Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς έναν άνθρωπο που μοιάζει λιγότερο με προαγωγό από τον καθηγητή Ταϊφούν Ουζμπάι. Ο Τούρκος επιστήμονας είναι ένας ήπιος άνθρωπος και μιλά με την καθαρότητα που χαρακτηρίζει τα πιστοποιητικά που κοσμούν το γραφείο του. Το 2012, όμως, συνελήφθη με την κατηγορία ότι χρησιμοποιούσε πόρνες για να αποσπά μυστικά από στρατιωτικούς αξιωματούχους...
της Λόρα Πάιτελ
Ο ίδιος βεβαιώνει ότι οι κατηγορίες είναι ψευδείς και ότι δεν συνάντησε ποτέ τις γυναίκες αυτές, ούτε γνώριζε τους περισσότερους αξιωματούχους που αναφέρονταν στην κατηγορία. Έμεινε εννιά μήνες στη φυλακή, για να... απελευθερωθεί τον Φεβρουάριο του 2013. Τρία χρόνια αργότερα, ο ίδιος και άλλα 356 άτομα που είχαν εμπλακεί στο λεγόμενο δίκτυο κατασκοπείας της Σμύρνης αθωώθηκαν.
Ο δρ. Ουζμπάι, που έχει τον βαθμό του συνταγματάρχη και πριν από τη σύλληψή του ήταν επικεφαλής του τμήματός του στη Στρατιωτική Ιατρική Ακαδημία Γκιουλχανέ της Άγκυρας, δεν κατηγορεί ευθέως τον Φετουλάχ Γκιουλέν για τη δοκιμασία που υπέστη. Όλα δείχνουν όμως ότι ο εξόριστος ιεροκήρυκας βρισκόταν πίσω από αυτή την ιστορία. Σύμφωνα με τον Ερντογάν, ο ίδιος άνθρωπος οργάνωσε και το πραξικόπημα του περασμένου Ιουλίου.
Η ιδέα ενός σκοτεινού θρησκευτικού δικτύου που απλώνει τα πλοκάμια του σε ένα ολόκληρο κράτος μπορεί να μοιάζει λίγο με μυθιστόρημα του Νταν Μπράουν. Όπως επισήμανε όμως πρόσφατα ο αρθρογράφος Ασλί Αϊντιντασμπάς σε μια εφημερίδα της αντιπολίτευσης, «αυτό που οι Δυτικοί χαρακτηρίζουν φαντασιώσεις αποτελεί την πραγματικότητά μας».
Η ιστορία του δρα Ουζμπάι, και δεκάδων ανθρώπων σαν κι αυτόν που εργάστηκαν σε στρατιωτικά νοσοκομεία, εξηγεί γιατί πολλοί στην Τουρκία μισούν αυτό το κίνημα. Και πιστεύουν ότι ο αρχηγός του είναι πολύ πιθανό να βρίσκεται πίσω από την απόπειρα πραξικοπήματος.
Μετά την απόπειρα εκείνη, έχουν συλληφθεί 40.000 άνθρωποι και έχουν απολυθεί από τη δουλειά τους άλλοι 100.000. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε η έκδοση ενταλμάτων σύλληψης εναντίον 98 πρώην εργαζομένων στο νοσοκομείο του δρα Ουζμπάι. Οι γκιουλενιστές χρησιμοποίησαν αυτό το γεγονός ως απόδειξη ότι στην Τουρκία γίνεται ένα κυνήγι μαγισσών. Τι είδους κράτος είναι αυτό που κατηγορεί γιατρούς ότι προσπάθησαν να πραγματοποιήσουν πραξικόπημα;
Κι όμως, εκτός από την περίπτωση του δρα Ουζμπάι, τέσσερις νυν και πρώην εργαζόμενοι στο νοσοκομείο είπαν στους Financial Times ότι οι γκιουλενιστές είχαν πράγματι διεισδύσει στο δίκτυο στρατιωτικών νοσοκομείων της Τουρκίας. «Αν κάποιος θέλει να γίνει στρατιώτης ή πιλότος, πρέπει να είναι απολύτως υγιής» λέει ο Νουρετίν Γιγίτ, που έχει τον βαθμό του λοχαγού στο στρατιωτικό νοσοκομείο Χαϊνταρπασά της Κωνσταντινούπολης. «Τα στρατιωτικά νοσοκομεία παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο στη διαμόρφωση του στρατού».
Οι γιατροί παρουσίασαν μια εικόνα αυθαίρετων προαγωγών, παρενοχλήσεων και επεμβάσεων σε αποτελέσματα εξετάσεων ώστε να διευκολυνθεί η διείσδυση των γκιουλενιστών στα νοσοκομεία. Ο Ιλχάν Ασιά Τανζού, ένας παιδίατρος που αναγκάστηκε να παραιτηθεί, καταγγέλλει ότι ο ίδιος και οι συνάδελφοί του στο νοσοκομείο Χαϊνταρπασά δέχονταν επιθέσεις από ανώνυμους λογαριασμούς στο Twitter. Απόρρητες ιατρικές πληροφορίες για αντιπάλους του κινήματος δημοσιεύονταν σε εφημερίδες των γκιουλενιστών.
Το 2012, ο δρ. Γιγίτ πείστηκε ότι οι γκιουλενιστές προσπαθούσαν να διεισδύσουν στο σύστημα και ειδοποίησε τους ανωτέρους του, καθώς και πολιτικούς και στελέχη της αντικατασκοπείας. Όπως παραδέχεται ο ίδιος, όμως, δεν είχε στα χέρια του απτές αποδείξεις.
Το κίνημα του Φετουλάχ Γκιουλέν έδινε πάντα ιδιαίτερη σημασία στη μυστικότητα. Ακόμη και πριν από την απόπειρα πραξικοπήματος, οι υποστηρικτές του σπανίως παραδέχονταν ότι ήταν μέλη του κινήματος. Στον στρατό, οι γκιουλενιστές φέρονται να πίνουν αλκοόλ για να κρύβουν τις ιδεολογικές τους πεποιθήσεις. Οι οπαδοί του Γκιουλέν λένε ότι οι τακτικές αυτές ήταν αναγκαίες σε μια χώρα όπου ο κοσμικός χαρακτήρας του κράτους έχει οδηγήσει στο παρελθόν σε εκτεταμένες διώξεις. Οι επικριτές του κινήματος, με τη σειρά τους, υποστηρίζουν ότι όλη αυτή η μυστικότητα κρύβει άλλους στόχους.
Για πολλά χρόνια, το κίνημα του Γκιουλέν συνεργαζόταν με το κόμμα του Ερντογάν, καθώς ο τελευταίος προσπαθούσε να αποκρούσει τις παρεμβάσεις του στρατού.Εκατοντάδες στρατιωτικοί αξιωματούχοι φυλακίστηκαν με την κατηγορία ότι σχεδίαζαν πραξικόπημα, ύστερα από δύο δίκες - γνωστές ως Εργκένεκον και Βαριοπούλα - που ενορχηστρώθηκαν στην πραγματικότητα από γκιουλενιστές. Οι περισσότερες από τις κατηγορίες αυτές ήταν κατασκευασμένες και στη συνέχεια οι καταδίκες αναιρέθηκαν.
Από το 2009, οι σχέσεις ανάμεσα στο ΑΚΡ και τους γκιουλενιστές άρχισαν να επιδεινώνονται και το 2013 επήλθε η ρήξη. Ο Ερντογάν ζήτησε συγγνώμη από τον Θεό για το λάθος του. Ακόμη κι αν αποδειχθεί όμως ότι οι γκιουλενιστές ήταν πίσω από τη φυλάκιση του δρα Ουζμπάι και όλες τις κινήσεις που περιγράφουν οι άλλοι στρατιωτικοί γιατροί, δεν σημαίνει ότι εκείνοι οργάνωσαν και το αποτυχημένο πραξικόπημα.
Ο Γκάρεθ Τζένκινς, ένας αναλυτής που ζει στην Κωνσταντινούπολη και γνωρίζει καλά το κίνημα του Γκιουλέν, χαρακτηρίζει προβληματική την επιμονή της τουρκικής κυβέρνησης ότι το κίνημα βρίσκεται πίσω από τα γεγονότα του Ιουλίου. Μερικοί από αυτούς που έλαβαν μέρος, λέει, ήταν σκληροπυρηνικοί κοσμικοί ή απλώς μισούσαν τον Ερντογάν.
Το ίδιο λένε και δύο από τους γιατρούς που μίλησαν με τους Financial Times και βεβαιώνουν ότι μερικοί από τους συναδέλφους τους που συνελήφθησαν δεν ήταν γκιουλενιστές. Εναντίον του κυνηγιού μαγισσών που παρατηρείται αυτόν τον καιρό στην Τουρκία είναι και ο δρ. Ουζμπάι. «Πολλοί αθώοι θα κατηγορηθούν αδίκως» τονίζει. «Έχω περάσει ο ίδιος αυτή τη δοκιμασία και ήταν σκληρή. Δεν θέλω να την περάσουν κι άλλοι».
(Πηγή: The Financial Times)
*Η Βρετανή ανεξάρτητη δημοσιογράφος Λόρα Πάιτελ αρθρογραφεί, με έδρα την Κωνσταντινούπολη, για θέματα όπως το Συριακό, οι πρόσφυγες, καθώς και η πολιτική σκηνή, κοινωνία και κουλτούρα της Τουρκίας. Οι The Independent, The Spectator, The New Statesman και The Financial Times έχουν φιλοξενήσει άρθρα της.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου