ΕΞΙ ΜΟΙΡΑΙΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΣΤΟ ΚΟΡΥΦΑΙΟ ΕΘΝΙΚΟ ΔΡΑΜΑ

Ο πατέρας της ιδέας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ο Ζαν Μονέ, είχε πει ότι τίποτα δεν γίνεται χωρίς τους ανθρώπους και τίποτα δεν μένει χωρίς θεσμούς. Στο νέο κυπριακό δράμα υπήρξαν άνθρωποι, με θεσμική ιδιότητα, που διαδραμάτισαν κομβικό ρόλο στην εξέλιξη των πραγμάτων, καθορίζοντας το μέλλον του τόπου...

του ΓΙΑΝΝΗ ΣΕΪΤΑΝΙΔΗ

O Δημήτρης Χριστόφιας αποτελούσε το απόλυτο success story για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Εν έτει 2008, ο ηγέτης ενός Κομμουνιστικού Κόμματος κατάφερε να εκλεγεί στην ηγεσία ενός κράτους-μέλους της Ε.Ε. Στις κομμουνιστικές του καταβολές αποδίδεται, από τους επικριτές του, η αδυναμία να αντιληφθεί το πώς λειτουργεί μια καπιταλιστική αγορά, δείχνοντας εντέλει ατολμία στην έγκαιρη λήψη δημοσιονομικών μέτρων και αποφάσεων. Η κριτική που του ασκείται είναι ότι... 

Προσπάθησε μέχρι τέλους να αποφύγει το πικρό ποτήρι της υπογραφής του Μνημονίου. «Εμείς θέλαμε να καταλήξουμε, η τρόικα έθετε διαρκώς νέα αιτήματα» απαντούν μέσω της «Κ» στενοί συνεργάτες του τέως προέδρου. Το μεγαλύτερο λάθος που του χρεώνεται είναι ότι αποδέχτηκε το ελληνικό PSI -μια απόφαση που στοίχισε 3,5 δισ. ευρώ στις κυπριακές τράπεζες- χωρίς να ζητήσει κάποιο αντάλλαγμα.

Στη σημείο αυτό εμπλέκεται ένας άλλος πρωταγωνιστής του δράματος, ο τέως διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Αθανάσιος Ορφανίδης. Εχει δηλώσει αρκετές φορές ότι προσπάθησε να προειδοποιήσει την κυβέρνηση Χριστόφια για τις συνέπειες του PSI, αλλά εκείνα τα κρίσιμα 24ωρα ο πρόεδρος δεν έβγαινε στο τηλέφωνο. Ο κ. Ορφανίδης είχε συμμετάσχει σε μια διαδήλωση κατά του κ. Χριστόφια έξω από το Προεδρικό, μετά την έκρηξη στο Μαρί. Ο τέως πρόεδρος δεν έβγαλε ποτέ από το μυαλό του την εικόνα του κεντρικού τραπεζίτη - διαδηλωτή. «Ανησυχούσαμε αλλά δεν είχαμε ποτέ ενημέρωση πως αυτό ήταν η κόκκινη γραμμή που δεν έπρεπε να περάσουμε», δήλωσε την περασμένη εβδομάδα στη New York Times ο τότε υπουργός Οικονομικών, Κίκης Καζαμίας, δείχνοντας προς τον κ. Ορφανίδη.

«Κόκκινο πανί»

Ο τέως κεντρικός τραπεζίτης, όμως, δεν είχε καλές σχέσεις -θα λέγαμε ότι υπήρξε πολεμική ατμόσφαιρα- με τον Ανδρέα Βγενόπουλο, το πρώην αφεντικό της Λαϊκής Τράπεζας. Ο κ. Βγενόπουλος αποτελεί σήμερα το «κόκκινο πανί» για τη συντριπτική πλειονότητα -αν όχι το σύνολο- της κοινής γνώμης και του πολιτικού συστήματος της Κύπρου. Κατηγορείται ότι με τον τρόπο με τον οποίο διοίκησε τη Λαϊκή από το 2006 αποτέλεσε τη γενεσιουργό αιτία της σημερινής κατάστασης που οδήγησε στη διάλυση της τράπεζας. Ο ίδιος ο κ. Βγενόπουλος υποστηρίζει ότι η τράπεζα έπεσε θύμα δυσφημιστικής επίθεσης από το κυπριακό κατεστημένο, φωτογραφίζοντας την Τράπεζα Κύπρου και τον κ. Ορφανίδη.

Για το τι έγινε στη συνέχεια δείχνει τις επόμενες διοικήσεις. Μέλος τους υπήρξε και ο Μιχάλης Σαρρής, νυν υπουργός Οικονομικών, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος της Λαϊκής. Ο κ. Σαρρής θα μπορούσε να είναι πρωταγωνιστής αρχαίας τραγωδίας. Υπήρξε υπουργός Οικονομικών και στην κυβέρνηση του Τάσσου Παπαδόπουλου και ήταν αυτός που του εισηγήθηκε τον διορισμό του Αθανασίου Ορφανίδη στην Κεντρική Τράπεζα.

Ο Νίκος Αναστασιάδης, που σήμερα συμπληρώνει ένα μήνα στην Προεδρία της Δημοκρατίας, φέρεται να είναι δυσαρεστημένος με τον κ. Σαρρή (ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄ είπε ευθέως ότι ο πρόεδρος νιώθει προδομένος από συνεργάτες του και όλοι κοιτούν τον κ. Σαρρή), ενώ μέτωπο έχει ανοίξει και με τον νυν διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, Πανίκο Δημητριάδη. Ο τελευταίος βρέθηκε στο μέσον μιας χαοτικής κατάστασης. Η παραδοχή του ότι η Λαϊκή κρατήθηκε στον αναπνευστήρα το τελευταίο εννεάμηνο, με την εξάρτηση από τον ELA να φτάνει τελικά στο 50% του κυπριακού ΑΕΠ, τον θέτει στο στόχαστρο κριτικής, με ένα σημαντικό τμήμα της πολιτικής σκηνής να ζητεί την παραίτησή του. Ο ίδιος δηλώνει ήσυχος και ότι δεν πρόκειται να εγκαταλείψει τη θέση του σε μια τόσο δύσκολη στιγμή για τη χώρα.

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ