Με την αποσταθεροποίηση να βρίσκεται προ των πυλών

ΤΟ 2009 οἱ ΗΠΑ ἀποσταθεροποίησαν τήν κυβέρνηση Καραμανλῆ γιατί ἐφοβοῦντο πώς ἡ διέλευση τοῦ ἀγωγοῦ φυσικοῦ ἀερίου South Stream ἀπό τήν Ἑλλάδα θά ἔδινε τήν δυνατότητα στόν Πούτιν νά πατήσει πόδι στήν Μέση Ἀνατολή μέ τίς κάθετες διακλαδώσεις καί ἐπεκτάσεις του... 

του ΜΑΝΩΛΗ ΚΟΤΤΑΚΗ

Δέκα χρόνια μετά, ὁ ἕνας μετά τόν ἄλλο, φιλικοί πρός τό State Department ἀναλυτές ἀναγνωρίζουν ὅτι ἡ Ρωσσία εἶναι ἐγκατεστημένη στήν Μέση Ἀνατολή καί ὁ Πούτιν ὁ μεγάλος κερδισμένος τῆς γεωπολιτικῆς παρτίδας στήν Συρία. Χωρίς τόν ἀγωγό, χωρίς τήν Ἑλλάδα καί ἔχοντας ρυμουλκήσει πρός τήν Μόσχα τόν... πλέον πιστό σύμμαχο τῶν ΗΠΑ, τήν Τουρκία. Ἡ «κακόβουλη ἐπιρροή» ἐπεκτείνεται καί διευρύνεται. Ἡ Ρωσσία ἐπιστρέφει λοιπόν. Ἀργεῖ, ἀλλά ἐπιστρέφει. Μᾶς ἀρέσει, δέν μᾶς ἀρέσει, ἀξιοποιεῖ τά δυτικά λάθη καί ἐπιστρέφει.

Δέν εἶναι τό μόνο μέτωπο στό ὁποῖο ἐπιστρέφει. Ὑπάρχουν δύο ἀκόμη. Τό πρῶτο εἶναι ἤδη ὁρατό. Ἐπιστρέφει καί πάλι στά Βαλκάνια. Ἡ ἀπόφαση Ζάεφ νά προκηρύξει ἀπογοητευμένος πρόωρες ἐκλογές ἐξαιτίας τοῦ βέτο στήν εὐρωπαϊκή πορεία τῶν Σκοπίων, ἀνοίγει καί πάλι τόν ἀσκό τοῦ αἰόλου στά βόρεια σύνορά μας. Οἱ πρόχειρες καί βιαστικές λύσεις διά τῆς ἐπιβολῆς ὁδηγοῦν καί σέ πρόωρα ναυάγια. 

Οἱ νέες ἐκλογές θά ἐξελιχθοῦν σέ μία μεγάλη ὑπόγεια μάχη ΗΠΑ – Ρωσσίας γιά τόν ἔλεγχο τοῦ ἐκλογικοῦ σώματος. Τήν προηγούμενη τήν κέρδισαν οἱ Ρῶσσοι, ἡ συμμετοχή στό δημοψήφισμα δέν ἔφθασε τό 50%, στήν οὐσία ἦταν ἄκυρο. Ἀσχέτως ἄν οἱ ΗΠΑ ἐξουδετέρωσαν τό ἀποτέλσμα διά τῆς Βουλῆς.

Ἐκτός ὅμως ἀπό τά Σκόπια ὑπάρχει καί ἕνα ἀκόμη μέτωπο: τό ἑλληνικό. Οἱ Ρῶσσοι εἶναι ἕτοιμοι νά μᾶς πληρώσουν μέ τό ἴδιο νόμισμα πού μᾶς πλήρωσαν κάποτε οἱ ΗΠΑ γιά τίς ἐπιλογές μας. Μέ ἀποσταθεροποίηση ἀπό τήν ἀνάποδη. Ὄχι μόνο γιατί μετά τό 2010 ὅλες οἱ κυβερνήσεις πού ἀκολούθησαν δέν τήρησαν τά στοιχειώδη προσχήματα ἔναντι τῆς Μόσχας καί ἔγειραν καταλυτικά τήν ζυγαριά 100% ὑπέρ τῶν ΗΠΑ. Θά μᾶς πληρώσουν μέ τό ἴδιο νόμισμα, γιατί ἀνακατευόμαστε στίς ἐσωτερικές τους ὑποθέσεις. Ἡ Σχισματική Ἐκκλησία τῆς Οὐκρανίας πού ἀναγνώρισαν τό Πατριαρχεῖο μας καί ἡ Ἐκκλησία μας ἀκολουθεῖται ἀπό ἐλαχίστους στό Κίεβο, οἱ ναοί της εἶναι ἄδειοι, καί μέ τήν στήριξη τῶν ΗΠΑ παλεύει γιά διεθνῆ νομιμοποίηση.

Ἀμφιβάλλει κανείς ὅτι ὁ Πούτιν μέ σύμμαχο τόν Ἐρντογάν δέν θά στοχεύσει ἀργά ἤ γρήγορα μέσω Ἁγίου Ὄρους τό Οἰκουμενικό μας Πατριαρχεῖο; Ἤδη ἐννέα μονές ἀμφισβητοῦν τόν νέο Διοικητή ἐφοπλιστή Ἀθανάσιο Μαρτίνο, ὁ ὁποῖος ἔμπλεξε. Ἀμφιβάλλει ἐπίσης ὅτι ἡ Ρωσσική Ἐκκλησία θά ἐπιχειρήσει νά διασπάσει τήν Ἑλληνική; Ἤδη ἐκβιάζει τούς Μητροπολῖτες πού θά ἀναφέρουν στά δίπτυχα τόν Οὐκρανίας Ἐπιφάνιο, ὅτι θά ζημιωθεῖ τό παγκάρι τους. Ρῶσσοι πιστοί, ἀντίο. Στό Ἅγιον Ὄρος ἔχει ἤδη μειωθεῖ κατά 90% ὁ ἀριθμός τῶν ἐπισκεπτῶν μετά τήν ἀναγνώριση τῆς Οὐκρανίας ἀπό τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαῖο. Καί ἄν ἦταν μόνον ἡ Ἐκκλησία, αὐτό ἴσως καί νά ἦταν διαχειρίσιμο. Ἴσως. Ἀλλά εἶναι καί τό Αἰγαῖο! Εἶναι καί ἡ ΑΟΖ. Σταδιακά ὁ Πούτιν πού στήριζε ἀποφασιστικά τίς ἑλληνικές θέσεις στό Αἰγαῖο ἕως τό 2009 (στέλνοντας ἀπέναντι στούς Τούρκους τό ἀεροπλανοφόρο Κουσνέτσοφ) μετακινεῖται πρός τίς θέσεις τοῦ Ἐρντογάν.

Προσφάτως Ρῶσσοι καί Τοῦρκοι ἔκαναν κοινή ἄσκηση νοτίως τοῦ Καστελλορίζου μέ Navtex πού ἐξέδωσε ἡ Ἄγκυρα. Στό μέλλον, τί θά γίνει; Ὡραῖα τά κοινά ἀνακοινωθέντα πού ὑπογράψαμε καί τό 2017 καί τό 2018 καί τό 2019, ἀλλά ἡ ἑλληνική ἐξωτερική πολιτική πρέπει νά ἀποκτήσει τήν ἐλάχιστη ἰσορροπία. Ἡ μέν Μόσχα ἔχει ἀγριέψει μέ ὅλους, ἡ ἱστορία ἔδειξε ὅτι στελέχη τοῦ State Department χάρασσαν στό παρελθόν ἐνεργειακή πολιτική ἐρήμην τῶν Προέδρων τῶν ΗΠΑ γιά νά προσλαμβάνονται μέ παχυλούς μισθούς σέ πολυεθνικές ἑταιρεῖες στίς τέως ἀνατολικές χῶρες (ἐξ οὗ καί ἡ δῆθεν ρωσσοφοβία τους, στήν οὐσία ἐπρόκειτο γιά τήν φιλαργυρία τους), ἐνῶ ἐμεῖς τέλος ὡς χώρα ἀδυνατοῦμε νά διαβάσουμε τούς νέους συσχετισμούς. Ἡ πολιτική καί ἐπιχειρηματική μας τάξη ἔχει τά ἐρείσματά της, τά λεφτά της, τά παιδιά της στήν Νέα Ὑόρκη καί στό Λονδῖνο, οὔτε κἄν στό Παρίσι, δέν συζητῶ βεβαίως γιά τήν Μόσχα. Ἄρα ἔχει περιορισμένο ὀπτικό πεδίο. Καί νά βλέπει τόν συσχετισμό ὅμως, ἐλπίζει πώς θά ἀλλάξει, ἄρα δέν κινεῖται.

Πρίν ὑπάρξουν παρανοήσεις, ξεκαθαρίζω! Δέν ἐκφράζουμε προτιμήσεις ἐδῶ. Ὅσο ἰμπεριαλιστές εἶναι οἱ Ἀμερικανοί ἄλλο τόσο ἰμπεριαλιστές ἔχουν γίνει καί οἱ Ρῶσσοι. Τίς πρακτικές τῆς Δύσης ἀντιγράφουν καί μάλιστα χοντροκομμένα. Ὀδόντος ἀντί ὀδόντος. Ἐμεῖς ὅμως εἴμαστε στήν μέση. Οἱ Κοῦρδοι ἔζησαν τήν δυσάρεστη ἐμπειρία νά τούς ἐγκαταλείψουν οἱ ΗΠΑ καί νά γίνουν ἡ χλεύη στά χείλη τοῦ Ρώσσου πρεσβευτῆ στήν ΕΕ. Ὁ Ζάεφ ἐπίσης ἐναρμονίστηκε μέ τίς ΗΠΑ, ἀλλά τήν κρίσιμη ὥρα πού ἔδωσε τήν μάχη γιά τήν ΕΕ ἀφέθηκε μόνος του ἀπό τούς συμμάχους καί «ἔπεσε». Ἐμεῖς, ἄν ζορίσουν τά πράγματα, γιατί νά περιμένουμε κάτι διαφορετικό; Ἡ πτώση μας θά δώσει νέα ἐπιχειρήματα στόν Πούτιν, τό ἔδειξε ἄλλωστε καί στήν κρίση τοῦ 2015. Ἡ Ἑλλάς τοῦ ἦταν περισσότερη χρήσιμη ὡς ἀσταθής χώρα τοῦ ΝΑΤΟ καί μέ εὐρώ, παρά ὡς δική του ἐπιρροή ἐκτός ΕΕ καί μέ δραχμή.

Ἐπείγει, κατά τήν γνώμη μου, λοιπόν, ἡ ἀναζήτηση ἰσορροπιῶν στίς σχέσεις μας μέ τήν Ρωσσία. Δυστυχῶς, δέν εἴμαστε στήν ἐποχή τοῦ Ναβαρίνου γιά νά ἐλπίζουμε σέ τόσα ὅσο τότε. Ὁ νέος Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης πρέπει νά πάει καί στήν Μόσχα. Ὁ τελευταῖος κεντροδεξιός προκάτοχός του δέν προσεκλήθη ποτέ. Μά στήν κρίσιμη στιγμή οἱ ΗΠΑ μέσω Τόμσεν τόν ἐγκατέλειψαν!

ΕΣΤΙΑ