηθεί κατά 120%.
Η πολιτική αστάθεια, σύμφωνα με τον οικονομολόγο της Saxo Bank, θα έχει τουλάχιστον τέσσερις βασικές συνέπειες για τη χώρα:
1. Τα χρηματοοικονομικά κόστη των τουρκικών εταιρειών σε ξένο νόμισμα κατά πάσα πιθανότητα θα αυξηθούν σημαντικά εξαιτίας της υποτίμησης της τουρκικής λίρας έναντι του δολαρίου. Το γεγονός αυτό θα μειώσει τις ιδιωτικές επενδύσεις και θα εντείνει τον τραπεζικό πιστωτικό κίνδυνο.
2. Η κερδοφορία των τραπεζών, η οποία έχει μειωθεί σχεδόν κατά 55% από τον Δεκέμβριο του 2007 ως τον Δεκέμβριο του 2015, μάλλον θα μειωθεί περαιτέρω εγείροντας ερωτήματα για την πρόσβαση στη ρευστότητα.
3. Η πρόσφατη ισχυρή άνοδος των εισροών ξένων κεφαλαίων είναι πιθανόν ότι θα αντιστραφεί επιτείνοντας τα προβλήματα για την αγορά.
4. Οι προγραμματισμένες μεταρρυθμίσεις για τη μείωση της εξάρτησης από την ξένη χρηματοδότηση αναστέλλονται επ' αόριστον.
Η ανάπτυξη του ΑΕΠ παραμένει πάνω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο, αλλά οι κίνδυνοι μείωσης έχουν ενισχυθεί σημαντικά. Η επιβράδυνση της ανάπτυξης είναι αναπόφευκτη και ενδέχεται να ασκήσει επιπρόσθετες πιέσεις στην κεντρική τράπεζα, η ανεξαρτησία της οποίας ήδη αμφισβητείται, για περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής κατά την προσεχή συνεδρίασή της, στις 23 Αυγούστου.
Η Τουρκία «γεφύρωνε» πάντως σταθερά τα τελευταία χρόνια το χάσμα με τις ανεπτυγμένες οικονομίες του κόσμου, αν και η ανισότητα βρίσκεται σε υψηλά επίπεδα. Ωστόσο, όπως υποστηρίζουν ορισμένοι αναλυτές, ο υφέρπων αυταρχισμός, οι πιέσεις προς την κεντρική τράπεζα, η έλλειψη διαφάνειας και η αδυναμία καταπολέμησης της διαφθοράς εκτιμάται ότι θα μπορούσαν ακόμη και να παραλύσουν την οικονομία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου