Η αποτυχημένη στρατηγική της Τουρκίας κατά του ISIS με την Ευρώπη να παρακολουθεί ανήσυχη

Η τρομοκρατική επίθεση που σημειώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα στην Κωνσταντινούπολη αποτέλεσε ακόμη ένα πλήγμα για τη σταθερότητα στην Τουρκία ενώ ενέτεινε παράλληλα ακόμη περισσότερο τις ανησυχίες των ηγετών της Ευρώπης για τη δολοφονική δράση των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους (ISIS) εκτός των εδαφών που βρίσκονται υπό τον έλεγχό του... 

Το βασικό ερώτημα που τίθεται για ακόμη μία φορά είναι το εξής: είναι ικανός ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να αντιμετωπίσει την ισλαμιστική απειλή και, το κυριότερο, είναι πρόθυμος να δράσει προς αυτή την κατεύθυνση;

Οι περισσότεροι από τους ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους προέρχονταν από τη Γερμανία. Επρόκειτο να επισκεφτούν, πέρα από την τουρκική μητρόπολη, το Ντουμπάι και το Αμπου Ντάμπι. Αλλά το πρωί της 12ης Ιανουαρίου σημειώθηκε το μακελειό. Ενας βομβιστής αυτοκτονίας, μέλος του ISIS από τη Συρία, πυροδότησε τα εκρηκτικά με τα οποία ήταν ζωσμένος στην καρδιά της Κωνσταντινούπολης, μεταξύ της Αγίας Σοφίας και του Μπλε Τζαμιού στη συνοικία Σουλτάναχμετ, σκορπώντας τον θάνατο και πλήττοντας όχι μόνο τον τουρισμό αλλά και την αξιοπιστία του κρατικού μηχανισμού της Τουρκίας.  

«Αυτή η μέρα θα αλλάξει τη χώρα μας» δήλωσε στον απόηχο της επίθεσης ο Αϊσέ Ντανίσογλου, βουλευτής του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος, υπογραμμίζοντας ότι...

η επίθεση είναι το «σημείο μηδέν» όσον αφορά την πολιτική που ακολουθεί η τουρκική κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της ισλαμιστικής τρομοκρατίας.  

Η υποτίμηση του Ισλαμικού Κράτους

Η Αγκυρα παρουσίασε την επίθεση ως αποτέλεσμα συνωμοσίας, με τον τούρκο πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου να δηλώνει πως «μυστικές δυνάμεις»χρησιμοποίησαν το Ισλαμικό Κράτος για να πετύχουν τον όποιο σκοπό τους ενώ το φιλοκυβερνητικό ταμπλόιντ «Σταρ» έκανε λόγο για ρωσικό δάκτυλο πίσω από την επίθεση. Το «Σπίγκελ» σημειώνει ωστόσο ότι για ακόμη μία φορά η τουρκική κυβέρνηση καταφεύγει σε θεωρίες συνωμοσίας για να αποσπάσει την προσοχή από τις δικές της αποτυχίες.

Αποτελεί γεγονός ότι η Τουρκία υποτίμησε τους ισλαμιστές εξτρεμιστές, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτόν στην ενίσχυσή τους. Επιθυμώντας την απομάκρυνση του Μπασάρ αλ Ασαντ από την εξουσία, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είτε αγνόησε είτε απλά αποδέχτηκε ότι οι κύριοι αντίπαλοι του σύρου δικτάτορα ήταν σύροι φονταμενταλιστές, παραβλέποντας ταυτόχρονα το γεγονός ότι το Ισλαμικό Κράτος γινόταν ολοένα ισχυρότερο.

Την ώρα που οι υπηρεσίες ασφαλείας της Ιορδανίας, για παράδειγμα, έλαβαν δραστικά μέτρα με στόχο να εμποδίσουν τη μετάβαση εν δυνάμει τζιχαντιστών προς τη Συρία, η τουρκική κυβέρνηση επέτρεψε στην τρομοκρατική οργάνωση να διατηρεί διαμερίσματα, αποθήκες, ακόμη και στρατόπεδα εκπαίδευσης στην επικράτειά της.

Οπλα, τρόφιμα και φάρμακα έφταναν στα εδάφη του «χαλιφάτου» μέσω της Τουρκίας ενώ τραυματίες μαχητές της οργάνωσης κατέληγαν σε νοσοκομεία τουρκικών πόλεων κοντά στα σύνορα με τη Συρία. Διάφορες εταιρείες εξέδιδαν πιστοποιητικά εργασίας ούτως ώστε ξένοι τζιχαντιστές να είναι σε θέση να λάβουν ετήσιες άδειες παραμονής στη χώρα. Εως και το 2014 μέλη της οργάνωσης στρατολογούσαν σχεδόν ανενόχλητα νέους μαχητές ακόμη και σε γειτονιές της Κωνσταντινούπολης και της Αγκυρας. Καταστήματα κοντά σε τζαμιά τουρκικών πόλεων πωλούσαν σουβενίρ του Ισλαμικού Κράτους, όπως σημαίες και αυτοκόλλητα.

Παρότι γνώριζε για την ύπαρξη πυρήνων της οργάνωσης στη χώρα, η τουρκική κυβέρνηση επέλεξε να κάνει τα στραβά μάτια, ευελπιστώντας πως οι τζιχαντιστές του Ισλαμικού Κράτους δεν θα πραγματοποιούσαν επιθέσεις. Τώρα, όμως, δεδομένης της αλλαγής της στάσης της Τουρκίας και της συμμετοχής της στη διεθνή συμμαχία, οι προπαγανδιστές της οργάνωσης αποκαλούν «διάβολο» τον Ερντογάν και μιλούν ανοιχτά για την «κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης».  

Μπορεί η Δύση να εμπιστευτεί την Τουρκία;  

Αποτελεί γεγονός ότι οι μυστικές υπηρεσίες της Δύσης εξακολουθούν να μην εμπιστεύονται απόλυτα την Τουρκία. Αλλά οι ευρωπαίοι διπλωμάτες στη χώρα λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τις όποιες πληροφορίες δέχονται από τις τουρκικές Αρχές. Ενας από αυτούς, ειδικός μάλιστα σε ζητήματα ασφαλείας, υπογράμμισε ότι η χώρα διατηρεί «ένα δίκτυο πληροφοριοδοτών στη Συρία και στο Ιράκ», η δράση του οποίου δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να υποτιμάται. Σημειώνοντας, ωστόσο, ότι η τουρκική κυβέρνηση «αύξησε αισθητά» τις προσπάθειές της με στόχο την πάταξη των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους, υπογράμμισε πως εξακολουθούν να υπάρχουν πολλές αμφιβολίες όσον αφορά τις πραγματικές προθέσεις της Αγκυρας.  

«Υπάρχει πάντα ένας υπολειμματικός κίνδυνος αναφορικά με το εάν η Αγκυρα ενδιαφέρεται πραγματικά για την καταπολέμηση του ISIS ή εάν στην πραγματικότητα έχει κρυφές συμπάθειες - είτε γιατί θέλει να χρησιμοποιήσει τη δράση της οργάνωσης ως μέσο αποδυνάμωσης του Ασαντ είτε για θρησκευτικούς λόγους» τόνισε, υπενθυμίζοντας ότι η πλειονότητα των Τούρκων είναι σουνίτες, όπως και οι χιλιάδες μαχητές του Ισλαμικού Κράτους.

ΤΟ ΒΗΜΑ