Διάσκεψη για την Ασφάλεια - Ομολογία ήττας και πολλαπλών στρατηγικών αδιεξόδων

Είναι ίσως η πρώτη φορά που δεν είναι απαραίτητο να καταβληθεί ιδιαίτερη προσπάθεια, προκειμένου να αποκωδικοποιηθούν τα κυρίαρχα ζητήματα που απασχόλησαν την 56^η Διάσκεψη του Μονάχου για την Ασφάλεια, που πραγματοποιήθηκε το διήμερο 14 – 16 Φεβρουαρίου 2020…

του Κ.ΚΥΡΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Τα συμπεράσματα της έκθεσης άλλωστε που φιγουράρουν υπό τον γενικό τίτλο ‘’WESTLESSNESS” δηλαδή «ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΔΥΤΙΚΟΤΗΤΑΣ», συνιστούν από μόνα τους ομολογία ήττας και μη αναστρέψιμων στρατηγικών αδιεξόδων.

Η ίδια η Διάσκεψη, ήταν ομφαλοσκόπηση της ήττας, και επί της ουσίας επισφράγισε και τυπικά, την οδυνηρή για το παραδοσιακό τμήμα των συμμετεχόντων διαπίστωση που σχετίζεται με την πολυπολική φυσιογνωμία του σύγχρονου κόσμου, τον εκτεταμένο δομικό του μετασχηματισμό, τον επανακαθορισμό των παγκόσμιων ισορροπιών και την ταυτότητα των παραμέτρων που τις συνθέτουν.

Το δεύτερο πράγμα που επιβεβαίωσε, είναι την περαιτέρω όξυνση των εγγενών αντιθέσεων μεταξύ των συνιστωσών του παραδοσιακού Δυτικού κόσμου, πολλές από τις οποίες προσλαμβάνουν πλέον χαρακτήρα εξόχως συγκρουσιακό, ενώ είναι πλέον εμφανή τα αποσυνθετικά φαινόμενα και οι...

φυγόκεντρες τάσεις που εκδηλώνονται στις γραμμές τους, με περισσότερο χαρακτηριστική την μη αναστρέψιμη Ευρωναμερικανική ρήξη, αλλά και την καθ’ όλα υπολογίσιμη διαρκή και ανακυκλούμενη σύγκρουση στο σύστημα εξουσίας ακόμη και στο εσωτερικό των ΗΠΑ.

Ιδιαίτερη θέση σε αυτόν τον ασταθή και εξόχως ανταγωνιστικό καμβά της παραδοσιακής Δυτικής γεωστρατηγικής μορφολογίας, κατέχει η κρίση συνεννόησης, το ειδικό βάρος των ανταγωνιστικών συμφερόντων στην διαμόρφωση της τακτικής, και εν τέλει η κρίση στρατηγικής, άρα και η εδραίωση της μη ενιαίας αντιμετώπισης, των παραδοσιακών δυτικών πυλώνων (ΗΠΑ, Γερμανίας, Γαλλίας, Βρετανίας) έναντι των κυρίαρχων στρατηγικών ανταγωνιστών (Ρωσία, Κίνα) αλλά και των ανερχόμενων ισχυρών περιφερειακών δρώντων (Ιράν, Τουρκία).

Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ βέβαια, ο κ. Πομπέο, προσπάθησε με εργαλείο το χιούμορ να διασκεδάσει τις παραπάνω διαπιστώσεις, εγκωμιάζοντας των γοητεία που ασκούν έναντι των τρίτων οι παραδοσιακές Δυτικές «κατακτήσεις και επιτεύγματα», αλλά αυτή η προσπάθεια υπήρξε προκλητικά ατυχής...

• ΚΑΙ διότι επιχείρησε να καταδείξει υπεροχή, καταφεύγοντας σε αξιολογικά «εργαλεία» τριτεύουσας σημασίας, αλλά... 
• ΚΑΙ διότι ως μέτρο της υποτιθέμενης «Υπεροχής», επιστρατεύτηκε η συμπεριφορά και οι επιλογές των μεταναστευτικών ρευμάτων στον πλανήτη, και αυτή η προσπάθεια στην καλύτερη περίπτωση συνιστά μεθοδολογικό ξεπεσμό.

Σε κάθε περίπτωση πάντως, η φετινή Διάσκεψη, ΔΕΝ θύμιζε την παραδοσιακή φιλική συνεύρεση προηγούμενων εποχών, αφού λειτούργησε αντικειμενικά ως μια παράθεση χαρακωμάτων σε συνθήκες προσωρινής εκεχειρίας, όπου ο καθένας από τους συμμετέχοντες αναζητά ρόλο και λόγο, ακόμη και σε βάρος ή στον αντίποδα των συμφερόντων και των επιλογών που ιεραρχούν οι παραδοσιακοί του σύμμαχοι. Έτσι…

• Η ενιαία γεωπολιτική υπόσταση της «Δύσης» με τον παραδοσιακό της προσδιορισμό φθείρεται, ξεφτίζει και η φθορά αυτή καταγράφει μια δυναμική που ΔΕΝ είναι αναστρέψιμη…
• Η ενιαία στάση απέναντι στους νέους ανταγωνιστές (κεντρικούς και περιφερειακούς δρώντες) δεν είναι καν ζητούμενο, αφού καταγράφονται από ασυμβίβαστα συγκρουσιακές συμπεριφορές και διαθέσεις μέχρι και ειδικοί προσεταιρισμοί με καταφανή τα στρατηγικά χαρακτηριστικά στις πλείστες των περιπτώσεων…
• Η παραδοσιακή Δυτική «Ηγεμονία» αμφισβητείται και αυτή η αμφισβήτηση προσλαμβάνει πλέον ΚΑΙ επιθετικά χαρακτηριστικά στην σύγχρονη γεωστρατηγική και διπλωματική σκακιέρα.

Το κλίμα είναι φανερό ότι επιδεινώνεται έτι περαιτέρω, αφού σε όλα τα παραπάνω έρχονται να προστεθούν, και ορισμένα κρίσιμα συμπεράσματα, που σχετίζονται με τομείς που αφορούν ακόμη και στην ίδια την φυσιογνωμία του παραδοσιακού Δυτικού Συνασπισμού. Έτσι…

• Ισχυροί εσωτερικοί ανταγωνισμοί, εφαρμοσμένες ανταγωνιστικές στρατηγικές μεταξύ παραδοσιακών συμμάχων, αλλεπάλληλες στρατηγικές ήττες (Αραβική Άνοιξη, Αφγανιστάν, Ιράκ κλπ), το αρνητικό απολογιστικό ισοζύγιο πολλών πολέμων, αλλά και η καταφανής ενδυνάμωση των ιστορικών αντιπάλων σε συνδυασμό με την διάχυση των στρατηγικών τους συμφερόντων, έχουν επιβάλει ντε φάκτο μια ιδιότυπη αναστολή στην παραδοσιακή «Ελευθερία» με την οποία πραγματοποιούνταν κατά το παρελθόν οι ανεξέλεγκτες στρατιωτικές και άλλες επεμβάσεις.
• Η υπεροχή στην στρατιωτική τεχνολογία, αποτελεί πλέον παρελθόν. Γνωστά και άγνωστα τεχνολογικά επιτεύγματα, κεντρικές αλλά και περιφερειακές εξοπλιστικές στρατηγικές, μικροί αποφασισμένοι δρώντες (Β. Κορέα), κατάρρευση εξοπλιστικών μορατόριουμ, διάχυση πυρηνικής τεχνολογίας, είναι μερικές μόνο παράμετροι που έχουν αναμορφώσει πλήρως το διεθνές εξοπλιστικό αποτύπωμα, και στην ούγια του πλέον, οι σφραγίδες είναι πολύ περισσότερες της μιάς.

Από την άλλη, οι νέες δυνάμεις που έχουν «εισβάλει» αμετάκλητα στο βάθρο των πρωταγωνιστών, είτε έχουν εξουδετερώσει ή ελέγχουν επαρκώς τις συγκρούσεις και απειλές που ανέκυψαν την τελευταία δεκαετία του προηγούμενου αιώνα στο ζωτικό τους περιβάλλον (Ρωσία), είτε συμβιώνουν ακόμη με αντιθέσεις σε περιβάλλον συγκρουσιακό παρά την αποφασιστική τους ενδυνάμωση (πχ Κίνα – Χονγκ Κονγκ).

Τα πράγματα ωστόσο είναι χειρότερα για την παραδοσιακή Δυτική συνοχή, αφού…

• Οι κλιμακούμενες εσωτερικές αντιθέσεις και συγκρούσεις στα κέντρα εξουσίας των ΗΠΑ, ενδέχεται πάρα πολύ σύντομα να καταστούν μη διαχειρίσιμες…
• Οι Ευρωαμερικανικές αντιπαραθέσεις -παρά τα προσχήματα- τείνουν να προσλάβουν χαρακτήρα δομικό που απειλεί την συνοχή της παραδοσιακής δυτικής αρχιτεκτονικής…
• Η Ευρώπη κλυδωνίζεται όχι μονάχα από την αδυναμία της να διασφαλίσει στρατηγική συναίνεση απέναντι στις σύγχρονες προκλήσεις, αλλά και εξ αιτίας της ρήξης που βρίσκεται σε εξέλιξη στο εσωτερικό της, μεταξύ της Γερμανίας και της Γαλλίας, ενώ η αρνητική δυναμική που διαμορφώνεται στην μετά BREXIT εποχή, συνιστούν παράγοντες που προσδίδουν στην Ευρώπη, τα χαρακτηριστικά του αδύναμου κρίκου για την δυτική αρχιτεκτονική στο σύνολό της.

Σε αυτόν τον γκρίζο απολογισμό, η φετινή Διάσκεψη για την Ασφάλεια, επιβεβαίωσε την στρατηγική αδυναμία των πρωταγωνιστών της, να διαχειριστούν τις κρίσιμες προκλήσεις της σύγχρονης εποχής, και από δυο ακόμη ζητήματα:

• Από την απόφασή τους να συμβιβαστούν (ή την ανικανότητά τους να επιδιώξουν να τροποποιήσουν) με το σημερινό κατ’ εξοχήν ανασφαλές σύστημα υποτιθέμενης Διεθνούς Ασφαλείας. Και…
• Από την ιστορική τους ακαταλληλότητα, να επεξεργαστούν μια νέα αντίληψη για τις διεθνείς σχέσεις και τις πολυμερείς συνεργασίες, που να είναι ικανή να ακυρώσει ή να περιορίσει τους σύγχρονους κινδύνους στην νέα εποχή.

Προφανώς τα παραπάνω, δεν συνιστούν διαχειριστική ανεπάρκεια, αλλά στοιχείο που καταδεικνύει τον ιστορικά ξεπερασμένο ρόλο του συστήματος αντιλήψεων από το οποίο εμφορούνται, και αυτό είναι μια κρίσιμη διαπίστωση που παραχωρεί χώρο στους μικρούς και τυπικά «ασήμαντους» δρώντες, για ν αναλάβουν ρόλο και να τροποποιήσουν δραματικά τους κανόνες του παιχνιδιού…

• Καληνύχτα Ελλάδα… Όλα τα παραπάνω, ούτε σαν σκέψη δεν απασχολούν το δουλοπρεπές πολιτικό προσωπικό που διαχειρίζεται τις τύχες σου στην πιο κρίσιμη ιστορική εποχή… Αυτοί κυνηγούν «επενδύσεις», ενώ η πατρίδα μας χάνεται κάτω από τα πόδια των παροπλισμένων πολιτών…

"ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΦΟΡΟΥΜ"