Με άξονα τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, αναμένονται τεκτονικές μεταβολές στην παγκόσμια κατανομή ισχύος...
του ΒΑΣΙΛΗ ΚΟΨΑΧΕΙΛΗ
Η πενταετία 2016 - 2020, θα είναι από εκείνες τις περιόδους της Ιστορίας, που σηματοδοτούν το πέρασμα από μια παλαιά σε μια νέα τάξη πραγμάτων.
Τα γεγονότα της περιόδου 2011 - 2015 ήταν απλά αναδιάταξη δυνάμεων μεταξύ των κυρίαρχων παικτών του διεθνούς συστήματος.
Όλη αυτή η αναταραχή, ήταν στην
ουσία η προσπάθεια των κυρίαρχων παικτών να λάβουν πλεονεκτικότερες θέσεις στη παγκόσμια σκακιέρα, ενόψει των όσων θα ακολουθήσουν την πενταετία που έρχεται.
Σε αυτό το σκηνικό οι Ηνωμένες Πολιτείες - αν και αδύναμες σε σχέση με προηγούμενες δεκαετίες - εξακολουθούν να έχουν το πλεονέκτημα της πρωτοβουλίας.
Έχουν σχεδιάσει την επόμενη μέρα, και κινούν τα νήματα για την υπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων.
Μέχρι και τις Αμερικανικές προεδρικές εκλογές, που αναμένεται να διεξαχθούν τον Νοέμβρη του 2016, η στρατηγική των ΗΠΑ θα είναι να...
κερδίσουν χρόνο και να αποδυναμώσουν την ισχύ των δυνητικών τους αντιπάλων στον αγώνα για παγκόσμια κυριαρχία.
Σήμερα, αυτός ο αγώνας διεξάγεται με κέντρο το ευρύτερο σύστημα της Μεσογείου. Από αυτό το σύστημα, οι ΗΠΑ θέλουν να αποχωρήσουν. Γνωρίζουν πολύ καλά πλέον, ότι οι ανταγωνισμοί στη Μέση Ανατολή δεν έχουν τέλος, και ότι όποιος εμπλακεί, απλά θα φθαρεί.
Αφήνουν, λοιπόν, τη Ρωσία να καλύψει το κενό που δημιουργείται από την Αμερικανική αποχώρηση από την Μέση Ανατολή, ενώ παράλληλα επιτρέπουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση να έχει ενεργότερο ρόλο στις εξελίξεις της Βόρειας Αφρικής.
Το Ισλαμικό Κράτος λειτουργεί ως καταλύτης διάλυσης κρατών και κυρίως χρησιμεύει ως «ελβετικός σουγιάς» στη νέα Μεσανατολική αρχιτεκτονική.
Η άνοδος της ισχύος των Κούρδων του Ιράκ αναπόδραστα θα τους φέρει σε σύγκρουση με τους Κούρδους της Τουρκίας (ΡΡΚ), ενώ η Τουρκία του Ταγίπ Ερντογάν δεν δείχνει να έχει συνειδητοποιήσει το βαθμό ευθραυστότητάς της.
Στο υποσύστημα της Αραβικής Χερσονήσου, οι ΗΠΑ ποντάρουν σε ένα πόλεμο φθοράς μεταξύ Ιράν – Σαουδικής Αραβίας από την εμπλοκή τους σε ένα πλέγμα ανταγωνισμών που εκτείνεται από το Λίβανο ως την Υεμένη. Στην Υεμένη, συγκεκριμένα, το Πακιστάν προστρέχει σε βοήθεια των Σαουδαράβων, ενώ η Κίνα θα ήθελε να έχει ρόλο στη Συριακή κρίση αν δεν την προλάβαινε η δική της κρίση στις χρηματαγορές.
Έτσι, μια περιφερειακή αναταραχή που ξεκίνησε με την «Αραβική Άνοιξη» τον Δεκέμβρη του 2010, βλέπουμε ότι σταδιακά κλιμακώνεται, και μέσα στην επόμενη πενταετία θα εξελιχθεί σε μια πολύ ευρύτερη διεθνή σύγκρουση, όχι όμως με τα χαρακτηριστικά που γνωρίσαμε κατά τη διάρκεια των δύο παγκόσμιων πολέμων.
Τα χαρακτηριστικά αυτής της σύγκρουσης θα είναι υβριδικά. Θα αφορούν κλασσικές συγκρούσεις δια αντιπροσώπων (proxy wars), παράλληλα θα αφορούν δολιοφθορές στις χρηματοπιστωτικές αγορές και στις επικοινωνίες, θα αφορούν ανατροπές στον παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη, και θα αφορούν πολέμους 5ης γενιάς – λιγότερο θανατηφόρους αλλά πολύ πιο αποτελεσματικούς στη διαδικασία διάλυσης των αντιπάλων.
Για την Ευρώπη, ο μεγάλος φόβος είναι ότι αν στην οικονομική κρίση προστεθεί και μια συνολική αποσταθεροποίηση της Μεσογείου, με μεγαλύτερες μεταναστευτικές ροές και περεταίρω έξαρση της τρομοκρατίας, τότε το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα πιθανότατα θα καταρρεύσει. Ο κίνδυνος είναι υπαρκτός. Μόνο οι μανδαρίνοι των Βρυξελλών προσποιούνται ότι δεν τον βλέπουν. Και ο κίνδυνος δεν σταματά εκεί. Η προώθηση εθνικών στρατηγικών και η επιβολή τους σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, θα προκαλέσει φυγόκεντρες δυνάμεις, και το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα θα φυλλορροήσει.
Το Βρετανικό δημοψήφισμα που έχει εξαγγελθεί για το 2017 θα κρίνει πολλά, τόσο για την Ε.Ε. όσο και για την ίδια τη Βρετανία, που αναθεωρεί εν τω μεταξύ την πολιτική της και σχεδιάζει μια πιο αυτόνομη πορεία στις διεθνείς σχέσεις.
Και την ώρα που το ευρύτερο Μεσογειακό σκηνικό θα είναι «καυτό» για τους υπολοίπους, οι ΗΠΑ θα οικοδομούν τη σταθερότητα και την ανάπτυξη σε συγκεκριμένες περιοχές της Λατινικής Αμερικής, της Νότιας Αφρικής και της Ασίας.
Αυτά θα είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της πενταετίας που έχουμε μπροστά μας, και θα πρέπει να προετοιμαστούμε για να αντιμετωπίσουμε τις νέες προκλήσεις, αλλά και τις ευκαιρίες που έρχονται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου