Τονίσαμε από την
πρώτη στιγμή, ότι την επόμενη μέρα της Ρωσοουκρανικής σύγκρουσης, η θέση της Ρωσίας στο Διεθνές σύστημα, ΔΕΝ
θα κριθεί ούτε αυτοτελώς, ούτε βεβαίως κατ’ αποκλειστικότητα από τον έλεγχο που θα καταφέρει τελικά να
διασφαλίσει πάνω στο καταπατημένο οικόπεδο της Ουκρανίας. Πολύ δε
περισσότερο, που το τίμημα για την ίδια την Ρωσία, θα είναι εξαιρετικά βαρύ…
Η περίφημη «Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση», η οποία, με καθαρά επιχειρησιακούς όρους
μιλώντας, θα έπρεπε να ήταν
υποδειγματική ως προς τα θεμελιώδη της, δηλαδή ως προς τον σχεδιασμό, την ευστοχία της, την αποτελεσματικότητά
της, την επιβεβαίωση της εικόνας υπεροχής την οποία
φιλοτέχνησε επιμελώς για λογαριασμό της η Ρωσία κατά την διάρκεια των
προηγούμενων δεκαετιών και κυρίως ως προς
τον βαθμό της ουσιαστικής ενσωμάτωσής της στο στρατηγικό αφήγημα μιας
Υπερδύναμης που θα έπρεπε να διαμηνύει την ακλόνητη αποφασιστικότητά της να διατηρήσει
ρόλο πρωταγωνιστικό στο ισοζύγιο ισχύος του διεθνούς συστήματος…
Εν τούτοις, αυτή η επιχείρηση εξελίχθηκε σε μια επιχείρηση κατατριβής, που αποδόμησε σταδιακά την εικόνα της Ρωσίας και απομυθοποίησε πλήρως τις πραγματικές δυνατότητές της να διαχειριστεί αποτελεσματικά, ακόμη και παραδοσιακές προκλήσεις επί του πεδίου και μάλιστα σε ένα πεδίο απολύτως γνώριμο και επιχειρησιακά οικείο στους σχεδιασμούς των επιτελών. Είναι λοιπόν φανερό, ότι η πραγματική σχέση «κόστους – οφέλους», έτσι όπως αυτή αποτιμάται στην πράξη, με την «Ειδική Στρατιωτική Επιχείρηση» να εξελίσσεται πλέον σε...
Μιλήσαμε λοιπόν για ήττα, όταν οι περισσότεροι εντυπωσιάζονταν επειδή το
20% του Ουκρανικού εδάφους, έδειχνε να έχει καταληφθεί… Μιλήσαμε για ήττα και
κυρίως τονίσαμε ότι η ήττα της Ρωσίας,
είναι ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ... ΤΟΣΟ ως προς το συγκυριακό της αποτύπωμα, ΟΣΟ και ως
προς τις ευρύτερες διεργασίες τις οποίες ενεργοποίησε (ή και επιτάχυνε) με
τρόπο καταλυτικό και οι οποίες λειτουργούν σωρευτικά και όπως όλα δείχνουν
επιδεινώνουν έτι περαιτέρω την πραγματική της θέση στο διεθνές περιβάλλον…
Κρίσιμες παράμετροι, όπως η αποσπασματικότητα στους χειρισμούς της
επί του πεδίου, τα φαινόμενα διάρρηξης της εσωτερικής της συνοχής, η σταθερή
και μη αναστρέψιμη αποδόμηση του ρόλου της στον ευρύτερο κεντρασιατικό
μετασοβιετικό χώρο και τώρα η ανικανότητά της να υπερασπιστεί διαχρονικά
«κεκτημένα» στο έδαφος της Συρίας, που ενδέχεται να οδηγήσει ακόμη και στην
απώλεια του κρίσιμου γι’ αυτήν μεσογειακού της πατήματος, είναι μερικές μόνο πλευρές που συνθέτουν το εύρος αυτής της ήττας,
ενώ ταυτόχρονα προϊδεάζουν, για ένα μέλλον δυσοίωνο και εξαιρετικά
προβληματικό…
Δεν πρόκειται απλώς για μια εικόνα διαρκούς
συρρίκνωσης του ειδικού της βάρους, εν μέσω των πολεμοκάπηλων κραυγών και ιαχών που εξαπολύει καθημερινά ο
ανεκδιήγητος Μεντβέντεφ. Πρόκειται για
μια ανεξέλεγκτη πορεία σταθερής στρατηγικής υποβάθμισης του συστημικού ρόλου
μιας Υπερδύναμης, η οποία ξεπέφτει στην χρήση δανεικών στρατιωτών από την
Κορέα ενδεχομένως και από αλλού, στην σταθερή και μη αναστρέψιμη ενσωμάτωσή
της, ως μέρος του ευρύτερου γεωστρατηγικού σχεδιασμού της Κίνας και εν τέλει στο
έλεος της Τουρκίας, προκειμένου να εξασφαλίσει την συγκατάθεση ή έστω την ανοχή
της, σε έναν εμφανώς υποβαθμισμένο ρόλο περιφερειακό, που δεν έχει καμιά
απολύτως σχέση με τις προσδοκίες της προηγούμενης περιόδου.
Βεβαίως η Ρωσία παραμένει και θα συνεχίσει να
παραμένει ένας ισχυρός δρων και πυρηνική δύναμη. Η δυνατότητά της να
παρεμβαίνει σε επιμέρους περιφερειακά δρώμενα, παραμένει ενεργή. Και φυσικά, το επικουρικό ειδικό βάρος της στους σχεδιασμούς
πρωτίστως της Κίνας που επιδιώκει σταθερά να την «εγκλωβίσει» στο άρμα της, είναι δεδομένο και κυρίως υπολογίσιμο για
μια σειρά από συγκεκριμένους λόγους.
Η δυνατότητά της όμως να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες με ευρύτερο στρατηγικό αποτύπωμα, επί της ουσίας έχει ακυρωθεί πλήρως, ενώ η ικανότητά της να λειτουργήσει ως πόλος ισχύος γύρω από τον οποίο θα μπορούσαν να συσπειρώνονται λοιποί, μικρότεροι πλην όμως ισχυροί περιφερειακοί δρώντες, στο πλαίσιο μιας αμοιβαίας σχέσης δομημένης συλλογικής ασφάλειας και συστημικής στρατηγικής πρωτοβουλίας, πρακτικά πλέον ΔΕΝ υφίσταται.
Η συμμετοχή της Ρωσίας
στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης
όπως και ο κομβικός της ρόλος στο πλαίσιο των BRICS+ παραμένει αυστηρά καθηλωμένη στην
διαχείριση τακτικών προκλήσεων τρέχουσας πολιτικής και ως εκ τούτου ΔΕΝ έχει την δυνατότητα να ισοσκελίζει το εύρος της στρατηγικής
απομείωσης που έχει υποστεί, σε ένα
περιβάλλον στο οποίο επαναδιατυπώνονται εκ βάθρων οι όροι που διέπουν το
ισοζύγιο της ισχύος, στο πλαίσιο της κορυφαίας στρατηγικής σύγκρουσης.
Προφανώς αυτό ΔΕΝ είναι μια καλή εξέλιξη. Η
ραγδαία αποκαθήλωση της Ρωσίας από τον ρόλο που όλοι μας θεωρούσαμε ότι θα
μπορούσε να διαδραματίζει στην διάρθρωση της συστημικής πυραμίδας, συνιστά πλήγμα για την ισορροπία του
συστήματος, που δεν ωφελεί τους λαούς. Θα πρέπει ωστόσο να είμαστε
ξεκάθαροι… Η αντιστοίχιση ενός δρώντα σε
ένα ρόλο πρωταγωνιστικό και κρίσιμο για την ισορροπία του συστήματος, ΔΕΝ είναι και δεν μπορεί να αντιμετωπίζεται
ως αυτοσκοπός. Είναι μια διεργασία διαρκής, ή οποία θα πρέπει να δικαιώνεται
στην πράξη από την συνολική του δράση, από την συνολική του στάση και από την
στοχευμένη διαχείριση ικανοτήτων σε πολλαπλά επίπεδα.
Εάν αυτό δεν συμβαίνει, τότε η απομυθοποίηση, η
μετάπτωση και ο αποσυμβολισμός είναι μια διαδικασία μη αναστρέψιμη και το σύστημα είναι πλέον αναγκασμένο εκ
των πραγμάτων να αναζητήσει νέα επίπεδα ισορροπίας. Θα το κάνει, ακόμη και εάν
απαιτηθεί να αναμορφώσει εκ βάθρων τα ιδιαίτερα φυσιογνωμικά του
χαρακτηριστικά.
Οι ανατροπές λοιπόν που συντελούνται σήμερα στην Μ. Ανατολή και τις οποίες, ειρήσθω εν παρόδω, επιτάχυνε η στρατηγικά ρηχή και ερασιτεχνικά σχεδιασμένη Ρωσική στρατιωτική επιχείρηση στην Ουκρανία, αναμορφώνουν τον περιφερειακό χάρτη και κυρίως ανασυνθέτουν την λίστα των πρωταγωνιστών, επαναδιατυπώνοντας ρόλους και τροφοδοτώντας δυναμικές ικανές να δώσουν μια συνολικά νέα κατάσταση η οποία θα πρέπει να προβληματίσει μεταξύ άλλων ΚΑΙ την χώρα μας, για την σχέση που φροντίζει να οικοδομήσει με τους πρωταγωνιστές αυτής της περιφερειακής διεργασίας.
Σε αυτό το περιβάλλον, η Ρωσία ΔΕΝ θα έχει λόγο
και ρόλο πρωταγωνιστικό,
ενώ η οποιαδήποτε συμβατική και σε κάθε περίπτωση αποσπασματική παρουσία της, θα τελεί υπό καθεστώς
διαρκούς ομηρείας εκ μέρους της «φίλης και συμμάχου» Τουρκίας.
Το Ιράν προφανέστατα εξοβελίζεται, τα διαχρονικά του στηρίγματα
αποδεκατίζονται και όλα δείχνουν ότι οι διεργασίες που θα οδηγήσουν στην
κατάρρευση του καθεστώτος των μουλάδων με την παράλληλη αποδυνάμωση του
αποσταθεροποιητικού περιφερειακού του ρόλου, επιταχύνονται δραματικά.
Αυτό που ενισχύεται αναντίρρητα, είναι ο
περιφερειακός ρόλος του Ισραήλ και φυσικά των Αραβικών χωρών που
έχουν εκδηλώσει σαφέστατη πρόθεση να συνεργαστούν μαζί του, για την διαχείριση
των προκλήσεων της επόμενης μέρας και για την γεωστρατηγική αναμόρφωση της ευρύτερης
περιοχής.
Το Παλαιστινιακό επίσης μετατοπίζεται ταχύτατα και
μάλλον τίθεται οριστικά εκτός της περιφερειακής ημερήσιας διάταξης, ενώ το
ενδιαφέρον της πρόσκαιρα ισχυροποιημένης Τουρκίας, επικεντρώνεται στην
προσπάθεια εργαλειοποίησης των ευκαιριών που δημιουργεί η κατάρρευση του
καθεστώτος στην Συρία, με στόχο την
ακύρωση της δυναμικής που εκδηλώνεται με επίκεντρο τον Κουρδικό παράγοντα και
κυρίως την δημιουργία νέων εκβιαστικών γεωπολιτικών τετελεσμένων,
προκειμένου να λειτουργήσουν συνδυαστικά με το φαύλο καθεστώς της
αποσταθεροποιημένης Λιβύης.
Το στοίχημα προφανώς δεν είναι εύκολο για το
θρασύτατο και προκλητικό επιτελείο της Άγκυρας. Η συγκυριακή ταύτιση των τακτικών της επιδιώξεων
με αυτές του Ισραήλ που οδήγησαν στην αιφνίδια κατάρρευση του Συριακού
καθεστώτος και στον περιφερειακό εξοβελισμό του Ιράν, έχει ήδη αρχίσει να
υποχωρεί και να παραχωρεί σταδιακά την
θέση της σε ΜΗ διαχειρίσιμους στρατηγικούς ανταγωνισμούς που ανατροφοδοτούνται
στο περιβάλλον του Γκολάν και ενισχύονται με την βίαιη εισβολή του
Κουρδικού στην περιφερειακή εξίσωση, γεγονός που αναμένεται να φέρει πάρα πολύ σύντομα την Τουρκία σε τροχιά ρήξης με ένα Ισραήλ που διαθέτει ξεκάθαρη
στρατηγική στόχευση και που ΔΕΝ είναι διατεθειμένο να παίξει και δεν
πρόκειται να χαριστεί στην τραβεστί μαλαγανιά του νεοσουλτάνου.
Επίλογος…
Στο πλαίσιο των
εξελίξεων και ενώ ολοκληρώνεται η συγγραφή του παρόντος, γνωστοποιείται δια
χειλέων του ιδίου του πρωθυπουργού της Ελλάδας ότι το πολυσυζητημένο ταξίδι του στην Βηρυτό, θα πραγματοποιηθεί
επιτέλους (αλλά πάντα Θεού θέλοντος) την Δευτέρα. Κρίσιμα ερωτήματα όπως: Στρατηγικό πλαίσιο, ευρύτερες επιδιώξεις
και σχεδιασμός, follow up, τακτικοί χειρισμοί, λοιπές πρωτοβουλίες,
είναι ζητήματα που ελπίζουμε κάποια στιγμή
να απαντηθούν, αλλά με τούτους εδώ δεν είναι για να βάζεις το χέρι σου στο
Ευαγγέλιο…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου