ΝΑ ΣΑΣ ΠΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ ΠΟΙΟΣ ΜΑΣ ΠΑΙΡΝΕΙ ΤΟ ΧΡΥΣΟΦΟΡΟ ΠΥΡΙΤΗ

Στο protagon.gr αναρτήθηκε άρθρο με τίτλο  «Ποιος μας παίρνει τον χρυσοφόρο πυρίτη» του κ. Πέτρου Τζεφέρη, δρ. μεταλλειολόγου-μεταλλουργού μηχανικού και προΐσταμένου της Διεύθυνσης Πολιτικής Ορυκτών Πρώτων Υλών του ΥΠΕΚΑ... 

Ο συγγραφέας εκφράζει το παράπονό του που η μεταλλουργική επεξεργασία του συμπυκνώματος χρυσοφόρου πυρίτη που...

παράγει η Ελληνικός Χρυσός στην Ολυμπιάδα γίνεται στην Κίνα με αποτέλεσμα η χώρα μας να μην εισπράττει ούτε ένα ευρώ από τον χρυσό και τον άργυρο που περιέχει.

Αρχικά έχουμε να παρατηρήσουμε ότι το περιεχόμενο του άρθρου του συμφωνεί ΑΠΟΛΥΤΑ με όλα όσα έχουμε γράψει σχετικά εμείς (και έχουμε γράψει πολλά). Δείτε π.χ. το Κερδίζει το Δημόσιο από τον χρυσό της Ολυμπιάδας; Η απάντηση στο ερώτημα «ποιος μας παίρνει το χρυσοφόρο πυρίτη» είναι απλή, γνωστή και μη αμφισβητούμενη από κανέναν. Και δεν είναι «οι Κινέζοι». Οι «επενδυτές» είναι αυτοί που μας παίρνουν τον πυρίτη, τον φυγαδεύουν σαν ευτελούς αξίας πρώτη ύλη θειικού οξέος στην Κίνα και καρπώνονται εκεί την αξία του χρυσού και του αργύρου χωρίς να αφήνουν τίποτα στον τόπο. Και το κάνουν αυτό γιατί τους αφήνουμε να το κάνουν, γιατί η Βουλή, η Διοίκηση και η Δικαστική Εξουσία τους έδωσαν την άδεια να το κάνουν.

Νόμιμη «κλοπή»

 Έχουμε και λέμε λοιπόν. Τον χρυσοφόρο πυρίτη μας τον «παίρνει» η Ελληνικός Χρυσός (Eldorado Gold / ΑΚΤΩΡ), όχι από το 2013 αλλά από το 2007. Στο διάστημα 2007-2009 η Ελληνικός Χρυσός πούλησε 300.000 τόνους συμπυκνώματος χρυσοφόρου πυρίτη που ήταν στοκαρισμένοι στην Ολυμπιάδα από τη δεκαετία του 1990. Το στοκ αυτό, η προηγούμενη εταιρεία TVX που αγόρασε τα Μεταλλεία Κασσάνδρας το 1996 μέσω σύμβασης με το Ελληνικό Δημόσιο που κυρώθηκε με το νόμο 2436/1996, απαγορευόταν να το εκποιήσει γιατί προοριζόταν για τροφοδοσία της μεταλλουργίας χρυσού που είχε υποχρέωση να κατασκευάσει. Η σύμβαση του 2003 με την Ελληνικός Χρυσός που κυρώθηκε με το νόμο 3220/2004, δεν περιλάμβανε απαγόρευση εκποίησης. Το πολύτιμο στοκ αρσενοπυρίτη πουλήθηκε αμέσως, αποφέροντας στην εταιρεία ένα αφορολόγητο ποσό της τάξης των € 100.000.000.

Επίσης από το 2012 η εταιρεία μας «απαλλάσσει» σταδιακά από το συμπύκνωμα χρυσοφόρου πυρίτη που προέρχεται από τους 2.470.000 τόνους των παλαιών τέλματων της Ολυμπιάδας. Η δραστηριότητα αυτή που είναι ένα χρυσωρυχείο (χωρίς εισαγωγικά) για την εταιρεία, φόρεσε το φερετζέ του «έργου περιβαλλοντικής αποκατάστασης» (σα να μας κάνουν χάρη που μας απαλλάσσουν από τον «βρώμικο» χρυσοφόρο πυρίτη) και αδειοδοτήθηκε με την ΚΥΑ 201745/2011. Πρέπει να σημειωθεί ότι αντίθετη άποψη είχε εκφράσει η Δ/ση Μεταλλευτικών και Βιομηχανικών Ορυκτών /Τμήμα Α” του ΥΠΕΚΑ η οποία, κατ’εφαρμογήν του άρθρου 85Α του Μεταλλευτικού Κώδικα (που μόλις καταργήθηκε), είχε εισηγηθεί οι ποσότητες αυτές του χρυσοφόρου πυρίτη να μην πωληθούν αλλά να προγραμματιστούν ως τροφοδοσία για το εργοστάσιο μεταλλουργίας χρυσού-χαλκού που εγκρίθηκε με την ίδια ΚΥΑ. Η εισήγηση αυτή παρακάμφθηκε χωρίς να ανακληθεί ποτέ, υπό αδιευκρίνιστες σε εμάς συνθήκες.

Έτσι μέχρι σήμερα τον χρυσοφόρο πυρίτη μας τον «κλέβουν» νόμιμα (;), με τις ευλογίες του ΥΠΕΚΑ και τις υπογραφές οκτώ Υπουργών. Έκπληξη; Μήπως είναι η πρώτη φορά που οι κυβερνήσεις μας αποφασίζουν ενάντια στα συμφέροντα του Δημοσίου;

Μεταλλουργία; Ποια μεταλλουργία;

Αρχικά να ξεκαθαρίσουμε τη θέση μας. Το «Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων» σαφέστατα στηρίζει την προσπάθεια διασφάλισης του μέγιστου δυνατού οφέλους για το Ελληνικό Δημόσιο από οποιαδήποτε δραστηριότητα και φυσικά και από τη μεταλλευτική, εκεί όπου αυτή δεν δημιουργεί σημαντικά προβλήματα και είναι αποδεκτή από τις τοπικές κοινωνίες. Δεν είναι αυτή η περίπτωση της Χαλκιδικής. Η βαριά βιομηχανία της μεγάλης κλίμακας εξόρυξης και της μεταλλουργίας είναι πλήρως ασύμβατη με την κλίμακα και τη φυσιογνωμία της Χαλκιδικής και θέτει σε κίνδυνο αγαθά όπως η υγεία, το περιβάλλον και το νερό,  η προστασία των οποίων είναι κατά τη γνώμη μας Δημόσιο Συμφέρον υπέρτερο των εσόδων του Δημοσίου. Ήμασταν και είμαστε αδιαπραγμάτευτα αντίθετοι στο Επενδυτικό Σχέδιο της Ελληνικός Χρυσός και σε κάθε παρόμοιο σχέδιο.

Ωστόσο, εδώ έχουμε μια κραυγαλέα περίπτωση όπου η Διοίκηση εξυπηρετεί ιδιωτικά συμφέροντα, εν γνώσει της υπονομεύοντας αυτό που η ίδια θεωρεί Δημόσιο Συμφέρον! Δηλαδή την ίδρυση μεταλλουργίας στη Χαλκιδική!

Όπως ορθά επισημαίνει στο άρθρο του ο κ. Τζεφέρης: «Η κατασκευή μεταλλουργικής μονάδας προβλέπεται στον Ν.3220/04 που κύρωσε την μεταβίβαση των Μεταλλείων Κασσάνδρας στην Ελληνικός Χρυσός ΑΕ, αλλά η υλοποίησή της δεν έχει καταστεί δυνατή μέχρι σήμερα».

Εδώ μπαίνουμε στα βαθιά νερά. Ποιος ευθύνεται που δεν έχει κατασκευαστεί η μεταλλουργική μονάδα που προβλέπεται στο Ν.3220/2004;

Η ίδρυση και κατασκευή μονάδας μεταλλουργίας χρυσού είναι η βασικότερη υποχρέωση του επενδυτή σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ.2 της σύμβασης μεταβίβασης που κυρώθηκε με τον προαναφερθέντα νόμο. Η επένδυση στα Μεταλλεία Κασσάνδρας είναι σαφέστατα μία επένδυση στη μεταλλουργία διότι μόνο από την καθετοποίηση της παραγωγής των μεταλλείων προσδοκά έσοδα το Δημόσιο. Χωρίς μεταλλουργία ΔΕΝ υπάρχει «επένδυση». Το Επενδυτικό Σχέδιο της εταιρείας που υποβλήθηκε από την Ελληνικός Χρυσός το 2006 δεν εγκρίθηκε ποτέ και δεν μπορεί να εγκριθεί, διότι το ζήτημα της μεταλλουργίας που είναι ο βασικός του στόχος είναι ακόμα ανοιχτό. Αντίθετα, η σύμβαση του 1996 κυρώθηκε με νόμο μαζί με επενδυτικό σχέδιο στο οποίο το στοκ και κάθε μελλοντική ποσότητα αρσενοπυρίτη ήταν τροφοδοσία της μεταλλουργίας. Με τον τρόπο αυτό προστατευόταν το δημόσιο συμφέρον διότι δεν δινόταν στην TVX η δυνατότητα να αποφύγει την κατασκευή μεταλλουργίας πουλώντας τα συμπυκνώματα, όπως φαίνεται ότι προτίθεται να κάνει τώρα η Ελληνικός Χρυσός.

Εξαπάτηση (;) της Διοίκησης

(Το ερωτηματικό δίπλα στην εξαπάτηση σημαίνει ότι αμφιβάλλουμε πως η Διοίκηση εξαπατήθηκε…)

Με την ΚΥΑ Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων 201745/2011 εγκρίθηκε η κατασκευή μονάδας μεταλλουργίας χρυσού -χαλκού που θα χρησιμοποιεί τη μέθοδο της ακαριαίας τήξης (flash smelting). Μόνο που αποδεικνύεται ότι προκειμένου να λάβει την πολυπόθητη έγκριση η Ελληνικός Χρυσός ΕΞΑΠΑΤΗΣΕ (;) τη Διοίκηση σχετικά με τη δυνατότητα εφαρμογής της μεθόδου στα συγκεκριμένα συμπυκνώματατα των Μεταλλείων Κασσάνδρας. Η πραγματικότητα είναι ότι η συγκεκριμένη μέθοδος δεν μπορεί να επεξεργαστεί συμπυκνώματα με 11% αρσενικό, όπως αυτά των Μεταλλείων Κασσάνδρας, για μια σειρά από λόγους, ασφάλειας, περιβαλλοντικούς, τεχνικούς  και οικονομικούς. Όλα αυτά έχουν καταγγελθεί ή αναφερθεί εγγράφως στην αρμόδια για την περιβαλλοντική αδειοδότηση ΕΥΠΕ/ΥΠΕΚΑ, από το «Παρατηρητήριο» (δείτε εδώ) καθώς και, σχεδόν ταυτόχρονα όμως ανεξάρτητα από το “Παρατηρητήριο”, από τον μεταλλειολόγο-μηχανικό  κ. Γεώργιο Ψυχογιόπουλο (εδώ), πρώην στέλεχος του ΙΓΜΕ. Οι δύο αναφορές συμφωνούν σε ανατριχιαστικό βαθμό. Απάντηση φυσικά δεν υπήρξε, ούτε μπορεί να υπάρξει. Για να μην τα επαναλαμβάνουμε, στο τέλος του κειμένου υπάρχει λίστα σχετικών δημοσιευμάτων μας.

Η Διοίκηση, πλην της αρμόδιας τεχνικής υπηρεσίας, η οποία είχε επισημάνει στη γραπτή γνωμοδότησή της τα προβλήματα και είχε ζητήσει τροποποίηση της ΜΠΕ, αποδέχθηκε αμάσητα όλα τα ψεύδη της εταιρείας και αδειοδότησε περιβαλλοντικά κάτι που δεν μπορεί να υλοποιηθεί. Κάποιοι στο ΥΠΕΚΑ, πλήρως ταυτισμένοι με τα συμφέροντα της εταιρείας, ήθελαν έγκριση πάση θυσία και χωρίς τροποποίηση της ΜΠΕ. Κάποιοι μεθόδευσαν την έγκριση κατά τις επιθυμίες της εταιρείας, παρακάμπτοντας την άποψη της αρμόδιας υπηρεσίας. Διαβάστε σχετικά το Η «απάτη» του flash smelting στην επένδυση της Ελληνικός Χρυσός που είναι πολύ αποκαλυπτικό. Και έτσι φτάνουμε με μαθηματική ακρίβεια σε αδιέξοδο.

Αδιέξοδο, με ευθύνη της Διοίκησης

Η ΚΥΑ 201745/2011 έχει βασιστεί στο θεμελιώδες ψεύδος της «ακαριαίας τήξης», την εφαρμογή της οποίας έχει θέσει και ως όρο υλοποίησης του έργου, ενώ τροποποίηση της μεθόδου δεν επιτρέπεται χωρίς νέα διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Ο ν. 3220/2004 προβλέπει μεταλλουργία, όμως  με αυτή την ΚΥΑ σε ισχύ, μεταλλουργία όχι μόνο δεν είναι δυνατόν αλλά και δεν επιτρέπεται να γίνει. Εν τέλει η ΚΥΑ έλυσε τα χέρια του «επενδυτή» που έχει κάθε λόγο να θέλει να αποφύγει την επένδυση στη μεταλλουργία που έχει υψηλό κόστος κατασκευής και λειτουργίας και συνεπάγεται υψηλούς φόρους. Είναι, με γνώμονα την ελάχιστη επένδυση και το μέγιστο και νωρίτερο οικονομικό όφελος, σαφώς προτιμότερη η εξαγωγή των συμπυκνωμάτων στην Κίνα, όπως γίνεται μέχρι σήμερα. Η ίδια η εταιρεία στο εξωτερικό, σε έγγραφά της μεταγενέστερα της ΚΥΑ, έχει μονομερώς, παράτυπα και χωρίς κοινοποίηση στο Ελληνικό Δημόσιο, τροποποιήσει το Επενδυτικό της Σχέδιο αφαιρώντας εντελώς τη μονάδα μεταλλουργίας!  Η «επένδυση» ήδη υλοποιείται με γοργούς ρυθμούς σε όλα τα μέτωπα, εκτός από αυτό της μεταλλουργίας που υποτίθεται ότι είναι η κεντρική της κατεύθυνση και στόχος. Στο ΥΠΕΚΑ για πόσο ακόμα θα σφυρίζουν αδιάφορα, όταν οι ίδιοι έχουν την ευθύνη προάσπισης του Δημοσίου Συμφέροντος και της πλήρους υλοποίησης της σύμβασης του ν.3220;

Χωρίς μεταλλουργία, η Ελληνικός Χρυσός θα συνεχίσει να μας κλέβει, χωρίς εισαγωγικά πια, όχι μονο το χρυσοφόρο αρσενοπυρίτη της Ολυμπιάδας αλλά και το χρυσοφόρο και χαλκούχο πορφύρη των Σκουριών και των άλλων μεταλλευτικών θέσεων, μέχρι την πλήρη εξάντληση των αποθεμάτων.

Ποιος λοιπόν ευθύνεται που μέχρι σήμερα δεν υπάρχει (και με τα σημερινά δεδομένα δεν πρόκεται να υπάρξει) μονάδα μεταλλουργίας στη Χαλκιδική; Κάποιοι θα έλεγαν ότι φταίει η εταιρεία επειδή «εξαπάτησε» τη Διοίκηση σχετικά με τη μέθοδο επεξεργασίας. Μα πώς την εξαπάτησε όταν οι ειδικοί τεχνικοί υπάλληλοι το είχαν επισημάνει γραπτά και έγκαιρα; Τελικά, ένα κράτος στο οποίο ο κάθε απατεώνας μπορεί να πετύχει τη νομιμοποίηση οποιασδήποτε απατεωνιάς και, το χειρότερο, όταν είναι γνωστό ότι πρόκειται περί απατεωνιάς, δεν είναι κράτος. Και η ευθύνη είναι του κράτους και όχι του κάθε απατεώνα από τον οποίο δεν περιμένει κανείς τίποτα διαφορετικό από το να επιδιώκει το γρήγορο και άκοπο κέρδος. Το άπληστον κέρδος.

ΜΠΑΡΜΠΑΝΙΚΟΣ