Πέμπτη 15 Οκτωβρίου 2015

Τι θα σήμαινε η ανεξαρτησία της Καταλονίας για την Ευρώπη

Πιθανή απόσχιση της Καταλονίας πρόκειται να αποτελέσει παράδειγμα για άλλες περιοχές...

Τι θα σήμαινε η ανεξαρτησία της Καταλονίας για την Ευρώπη

Η Καταλονία, αν και είναι η παραγωγικότερη περιοχή της Ισπανίας, πρόσφατα υποτιμήθηκε από την Standard & Poor's κατά μία μονάδα καθώς αναμένονται τριβές ανάμεσα στην...
περιφέρεια και την κεντρική κυβέρνηση. Πράγματι, η νίκη του συνασπισμού αποσχιστικών κομμάτων _ με 39,54% των εδρών_ στις περιφερειακές εκλογές της Καταλονίας την 27η Σεπτεμβρίου έφερε εντάσεις στην Ισπανία, αφού η καταλανική ανεξαρτησία φαίνεται πλέον ως αρκετά πιθανή κατάληξη. Η Ευρώπη από την άλλη, παρακολουθεί την κατάσταση σιωπηρά αφού, όπως είπε και ο πρόεδρος της ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ,«η Επιτροπή δεν μπορεί να εκφράσει θέση σε συνταγματικές ρυθμίσεις άλλων κρατών». Έτσι, διατηρείται μια σχετική ουδετερότητα, πιθανώς προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω εντάσεις. Τι σημαίνει όμως αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα για την Ευρώπη;

Οι εκλογές της Καταλονίας δίνουν μεν το μήνυμα της ανεξαρτησίας της περιφέρειας αυτής από τη Μαδρίτη, αλλά σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αποτελούν ένα ξεκάθαρο σημάδι μιας νέας τάσης στην ήπειρο: την αμφισβήτηση του status quo από τμήματα πολιτών προερχόμενα τόσο από τα δεξιά, όσο και από τα αριστερά του πολιτικού φάσματος. Η τάση αυτή επέτρεψε την άνοδο της δημοτικότητας του UKIP στην Αγγλία, του Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία, του Κινήματος των Πέντε Αστέρων στην Ιταλία κ.τ.λ.  

Αναφορικά με τα άλλα αποσχιστικά κινήματα της Ευρώπης, η καταλανική υπόθεση δεν ασκεί τόσο μεγάλη επιρροή όσο η επιδίωξη της ανεξαρτησίας της Σκοτίας. Η πιθανή απόσχιση της Καταλονίας από την Ισπανία σαφώς πρόκειται να αποτελέσει παράδειγμα για άλλες περιοχές σε παρόμοια θέση, όμως θα είχε σχετικά μικρή επίπτωση, αφού ένα ανάλογο σενάριο για την Σκοτία θα επηρέαζε πολύ περισσότερο τους άλλους αποσχιστές. Εξάλλου πολλοί Καταλανοί είδαν το δημοψήφισμα της Σκοτίας ως υποδειγματικό, αφού ο βρετανός πρωθυπουργός Νέιβιντ Κάμερον σεβάστηκε το δικαίωμα των Σκοτσέζων να εκφράσουν την γνώμη τους. Από την άλλη, η στρατηγική του ισπανού πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι ήταν σε μεγάλο μέρος απορριπτική προς τα επιχειρήματα των Καταλανών εθνικιστών, χαρακτηρίζοντάς τα ως «ανοησίες». Δηλαδή αν και το δημοψήφισμα της Σκοτίας επηρέασε αρκετά την Καταλονία, το αντίστροφο πιθανώς να μην ισχύσει.

Βέβαια, σε περίπτωση που η περιοχή αυτή κερδίσει την ανεξαρτησία της και επιθυμεί να παραμείνει στην ΕΕ, η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει διπλωματικές τριβές εφόσον η Ισπανία πρόκειται να ασκήσει βέτο στην ένταξη της Καταλονίας στην ΕΕ. Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί ότι ένας βασικός λόγος για την επιθυμία απόσχισης των Καταλανών είναι η απροθυμία τους να μεταφέρονται χρήματα από ταμεία της εύπορης Καταλονίας σε άλλες, φτωχότερες περιοχές της Ισπανίας. Αν ο στόχος αυτός πετύχει, θα τεθεί ένα αρνητικό παράδειγμα για τις πιο παραγωγικές περιοχές της Ευρώπης, διότι τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη _ και η ίδια η Ευρωζώνη _ λειτουργούν υπό την αρχή της αλληλεγγύης ότι χρήματα μεταφέρονται από τα ταμεία των πλουσιότερων περιοχών στις φτωχότερες. Αν κάθε πλούσια περιοχή της Ευρωζώνης ακολουθούσε το καταλανικό παράδειγμα και προσπαθούσε να κρατήσει τον πλούτο της, το μέλλον της Ευρώπης θα ήταν εξαιρετικά ασταθές.

Συνεπώς, παρόλο που δεν αναμιγνύεται στις εσωτερικές υποθέσεις της Ισπανίας, η Ευρώπη βλέπει μπροστά της ένα μέλλον με νέες δοκιμασίες, στις οποίες θα πρέπει να αντεπεξέλθει προκειμένου να διασφαλίσει την αρμονία στην ήπειρο. Βλέπει επίσης την αλλαγή στη στάση κάποιων πολιτών της απέναντι στην επικρατούσα κατάσταση, καθώς αποσχιστικά και ευρωσκεπτικιστικά κινήματα κερδίζουν όλο και περισσότερη δημοτικότητα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου