ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΤΗΣ Ε.Κ.Τ. ΕΞΑΤΜΙΣΤΗΚΕ... Η ΑΝΑΤΑΡΑΧΗ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΙ... ΤΑ ΑΔΙΕΞΟΔΑ ΤΟΥ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΥ ΑΞΕΠΕΡΑΣΤΑ

Επανήλθαν από την περασμένη εβδομάδα οι πιέσεις στις ευρωπαϊκές αγορές, καθώς η διολίσθηση του ευρώ υποχρέωσε την κεντρική τράπεζα της Ελβετίας να παρέμβει στις αγορές συναλλάγματος ενώ οι αποδόσεις των ισπανικών ομολόγων βρέθηκαν σε επίπεδα που δεν είχαμε δει από το 2011.

Αν και ο όγκος των συναλλαγών ήταν περιορισμένος εξαιτίας της τετραήμερης αργίας για το καθολικό Πάσχα, οι κινήσεις αυτές αντανακλούν την περαιτέρω διάβρωση του θετικού κλίματος που στήριξε τα ευρωπαϊκά ομόλογα, τις μετοχές και το ενιαίο νόμισμα από τις αρχές του χρόνου.

Την Τετάρτη η προβληματική έκβαση της δημοπρασίας του ισπανικού χρέους υπενθύμισε στους επενδυτές ότι η επίλυση της κρίσης χρέους της Ευρωζώνης απέχει πολύ ακόμη, παρά τις τεράστιες ενέσεις ρευστότητας της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας προς το τραπεζικό σύστημα. Η δυναμική του φαρμάκου της ΕΚΤ εξαντλείται, επισήμαιναν  πηγές του Λονδίνου, όπου ο όρος ‘φάρμακο’ αναφέρεται στην έκτακτη φτηνή τριετή ρευστότητα που παρείχε σε δύο κύματα, το Δεκέμβριο και το Φεβρουάριο, η ΕΚΤ προς 800 ευρωπαϊκές τράπεζες και η οποία έφτασε το 1 τρις ευρώ. Η LTRO, όπως λέγεται, ήταν μια σημαντική τονωτική ένεση αλλά, επισήμαιναν οι ίδιοι κύκλοι, αποδεικνύεται ήδη προσωρινού χαρακτήρα. Το ευρώ βυθίστηκε έναντι του δολαρίου φτάνοντας το 1.30...

Την Πέμπτη το μεγαλύτερο μέρος της προσοχής εστιάστηκε στις αγορές συναλλάγματος, όπου το ελβετικό φράγκο ενισχύθηκε έναντι του ευρώ και διέσπασε προσωρινά το κατώφλι του 1.20, φτάνοντας ως το 1.19 προτού ανακάμψει, χάρη στην παρέμβαση της Εθνικής Τράπεζας της Ελβετίας. Η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας αγόρασε ευρώ αμέσως μόλις αυτό έφτασε το όριο της ισοτιμίας.

Η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας έχει δεσμευτεί να κρατήσει το 1.20 ως έσχατο επίπεδο υπεράσπισης της ισοτιμίας του ελβετικού φράγκου προκειμένου να αποτρέψει τις ζημιές στην ελβετική οικονομία από την περαιτέρω ενίσχυση του φράγκου που θα πλήξει τις εξαγωγές καθιστώντας ακριβότερα τα ελβετικά προϊόντα. Το περασμένο καλοκαίρι υπήρξε ισχυρή ζήτηση για ελβετικό φράγκο, καθώς θεωρούνταν ‘λιμάνι ασφαλείας’ εν μέσω των ανησυχιών για την κρίση χρέους της Ευρωζώνης και την τύχη του ευρώ. Η επιθετική στάση της ελβετικής κεντρικής τράπεζας θεωρήθηκε γενικά έκτοτε ως επιτυχής. Τις τελευταίες ημέρες όμως, οι επενδυτές άρχισαν να πιέζουν εκ νέου το ελβετικό φράγκο υψηλότερα καθώς επέστρεψαν οι ενδείξεις ότι η κατάσταση της οικονομίας της Ευρωζώνης επιδεινώνεται και έχει περάσει σε ήπια ύφεση καθώς και ότι οι κυβερνήσεις της ευρωπαϊκής περιφέρειας θα δυσκολευτούν πολύ να πετύχουν τους δημοσιονομικούς στόχους – και πάντως δεν θα το καταφέρουν χωρίς να βαθύνουν την ύφεση που πλήττει το Νότο και χωρίς να αυξήσουν τον αριθμό των ήδη πολλών ανέργων τους.

Παράλληλα, την Πέμπτη ενισχύθηκαν οι πιέσεις και στις ευρωπαϊκές αγορές ομολόγων, με  το κόστος δανεισμού του ισπανικού δημόσιου να πιάνει επίπεδα που δεν είχαμε ξαναδεί από το Δεκέμβριο που άρχισαν τα έκτακτα μέτρα της ΕΚΤ. Οι αποδόσεις των 10ετών ισπανικών ομολόγων ενισχύθηκαν κατά 15 μονάδες βάσης φτάνοντας το 5, 81% – το υψηλότερο  επίπεδο από την 1η Δεκεμβρίου 2011. 

Το χρήμα της ΕΚΤ είχε συμβάλλει με κρίσιμο τρόπο στη στήριξη των τιμών των περιουσιακών στοιχείων σε όλη την Ευρώπη κατά το πρώτο τρίμηνο καθώς και στη δραστική μείωση των ιταλικών και ισπανικών αποδόσεων – αν και τα στοιχεία δείχνουν ότι το μεγαλύτερο μέρος, αν όχι και το σύνολο των αγορών ιταλικών και ισπανικών ομολόγων, έγινε από τις εγχώριες τράπεζες.

Η σχετικά αρνητική έκβαση της ισπανικής δημοπρασίας που είχε γίνει την προηγούμενη μέρα, την Τετάρτη, στην οποία η Μαδρίτη πούλησε ομόλογα ύψους 2,6 δις ευρώ και ουσιαστικά δεν κατάφερε να καλύψει το στόχο, δείχνει πως η ζήτηση ακόμη και των εγχώριων τραπεζών υποχωρεί επικίνδυνα. Επιπλέον, από τη στιγμή που η άμεση ρευστότητα της ΕΚΤ έχει τη μορφή τριετών δανείων, η Ισπανία θα πρέπει να πληρώσει υψηλότερες αποδόσεις για να προσελκύσει αγοραστές για το χρέος της που ξεπερνά σε διάρκεια τα 3 χρόνια.

Κι αυτό μπορεί να εξελιχθεί σε σοβαρότατο πρόβλημα για την κυβέρνηση της Μαδρίτης. Από τη στιγμή που οι ξένοι είναι καθαροί πωλητές ισπανικών ομολόγων σε μόνιμη βάση, αν δεν καταφέρουν οι εγχώριες τράπεζες να καλύψουν το κενό που δημιουργείται, ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι θα πρέπει να δει τι θα κάνει προκειμένου να καλύψει το έλλειμμα. 

Βλέπουμε να επιστρέφουν οι αμφιβολίες για το αν η Ισπανία θα μπορέσει ή όχι να συνεχίσει να εξυπηρετεί το χρέος της, εκτιμούν παράγοντες εταιριών οικονομικής ανάλυσης, με βάση τις εξελίξεις της βδομάδας, ενώ  υπάρχουν επίσης ανησυχίες για το αν και πόσο η Γερμανία θα πιέσει την Ισπανία και πώς οι πιέσεις αυτές θα υλοποιηθούν στις αγορές. Παρά ταύτα, οι ίδιες πηγές αναγνωρίζουν ότι η  Ισπανία έχει σοβαρά περιθώρια κινήσεων σε ό,τι αφορά τα δημόσια οικονομικά της, καθώς έχει ήδη καταφέρει να καλύψει σχεδόν το ήμισυ των χρηματοδοτικών αναγκών της για το  έτος 2012.

Σε κάθε περίπτωση καταλήγουν, η αναταραχή στις αγορές επιστρέφει. Ωστόσο για να αρχίσουμε να μιλάμε για νέα έξαρση της κρίσης, θα πρέπει οι αποδόσεις των ομολόγων της Ιταλίας και της Ισπανίας να ξεπεράσουν το 6%,  κάτι που δεν αποκλείεται να δούμε πολύ σύντομα – αναλόγως και των πολιτικών εξελίξεων και κοινωνικών συγκρούσεων που θα λάβουν χώρα στην Ιταλία και την Ισπανία τις επόμενες βδομάδες. 

BANKNEWS