Την Τετάρτη 11 Μαΐου 2016, κυκλοφόρησε ως επίσημο έγγραφο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, η επιστολή που απεύθυνε η Τουρκία προς αυτόν, την 28 Απριλίου 2016, δια του μονίμου αντιπροσώπου της στον ΟΗΕ...
Από την επιστολή προκύπτει ότιη Τουρκία συνεχίζει να προκαλεί και να διεκδικεί την ΑΟΖ μεγάλου μέρους της Ανατολικής Μεσογείου, που ανήκει στην Ελλάδα και την Κύπρο με το αιτιολογικό ότι...
είναι το κράτος «με τη μεγαλύτερη ηπειρωτική ακτογραμμή» στην Ανατολική Μεσόγειο , τονίζοντας μάλιστα ότι η τουρκική υφαλοκρηπίδα, σε αυτές τις περιοχές, ακολουθεί τη μέση γραμμή Τουρκίας - Αιγύπτου.
Από την επιστολή προκύπτει ότιη Τουρκία συνεχίζει να προκαλεί και να διεκδικεί την ΑΟΖ μεγάλου μέρους της Ανατολικής Μεσογείου, που ανήκει στην Ελλάδα και την Κύπρο με το αιτιολογικό ότι...
είναι το κράτος «με τη μεγαλύτερη ηπειρωτική ακτογραμμή» στην Ανατολική Μεσόγειο , τονίζοντας μάλιστα ότι η τουρκική υφαλοκρηπίδα, σε αυτές τις περιοχές, ακολουθεί τη μέση γραμμή Τουρκίας - Αιγύπτου.
Στο παρελθόν, ο Αχμέτ Νταβούτογλου, ως Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, είχε πει χαρακτηριστικά: «Κάνουμε διερευνητικές επαφές που έχουν ρητό στόχο να εξετάσουν όλα τα θέματα που αφορούν τις διαφωνίες μας στο Αιγαίο. Επομένως, είμαστε επικεντρωμένοι κατά προτεραιότητα στο θέμα του Αιγαίου. Ωστόσο, το Καστελόριζο βρίσκεται στη Μεσόγειο. Σε ότι αφορά το νησί του Καστελόριζου, η Τουρκία έχει βάσιμες νομικές και πολιτικές θέσεις, σε συμφωνία με το διεθνές δίκαιο και τη νομολογία των διεθνών δικαστηρίων, συμπεριλαμβανομένης και της Χάγης. Και γνωρίζουμε ότι η Ελλάδα και η Τουρκία διαφωνούν σχετικά με τις θαλάσσιες ζώνες στην Ανατολική Μεσόγειο. Άσχετα, όμως, με τη γεωγραφική συνάφεια ή άλλα θέματα, εμείς θέλουμε να λύσουμε όλες τις διαφορές μας με την Ελλάδα το συντομότερο δυνατό» (Συνέντευξη στον Αλέξη Παπαχελά, Εφημερίδα «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», 6 Μαρτίου 2011).
Σε άλλη συνέντευξή του, με αφορμή την επίσκεψή του στην Αθήνα και στην ερώτηση : «Επιμένετε στην άποψη ότι το Καστελόριζο δεν ανήκει στο Αιγαίο και δεν έχει δικαίωμα σε ΑΟΖ; Θα αμφισβητούσε η χώρα σας το δικαίωμα της Ελλάδας σε έρευνες για φυσικό αέριο και πετρέλαιο νοτιοανατολικά της Κρήτης; Πώς θα περιγράφατε την προσέγγιση της Τουρκίας στο θέμα της ΑΟΖ;» απήντησε : «Η Τουρκία έχει σαφή πολιτική και νομική θέση, εδραζόμενη στο διεθνές δίκαιο. Γνωρίζουμε ότι η Τουρκία και η Ελλάδα υποστηρίζουν διαφορετικές απόψεις αναφορικά με τη θαλάσσια δικαιοδοσία σε περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου. Επιθυμούμε να διευθετήσουμε όλες τις διαφορές μας με την Ελλάδα. Είμαι πεπεισμένος ότι θα πραγματοποιήσουμε πρόοδο προς έναν κοινά επιθυμητό σκοπό». (Συνέντευξη στο «Βήμα της Κυριακής, 14 Οκτωβρίου 2012).
Με αφορμή τα παραπάνω, κρίνω σκόπιμο να γίνει μια προσέγγιση του συγκεκριμένου θέματος.
***
Η Τουρκία, μετά την τελική διαμόρφωση των διατάξεων της «Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας1982 - United Nations Convention on the Law of the Sea – UNCLOS 1982», η οποία από τον ΟΗΕ τέθηκε σε ισχύ στις 16-11-1994, από την Ελλάδα στις 23-6-1995 (Ν. 2321/1995) και από την Ε.Ε στις 10-12-1998 (Επίσημη Εφημερίδα αριθ. L 179 /1998) για να διεκδικεί στο Αιγαίο, και μη έχοντας επικυρώσει τη Σύμβαση, κατά καιρούς «κατασκευάζει» ή «ανασύρει» διάφορες θεωρίες, όπως τη «Θεωρία της μειωμένης επήρειας».
Η «Θεωρία της μειωμένης επήρειας», υπάρχει στη διεθνή νομική βιβλιογραφία, αλλά αφορά τον καθορισμό των Ζωνών του ‘Δικαίου της Θάλασσας’ για νησιά που βρίσκονται μακριά από το σώμα του κυρίαρχου κράτους, χωρίς οποιαδήποτε γεωγραφική συνάφεια με αυτό.
Σύμφωνα με τη «Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας» (άρθρα 55 – 75), με την οποία και θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά η ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΖΩΝΗ (Α.Ο.Ζ) αυτή περιλαμβάνει το θαλάσσιο βυθό και το υπέδαφός του, που εκτείνεται πέραν των χωρικών υδάτων μέχρι, δυνητικά, την απόσταση των 200 ναυτικών μιλίων.
Στην Α.Ο.Ζ, το κράτος δεν ασκεί πλήρη κυριαρχία (όλες τις αρμοδιότητες του κράτους) αλλά ειδικά κυριαρχικά δικαιώματα (έρευνα, εκμετάλλευση φυσικών πόρων κ.α) που καλύπτουν όλους του φυσικούς πόρους, ζωντανούς και μη.ΑΟΖ έχουν, τα νησιά, οι νησίδες και οι βραχονησίδες, μόνο εφόσον μπορούν να συντηρήσουν ανθρώπινη διαβίωση ή δική τους οικονομική ζωή.
Για ακατοίκητες νησίδες και βραχονησίδες, δημιουργούνται ερωτήματα για το κατά πόσο μπορούν, υπό προϋποθέσεις, να έχουν ή όχι ΑΟΖ. Για τα κατοικήσιμα όμως νησιά, όπως το Καστελλόριζο, δεν γεννάτε καμία αμφιβολία.
***
Η έννοια της Α.Ο.Ζ, στην Ελλάδα, έγινε ευρέως γνωστή, αρχικά το Φεβρουάριο του 2003 και στη συνέχεια τον Ιανουάριο του 2007, όταν η Κυπριακή Κυβέρνηση, με Πρόεδρο τον Τάσο Παπαδόπουλο, υπέγραψε συμφωνία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ της Κύπρου με την Αίγυπτο και το Λίβανο, αντίστοιχα.
Το κατόρθωμα της μαρτυρικής Κύπρου, να οριοθετήσει ΑΟΖ, έφερε στο προσκήνιο το Καστελόριζο, το οποίοαποτελεί τον μεγαλύτερο πονοκέφαλο της Τουρκίας στο Αιγαίο. Αναμφισβήτητα ελληνικό νησί το οποίο κατοικείται, διαθέτει δική του ΑΟΖ και αποτελεί σημείο οριοθέτησης της Ελληνικής ΑΟΖ με αυτή της Αιγύπτου και της Κύπρου. Η θέση του, έχει πανικοβάλει την Τουρκία, καθώς χάνει τα θαλάσσια σύνορά της με την Αίγυπτο και της περιορίζει την ΑΟΖ .
Μπροστά σε αυτή την κατάσταση, η Τουρκία δείχνει να εγκαταλείπει το casus belli για τα 12 ν.μ με αντάλλαγμα, τη συναίνεση της Ελλάδας στη «διάσπαση» του εθνικού της χώρου, διαχωρίζοντας τοΚαστελόριζο από το Αιγαίο και οριοθετώντας το στη Θάλασσα της Λεβαντίνης.
Οι Τούρκοι, αμφισβητούν την αδιατάρακτη ενότητα των ελληνικών θαλασσίων συνόρων, από τον Έβρο μέχρι και το Καστελλόριζο, με το αιτιολογικό ότι το Καστελόριζο δεν ανήκει στο Αιγαίο αλλά στη Μεσόγειο και πιο συγκεκριμένα στη Θάλασσα της Λεβαντίνης.
Ισχυρίζονται ότι το Καστελόριζο, λό γω αυτής της γεωγραφικής του θέσης, έχει μειωμένη επήρεια στον καθορισμό της ελληνικής ΑΟΖ, και η ΑΟΖ πέριξ του Καστελόριζου, ανήκει στη δική της.
***
Για να γίνουν πειστικοί, αγνοούν τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από τους Διεθνείς Οργανισμούς στους οποίους είναι μέλη και με το ‘έτσι θέλω’, διαγράφουν από επίσημους χάρτες όχι μονό το Καστελλόριζο αλλά και όλα τα Δωδεκάνησα. Μια μικρή ανάλυση για να γίνει αυτό πιο κατανοητό.
Με σκοπό το συντονισμό της μετάδοσης των μετεωρολογικών πληροφοριών, για τις ανάγκες της διεθνούς ναυσιπλοΐας, το Παγκόσμιο Ναυτιλιακό Σύστημα Κινδύνου και Ασφάλειας (Global Maritime Distress Safety System - GMDSS), το οποίο καθιερώθηκε το 1992, σε συνεργασία με το Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (International Maritime Organization ΙΜΟ), τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (World Meteorological Organization -WMO) και το Διεθνή Υδρογραφικό Οργανισμό (International Hydrographic Organization - IHO) έχουν οριοθετήσει παγκοσμίως είκοσι μια (21) γεωγραφικές θαλάσσιες περιοχές (METAREA) και έχουν αναθέσει σε συγκεκριμένα κράτη την ευθύνη για τη μετεωρολογική τους κάλυψη.
Στην Ελλάδα (ΕΜΥ), έχουν αναθέσει την ευθύνη για τη μετεωρολογική κάλυψη της περιοχής METAREA ΙΙΙ, η οποία περιλαμβάνει την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα (The Mediterranean and Black Seas, east of the Strait of Gibraltar) . Κάθε περιοχή METAREA έχει και υπο-περιοχές. Η περιοχή METAREA ΙΙΙ έχει 53 υπο-περιοχές.
Στο χάρτη του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού Νο 9 METAREA III ( E ), που απεικονίζονται οι 53 υπο-περιοχές (Subareas ) της Μεσογείου αναφέρονται τα Δωδεκάνησα και το Καστελλόριζο. Τον ίδιο χάρτη έχει αναρτημένο στην ιστοσελίδα της και η Ελληνική ΕΜΥ. Στον αντίστοιχο χάρτη που έχει ανηρτημένο η Τουρκία, τα Δωδεκάνησα και το Καστελλόριζο φαίνονται ότι ανήκουν στη Τουρκία.
***
Το Καστελόριζο ή Μεγίστη (επειδή είναι το μεγαλύτερο από τα νησιά του συμπλέγματος των νησιών που συγκροτούν το Δήμο Μεγίστης), νησί με ναυτική, εμπορική και πολιτιστική παράδοση, έχει έκταση 9,1 τετρ. χλμ., μήκος ακτών 19,5 χλμ, πληθυσμό 492 κατοίκους στην απογραφή του 2011 και απέχει 1,25 ναυτικά μίλια από τις τουρκικές ακτές, 72 από τη Ρόδο, 150 από την Κύπρο και 328 από τον Πειραιά.
Με τη Συνθήκη της Λοζάνης (24-7-1923), η Τουρκία παραχώρησε στην Ιταλία (άρθρο 15) ονομαστικά δεκατέσσερα νησιά (Αστυπάλαια, Ρόδος, Χάλκη, Κάρπαθος, Κάσος, Τήλος, Νίσυρος, Κάλυμνος, Λέρος, Πάτμος, Λειψοί, Σύμη Κως, Καστελλόριζο) με τις παρακείμενες νησίδες τους.
Με τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων (1947) μεταξύ Συμμαχικών Δυνάμεων και Ιταλίας, η Ελλάδα πήρε τα προαναφερθέντα από την Ιταλία (άρθρο 14).
Η γραμμή των θαλασσίων Ελληνοτουρκικών συνόρων σε αυτά, ορίστηκε ότι είναι αυτή που διέρχεται από 51 καθορισμένα σημεία, η γεωγραφική θέση των οποίων προσδιορίζεται λεπτομερώς και αναφέρεται στους Βρετανικούς υδρογραφικούς χάρτες (British Admiralty ) Νο 236, 872, 1546. Μια απλή ματιά στους χάρτες, αρκεί για να διαπιστωθεί ότι το Καστελλόριζο ανήκει στην Ελληνική επικράτεια.
Ο Νόμος 518/1948 «Περί προσαρτήσεως της Δωδεκανήσου εις την Ελλάδα» (ΦΕΚ 7Α/9-1-1948) αποτελεί ένα διαχρονικό κείμενο και τρανταχτό επιχείρημα για τη σωστή ενημέρωση γύρω από τα ‘Δωδεκάνησα’, και φυσικά και το Καστελλόριζο, τα οποία προσαρτήθηκαν στην Ελλάδα από την 28η Οκτωβρίου 1947.
Ο όρος ’’Δωδεκάνησα’’ είναι όρος γεωγραφικός αναφερόμενος στο σύμπλεγμα νησιών, νησίδων και βραχονησίδων της ελληνικής επικράτειας και περιλαμβάνει τα δεκατέσσερα μεγαλύτερα (Αστυπάλαια, Ρόδος, Χάλκη, Κάρπαθος, Κάσος, Τήλος, Νίσυρος, Κάλυμνος, Λέρος, Πάτμος, Λειψοί, Σύμη Κως, Καστελλόριζο) με τις παρακείμενες νησίδες και βραχονησίδες τους. Είναι επίσης όρος διοικητικός που προσδιορίζει μια αποκεντρωμένη οργανωμένη δομή του Κράτους με βάση τις γεωοικονομικές, κοινωνικές και συγκοινωνιακές συνθήκες (άρθρο 101 Συντάγματος). Η διοικητική δομή ’’Δωδεκάνησα’’,μέχρι το 1955 λειτουργούσε ως ‘Γενική Διοίκηση Δωδεκανήσου’ και στη συνέχεια, μέχρι και σήμερα ως ‘Νομός Δωδεκανήσου’(άρθρα 22 και 27 Ν. 3200/1955 «Περί Διοικητικής Αποκεντρώσεως» ) με πρωτεύουσα – έδρα, τη Ρόδο.
Αν βρεθεί, Ελληνική Κυβέρνηση που θα δεχτεί ότι δεν υπάρχει πλήρης και αδιατάρακτη ενότητα των θαλασσίων συνόρων, Ελλάδας – Τουρκίας, από τον Έβρο μέχρι και το Καστελόριζο, θα διαπράξει θανάσιμο λάθος .
Αλεξανδρούπολη Μάιος 2016
ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΟΠΟΥΛΟΣ Νικόλαος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου