ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΓΙΑ ΑΡΧΑΡΙΟΥΣ

Σύμφωνα με τους κλασικούς Έλληνες συγγραφείς, οι πολιτικές αλλαγές υπόκεινται σε περιοδικούς  κύκλους. 

Ξεκινάμε με την τυραννία, η οποίο ανατράπηκε από αυτό που τότε ονομάστηκε δημοκρατία. Η περιβόητη ασυνέπεια του «λαού» οδήγησε το σύστημα προς την ολιγαρχία, η οποία μεταλλάσσεται σε τυραννία και πάλι, που οδηγεί σε νέους κύκλους καταπίεσης και, συνεπώς, μια νέα δημοκρατική επανάσταση. Και έτσι όλος ο κύκλος θα ξεκινήσει και πάλι. 

Ένας συγκρίσιμος κύκλος, εξίσου στυλιζαρισμένος, μπορεί να διακριθεί στη σύγχρονη οικονομική πολιτική, είτε στο επίπεδο μιας μεμονωμένης χώρας ή της κοινότητας των βιομηχανικών εθνών. Ξεκινάμε με την οικονομική ανάπτυξη, η οποία καλώς ή κακώς θεωρείται ότι έχει ξεφύγει από τον έλεγχο. Μερικές φορές υπάρχει η απειλή του πληθωρισμού, ή οι ανησυχίες για τα ελλείμματα του προϋπολογισμού, ή προβληματισμός για το ρυθμό της πιστωτικής επέκτασης, και μερικές φορές οι ισοτιμίες φαίνονται ασταθείς. Συχνά είναι ένας συνδυασμός ορισμένων ή όλων από τα παραπάνω.

Το δεύτερο στάδιο είναι τα δημοσιονομικά ή οικονομικά μέτρα λιτότητας. Αυτό δημιουργεί συχνά εντάσεις, καθώς... 

Οι δυσμενείς επιπτώσεις στην παραγωγή και την απασχόληση προηγούνται της σταθεροποίησης. Στις χειρότερες περιπτώσεις, η επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας και της απασχόλησης μπορεί να ωθήσει σε αύξηση τα δημοσιονομικά ελλείμματα. Πηγές, όπως ο οργανωμένος επιχείρηματικός κόσμος, η αντιπολίτευση, ακόμα και πολιτικοί υποστηρικτές της κυβέρνησης, καλούν τότε για ανάπτυξη. Με τη σειρά της η κυβέρνηση, , στρέφεται στη συνέχεια στο υπουργείο Οικονομικών για να κάνει ακριβώς αυτό: το οποίο στην πράξη σημαίνει προσπάθειες για την τόνωση της ζήτησης, χωρίς την προσθήκη πρόσθετων δημοσιονομικών πιέσεων. Για παράδειγμα οι εγγυήσεις σε κάποιες επενδύσεις ή σε τραπεζικά δάνεια. Αλλά αυτά μπορεί να μην είναι αρκετά με την απουσία της τόνωσης της καταναλωτικής ζήτησης των καταναλωτών. Σιγά σιγά στην αρχή, και στη συνέχεια όλο και πιο ανοιχτά, η λιτότητα χαλαρώνει, τονώνεται η ζήτηση των καταναλωτών και πρόσω ολοταχώς για την επόμενη οικονομική άνθηση.

Πολλές χώρες και περιοχές βρίσκονται τώρα στο στάδιο της πορείας προς την ανάπτυξη. Αυτό μπορεί να είναι ιδιαίτερα δυσνόητο στους λαούς που παραμένουν σε λιτότητα, καθώς κάποιοι από τα αριστερά θα απαιτούν ανάπτυξη, ενώ άλλοι ηθικολόγοι και οι φιλόσοφοι θα καταγγέλλουν την εμμονή με την επέκταση της υλικής ευημερίας στις χώρες που είναι ήδη πλούσιες. Συγχρόνως θα συνεχίζεται η επίθεση κατά των πολιτικών χαμηλών επιτοκίων των κεντρικών τραπεζών που θα στερεί σε συνταξιούχους και άλλους αποταμιευτές από τους καρπούς της λιτότητας τους.

Η συζήτηση χρειάζεται μια μικρή διευκρίνιση. Ο οικονομολόγος και δημοσιογράφος Peter Jay έκανε κάποτε μια διάκριση μεταξύ Ανάπτυξης 1 και Ανάπτυξης 2. Ανάπτυξη 1 σημαίνει μείωση του χάσματος μεταξύ πραγματικών και φυσιολογικών ποσοστών χρησιμοποίησης της παραγωγικής ικανότητας και της απασχόλησης: για παράδειγμα, ανάμεσα στο παρόν ποσοστό ανεργίας του Ηνωμένου Βασιλείου 8,1 τοις εκατό και ενός βιώσιμου ποσοστού, που υπολογίζεται σε 5,4 τοις εκατό από την Υπηρεσία Δημοσιονομικής Ευθύνης. Οι υπέρμαχοι της Ανάπτυξης 1, υποστηρίζουν ουσιαστικά την τόνωση της ζήτησης. Το ερώτημα είναι τι μορφή  θα πρέπει να πάρει αυτή η τόνωση και αν έρχεται σε αντίθεση με την αρχική στρατηγική μείωσης του ελλείμματος της κυβέρνησης. Η απάντηση είναι: «Ναι, αλλά και τι έγινε;» Παρά το γεγονός ότι η τελευταία πτώση του πληθωρισμού μπορεί να είναι εν μέρει αμφισβητούμενη παρέχει ένα βολικό πρόσχημα για περισσότερη νομισματική ή δημοσιονομική τόνωση.

Η Ανάπτυξη 2 είναι ένα πιο μακροπρόθεσμο σχέδιο. Όταν η οικονομία είναι όσο πιο κοντά γίνεται στην πλήρη απασχόληση, πόσο σημαντικό είναι για την παραγωγή να βρίσκεται σε μια ανοδική πορεία; Αυτό που έχει σημασία, ακόμη και σε έναν οπαδό της ανάπτυξης, είναι η κατά κεφαλήν παραγωγή. Η αύξηση του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος που απλώς αντανακλά την αύξηση του πληθυσμού δεν είναι εξάλλου και πολύ λογικός πολιτικός στόχος.

Οι κριτικοί έχουν μάλλον δίκιο όταν λένε ότι οι υφιστάμενοι θεσμοί και νοοτροπίες δίνουν προτεραιότητα στη συσσώρευση πλούτου έναντι της αναψυχής και ενθαρρύνουν τρόπους ανάπτυξης που ρυπαίνουν το περιβάλλον. 

Μέρχι εδώ μπορεί κανείς να αναπτύξει λογικά το επιχείρημα. Έχουμε όλοι το δικαίωμα των απόψεων μας σχετικά για το πόσο καλά ή άσχημα οι πολίτες ξοδεύουν το εισόδημα και τον ελεύθερο χρόνο τους. Εν τω μεταξύ, ας προχωρήσουν τα κράτη στην εξασφάλιση των συνθηκών για την πλήρη απασχόληση χωρίς πληθωρισμό και την εξάλειψη των στρεβλώσεων σε μικροοικονομικό επίπεδο. Στη συνέχεια αφήστε το ρυθμό ανάπτυξης να κάνει την εμφάνιση του ως υποπροϊόν των δραστηριοτήτων των πολιτών, οι οποίοι δεν χρειάζονται μαθήματα για την καλή ζωή από τον Αριστοτέλη ή οποιονδήποτε άλλον.

SOFOKLEOUS10