Βαλκάνια ώρα «μηδέν» - Γιατί άνοιξε τώρα το κουτί της Πανδώρας

Η Βαλκανική, ως περιβάλλον πολλαπλών «παγωμένων» συγκρούσεων, δίνει εξελίξεις που σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει να αποσυνδέονται από την ιστορική της διαδρομή…

του Κ.ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Στον απολογισμό των δεκαετιών που μεσολάβησαν, ο Βαλκανικός χώρος καταγράφεται ως πεδίο σοβαρότατων εθνικιστικών αντιπαραθέσεων, ως φυτώριο του Α’ Παγκοσμίου πολέμου με αφορμή την δολοφονία του Φραγκίσκου Φερδινάρδου της Αυστρίας, τον Ιούνιο του 1914 στο Σεράγεβο, και φυσικά ως ένα διαρκές θέατρο σύγκρουσης στρατηγικών, που «παρακολουθούν» τις κορυφαίες γεωστρατηγικές μεταβολές που συντελούνται στον πλανήτη.

Σήμερα βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη η ολική επαναφορά των Βαλκανίων, στην ατζέντα της Διεθνούς επικαιρότητας, σε μια ιδιότυπη σύνθεση στην οποία ενσωματώνονται ΚΑΙ οι παραδοσιακοί εθνικισμοί αλλά ΚΑΙ η περεταίρω κλιμάκωση των κρίσιμων στρατηγικών συγκρούσεων που συντελούνται στον πλανήτη. Πρόκειται για ένα εκρηκτικό μείγμα που προμηνύει εξελίξεις…

Η ιμπεριαλιστική επέμβαση τον Μάρτη του 1999…

Και η διάλυση της Ομοσπονδιακής Γιουγκοσλαβίας που ακολούθησε, αυτό που είχε ως κυρίαρχη επιδίωξη ήταν να επανενεργοποιήσει την λανθάνουσα γεωπολιτική ρευστότητα στην ευρύτερη περιοχή. Είχαμε δηλαδή την γέννηση μιας Γιάλτας σε μικρογραφία, που «εναρμόνιζε» το γεωπολιτικό περιβάλλον προκειμένου να υποδεχτεί τις εξελίξεις που θα δρομολογούνταν τον 21^ο Αιώνα.

Η Συμφωνία των Πρεσπών…

Δεν είναι ένα μεμονωμένο γεγονός που εξαντλεί την δυναμική του επίπτωση στην διακρατική σχέση της Ελλάδας με το υβριδικό κρατίδιο των Σκοπίων. Είναι μια στρατηγικού χαρακτήρα παρέμβαση στο DNA της Βαλκανικής, που...
ενορχηστρώθηκε από τους ισχυρούς στο πλαίσιο ΚΑΙ των εγγενών αντιθέσεών τους, και επί της ουσίας επανενεργοποιεί μια «παγωμένη εκκρεμότητα» σε μια εποχή που οι σχεδιασμοί τους ΔΕΝ πήγαν κατ’ ευχήν, και οι όροι της γεωστρατηγικής αντιπαράθεσης έχουν τροποποιηθεί δραματικά και - όπως όλα δείχνουν - αμετάκλητα.

• Η Ρωσία ΔΕΝ καταστράφηκε μετά την διάλυση της ΕΣΣΔ… ΔΕΝ υποβαθμίστηκε σε ανίσχυρη περιφερειακή παρουσία… Αλλά αντιθέτως δυνάμωσε… Αναβαθμίστηκε γεωστρατηγικά… Και διεκδικεί ρόλο πρωταγωνιστικό στις διεθνείς εξελίξεις.
• Η Κίνα ΔΕΝ περιθωριοποιήθηκε… Αντιθέτως κλιμακώνει επιτυχημένα χωρίς θορύβους και λοιπά ταρατατζούμ τον εμπορικό της εισοδισμό… Και η αυτή η διεργασία δείχνει να είναι μη αναστρέψιμη…
• Η ατλαντική ολοκλήρωση ΔΕΝ βάδισε ομαλά και απροβλημάτιστα… Οι εγγενείς αντιθέσεις οξύνονται… Και η αναπόφευκτη εμπλοκή και άλλων δρώντων στην γεωπολιτική διεργασία, λειτούργησε καταλυτικά ώστε αυτές οι αντιθέσεις να αρχίσουν να προσλαμβάνουν χαρακτήρα συγκρουσιακό…

Η παράλληλη πίεση που ασκήθηκε τόσο από τις ΗΠΑ όσο και από την Γερμανία, με αποοδέκτες την Ελλάδα και τα γειτονικά Σκόπια, ερμηνεύεται, αφού…

• Η Γερμανία ισχυροποιεί τον ρόλο της και προσβλέπει σε μια ακόμη πιο γερμανοκρατούμενη Ευρώπη. Και…
• Οι ΗΠΑ επιδιώκουν να προλάβουν ένα νέο - επιτυχημένο ίσως αυτή την φορά – Μαυροβούνι στην καρδιά των Βαλκανίων.

Εδώ είναι που έρχεται και το Γαλλικό βέτο…

Όχι φυσικά ως εναντίωση σε κάποιες τυπικές προϋποθέσεις που απλά δεν τηρήθηκαν από τα Σκόπια και την Αλβανία. Αλλά για να διεμβολίσει την στρατηγική του μετα-Πρεσπικού καθεστώτος με τρόπο ηχηρό, και για λογαριασμό των δικών της σχεδιασμών και επιδιώξεων.

• Το έκανε για να θυμίσει σε όλους, ότι η Γαλλία πλέον διεκδικεί μαχητικά και πρωταγωνιστικά, έναν ευρύτερο και αναβαθμισμένο ρόλο στο Ευρωπαϊκό και Διεθνές περιβάλλον…
• Ότι διεκδικεί αυτόν τον ρόλο, ΤΟΣΟ στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ… ΟΣΟ και ανεξάρτητα από αυτό…
• Και ότι παράλληλα με όλα τούτα, διεκδικεί και ρόλο ξεχωριστό και «κατ’ ιδίαν», ΚΑΙ με τους συντελεστές της σύγχρονης πολυπολικότητας (Ρωσία, Κίνα, Ιράν κλπ).

Και αυτό ακριβώς είναι που θορυβεί τις ΗΠΑ…

Δεν τις ανησυχεί το βέτο αυτό καθ’ εαυτό, ούτε βεβαίως το προσωρινό ίσως μπλοκάρισμα της Ευρωπαϊκής πορείας της Αλβανίας και του Υβριδικού κρατιδίου των Σκοπιανών.

Τις ανησυχούν οι νέες ισορροπίες, οι νέοι συσχετισμοί, οι νέες δυναμικές που διαμορφώνονται…

Ένα νέο σύστημα παραμέτρων δηλαδή που θα τροφοδοτήσει με την σειρά του μια ΝΕΑ ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΑΞΗ…

Δεν είναι διόλου τυχαία εξέλιξη, το γεγονός ότι, ΤΟΣΟ η Δανία, ΟΣΟ ΚΑΙ η Ολλανδία, στοιχήθηκαν πίσω από το Γαλλικό βέτο. Πάμε να δούμε πως και γιατί «κουμπώνει» αυτό το κόνσεπτ…

• Η Δανία, πριν λίγες μέρες αδειοδότησε την κατασκευή του Nord Stream…
• Η Ολλανδία είναι συμπαραγωγός του έργου…
• Συμπαραγωγός είκαι ΚΑΙ η Βρετανία του BREXIT…

Ταυτόχρονα η Γαλλία, επιδιώκει να αποτελέσει σημαντική παράμετρο ΚΑΙ στον Κινεζικό σχεδιασμό. Διεκδικεί αναβαθμισμένο ρόλο στο εμπορικό του σκέλος, και μαζί με αυτό, ΚΑΙ στην στρατιωτική – Αμυντική του διάσταση.

Έτσι… Αν και φαινομενικά υπήρξε ήπια, εν τούτοις είναι ορατή η δημιουργία αντι-Γαλλικού μετώπου στο πλαίσιο της ΕΕ.

Όμως… Στο βαθμό που η Γαλλία «παίζει» δυνατά… ΚΑΙ στα ενεργειακά… ΚΑΙ με τους Ρώσους… ΚΑΙ στο Εμπορικό… ΚΑΙ με τους Κινέζους… Αλλά ΚΑΙ στο αμυντικό πάρτι… Τότε έχει κάθε λόγο να προσπερνά σιωπηλά έως αδιάφορα αυτό το μπλοκ των «σαστισμένων» που αισθάνονται απατημένοι…

Επομένως… Είμαστε μπροστά στην νέα διάσταση που προσλαμβάνει η σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ: Γαλλίας, ΗΠΑ, ΕΕ, Γερμανίας και θα πρέπει να θυμίσουμε ότι προϊόν αυτής της σύγκρουσης, είναι και η δημιουργία της PESCO (Μόνιμη διαρθρωμένη συνεργασία).

Τι σημαίνουν όλα τα παραπάνω;;;…

Ότι η Γαλλία αξιοποιεί στρατηγικά, τα στρατηγικά GAP των ΗΠΑ (όπως για παράδειγμα η αποχώρηση των ΗΠΑ από την συμφωνία για τα πυρηνικά μέσου βεληνεκούς)…

• Μιλά για «παράλυση του ΝΑΤΟ» (με αφορμή ΚΑΙ την απόφαση ΤΡΑΜΠ αλλά και τον συνολικό χειρισμό που ακολουθήθηκε στο Συριακό)…
• Και θέτει ευθέως ζήτημα για «Αναγκαία στρατιωτική αυτονομία» της Ευρώπης, επιδιώκοντας φυσικά να ηγηθεί σε αυτήν την πολύ σοβαρή υπόθεση.

Την ίδια στιγμή, στο παρασκήνιο σοβεί ο εμπορικός και δασμολογικός πόλεμος με τις ΗΠΑ (πχ φόρος GAFA) που απειλεί να διευρύνει και να προσδώσει άλλη διάσταση στα ρήγματα των μεταξύ τους σχέσεων…

Επίλογος…

Το βέβαιο πάντως είναι ότι αυτό που συντελείται σήμερα στο γεωπολιτικό θέατρο της Βαλκανικής, είναι προθάλαμος αναταράξεων, ανατροπών, ευρύτερων στρατηγικών επαναπροσδιορισμών και προσεγγίσεων, και πάνω απ’ όλα προεξοφλεί ότι ο κόσμος αλλάζει αμετάκλητα.

Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, οι πάντες οφείλουν να έχουν στρατηγική για τις προκλήσεις του σήμερα αλλά και της επόμενης μέρας.

Δυστυχώς για την πατρίδα μας, όλα τούτα είναι ψιλά γράμματα, αν και την αφορούν άμεσα. Προτιμά να ασχολείται με το delivery μεταναστών και δικαιωμάτων, υπονομεύοντας στην πράξη ΚΑΙ η ίδια, την ήδη ασταθή και ευμετάβλητη θέση της, στο Διεθνές σύστημα που αναδομείται εκ βάθρων.

"ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ"