Οι δανειστές επιμένουν ότι οι τράπεζες στην Ελλάδα θα είναι τέσσερις, όσα και τα πόδια του τραπεζιού. Η απορριπτική στάση της τρόικας στην πρόταση για την ίδρυση Δημόσιας Αναπτυξιακής Τράπεζας είναι μια ισχυρή επιβεβαίωση ότι δεν έχουν σκοπό να αφήσουν ανοιχτό κανένα παράθυρο ώστε να παρεμβληθεί οποιοσδήποτε νέος τραπεζικός φορέας ανάμεσα στις τέσσερις συστημικές τράπεζες...
του ΒΑΣΙΛΗ ΓΕΩΡΓΑ
Και αυτό το status quo δεν αναμένεται να αλλάξει στην Ελλάδα έως ότου ξεκαθαρίσει το τοπίο με τα «κόκκινα» δάνεια των 110 δισ. ευρώ, που για πολύ καιρό ακόμη θα αποτελεί το μείζον πρόβλημα της οικονομίας.
Κάθε σκέψη και πρόταση που οδηγεί έστω και σε υπόνοια δημιουργίας «παράλληλου τραπεζικού συστήματος», ειδικά δε στο πεδίο της αναδιάρθρωσης δανείων, αντιμετωπίζεται με...
πολύ αυστηρή λογική, καθώς παρεμβάλλεται στο σχεδιασμό για ενίσχυση των συστημικών τραπεζών. Στην περίπτωση της Αναπτυξιακής Τράπεζας, επιδίωξη της κυβέρνησης ήταν να μπορεί να χορηγεί απευθείας δάνεια σε επιχειρήσεις, αλλά να έχει και τη δυνατότητα να χρηματοδοτεί και αναδιαρθρώσεις δανείων επιχειρήσεων. Και τα δύο την έφερναν σε ευθέως ανταγωνιστική λειτουργία με τις εμπορικές τράπεζες.
Μετά από μήνες εξαγγελιών και διαπραγματεύσεων, το τελικό σχέδιο της κυβέρνησης απερρίφθη οριστικά χθες από την τρόικα και η κυβέρνηση έπαψε πλέον να μιλά για Αναπτυξιακή Τράπεζα ή Αναπτυξιακό Ταμείο. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Υπουργείο Οικονομίας, που χειρίζεται το θέμα, κάνει λόγο από χθες για τη δημιουργία «αναπτυξιακού θεσμού» που θα βασίζεται στην αναβάθμιση του Εθνικού Ταμείου Επιχειρηματικότητας & Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ) μέσω της ενσωμάτωσης του ανενεργού Ταμείου Ανάπτυξης Νέων Επιχειρήσεων (ΤΑΝΕΟ) και της αύξησης των πόρων που διαχειρίζεται.
Ήθελαν αναβίωση της ΕΤΒΑ
Από το ρεπορτάζ προκύπτει πως η «ταφόπλακα» στον σχεδιασμό μπήκε επειδή οι δανειστές θεώρησαν εν πολλοίς πως με την πρόταση που υπέβαλε η κυβέρνηση υπήρχε το ενδεχόμενο να αναβιώσει ένας μηχανισμός εγγυοδοσίας και απευθείας παροχής δανείων στα πρότυπα της παλιάς ΕΤΒΑ ή του ΤΕΜΠΕ. Η ιστορία της πρώτης είναι γνωστή, ενώ μέσω του τελευταίου στο παρελθόν χορηγήθηκαν πάνω από 60.000 δάνεια σε επιχειρήσεις για τα οποία η χώρα βρέθηκε υπόλογη επιστροφής 250 εκατ. ευρώ ως κρατικές ενισχύσεις.
Η ελληνική πρόταση για αναπτυξιακή τράπεζα «έπασχε» κυρίως ως προς τον τρόπο λειτουργίας της, καθώς το ουσιαστικό αίτημα ήταν να λειτουργεί εκτός των αυστηρά καθορισμένων τραπεζικών κριτηρίων και χωρίς τη στενή εποπτεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Οι ενστάσεις των δανειστών δεν εντοπίζονται σε αυτή καθ’ αυτή την πρόταση σύστασης αναπτυξιακής τράπεζας στην Ελλάδα, αλλά στον προβληματισμό για τον τρόπο διαχείρισης των κεφαλαίων και τη διοχέτευσή τους στην αγορά.
Εκτός ανταγωνισμού…
Στην κυβέρνηση αφήνουν πολλές αιχμές για τη στάση των δανειστών, σημειώνοντας πως ενώ σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες (π.χ. Γερμανία, Γαλλία κλπ) υπάρχουν αναπτυξιακές τράπεζες υπό κρατικό έλεγχο, «εδώ εμποδίζουν τη δημιουργία της». Στην κριτική αυτή υπάρχουν πολλά κενά, με κυριότερο πως η Ελλάδα δεν θα μπορούσε εκ των πραγμάτων να παρεκκλίνει από τους κανόνες περί ανταγωνισμού που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ούτε μπορεί να παρακάμψει τους κανόνες λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος.
Ένας πρόσθετος λόγος είναι πως για να στηθεί μια σοβαρή Αναπτυξιακή Τράπεζα ή πολλές περισσότερες «κλαδικές», που θα μπορούν να χρηματοδοτούν υποδομές και επενδυτικά σχέδια, χρειάζονται λεφτά. Και τα χρήματα αυτά το ελληνικό δημόσιο δεν έχει να τα βάλει, αλλά ούτε και μπορεί να τα αντλήσει μέσα από την έκδοση λ.χ. ομολόγων για τον συγκεκριμένο σκοπό. Επίσης απαιτούνται επενδύσεις σε υποδομές και προσλήψεις μεγάλου αριθμού υπαλλήλων, ειδικά από τη στιγμή που το ελληνικό σχέδιο προέβλεπε ότι η τράπεζα θα μπορούσε να χορηγεί απευθείας δάνεια. Το θέμα έχει συνεπώς και δημοσιονομικές επιπτώσεις, οι οποίες είναι όμως το μικρότερο πρόβλημα.
Ξανά από την αρχή…
Ξανά από την αρχή…
Το να δημιουργηθεί μια Αναπτυξιακή Τράπεζα είναι στο χέρι της ελληνικής κυβέρνησης να το κάνει με τον σωστό τρόπο.
Τώρα, από τη στιγμή που χάθηκε πολύτιμος χρόνος και η ελληνική πρόταση μπαίνει στο συρτάρι, θα πρέπει να βρεθεί μια εναλλακτική λύση για να αξιοποιηθεί η δυνατότητα άντλησης χαμηλότοκων δανείων από ξένες εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες και διεθνείς οργανισμούς που ενδιαφέρονται να χρηματοδοτήσουν επενδυτικά projects και να δώσουν δάνεια σε επιχειρήσεις. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η Παγκόσμια Τράπεζα και ο βραχίονάς της, IFC, η EBRD, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η αναπτυξιακή Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης CEB, η γερμανική επενδυτική τράπεζα KfW κ.α., οι οποίες ήδη παρέχουν χαμηλότοκες πιστώσεις ή εγγυήσεις σε ελληνικές επιχειρήσεις.
Τώρα, από τη στιγμή που χάθηκε πολύτιμος χρόνος και η ελληνική πρόταση μπαίνει στο συρτάρι, θα πρέπει να βρεθεί μια εναλλακτική λύση για να αξιοποιηθεί η δυνατότητα άντλησης χαμηλότοκων δανείων από ξένες εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες και διεθνείς οργανισμούς που ενδιαφέρονται να χρηματοδοτήσουν επενδυτικά projects και να δώσουν δάνεια σε επιχειρήσεις. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται η Παγκόσμια Τράπεζα και ο βραχίονάς της, IFC, η EBRD, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, η αναπτυξιακή Τράπεζα του Συμβουλίου της Ευρώπης CEB, η γερμανική επενδυτική τράπεζα KfW κ.α., οι οποίες ήδη παρέχουν χαμηλότοκες πιστώσεις ή εγγυήσεις σε ελληνικές επιχειρήσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου