Το θέμα της ασφάλειας αποτελεί ζήτημα προτεραιότητας και στις δύο κοινότητες. Με βάση την έρευνα του Κέντρου για τη Βιώσιμη Ειρήνη και τη Δημοκρατική Ανάπτυξη (SeeD), που έγινε σε συνεργασία με διεθνείς εταίρους, το ίδρυμα Berghof και την Interpeace, προκύπτουν ενδιαφέροντα ευρήματα, καθώς παρουσιάζονται και πολλές κοινές ανησυχίες...
του ΚΩΣΤΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ
Ενόψει και της εν εξελίξει διαδικασίας των διαπραγματεύσεων στη Γενεύη, τα αποτελέσματα της έρευνας αποκτούν αυξημένο ενδιαφέρον και βαρύτητα. Η έρευνα έγινε τόσο στις ελεύθερες περιοχές όσο και στα κατεχόμενα και...
δεν αφορά μόνο αποκλειστικά το κεφάλαιο της Ασφάλειας. Το σημαντικό είναι πως μέσα από την έρευνα αναδεικνύεται μια αρχιτεκτονική ασφάλειας, ενώ παράλληλα προτείνονται λύσεις κοινά αποδεκτές από τους Κυπρίους (λήφθηκαν υπόψη οι έρευνες κοινής γνώμης ). Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από τη δημιουργία μηχανισμών πρόληψης και ανθεκτικότητας των θεσμών. Αυτό οδηγεί, όπως σημειώνεται, στην αυτοτέλεια του κυπριακού κράτους. Στα θέματα, για παράδειγμα της έγκαιρης πρόληψης, περιλαμβάνονται η οριοθέτηση ΑΟΖ και της κατανομής κερδών από την αξιοποίηση του φυσικού αερίου. Ακόμη η λειτουργία της Ομοσπονδιακής Επιτροπής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την Ισότητα των Φύλων, η αποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης κ.ά.
Στρατεύματα – εγγυήσεις
Το θέμα των τουρκικών στρατευμάτων και εγγυήσεων με διάφορες παραλλαγές (μόνο για το τ/κ συνιστών κράτος, σε στρατιωτική βάση, για μεταβατική περίοδο πέντε χρόνων και να καταργηθεί) απορρίπτεται συντριπτικά από τους Ελληνοκύπριους με ποσοστά που κυμαίνονται στο 90%. Στην πλευρά των Τουρκοκυπρίων υπάρχει μια σαφής τάση για παρουσία της Τουρκίας στρατιωτικά μετά την επίτευξη συμφωνίας, όμως, τα ποσοστά κυμαίνονται αναλόγως του βαθμού εμπλοκής. Για παράδειγμα το 68% υποστηρίζει στρατιωτική παρουσία στο τ/κ συνιστών κράτος. Το 59% θέλει μια βάση της Τουρκίας στην περιοχή που θα διοικεί στο πρότυπο των Βρετανικών (κυρίαρχη). Το 46% τάσσεται υπέρ του μονομερούς δικαιώματος επέμβασης της Τουρκίας σε περίπτωση που κρίνει η βουλή του συνιστώντος κράτους πως χρειάζεται. Το 41% θεωρεί πως θα πρέπει το τ/κ συνιστών να μπορεί να καλέσει την Τουρκία για να παρέμβει, ανεξάρτητα εάν δεν έχει στρατό στην Κύπρο μετά τη λύση. Το 53% υποστηρίζει παρουσία της Τουρκίας σε μια ευρύτερη ειρηνευτική δύναμη χωρίς να μπορούν να παρεμβαίνουν στα εσωτερικά ζητήματα της Κύπρου. Το 36% είναι υπέρ της μεταβατικής περιόδου πέντε χρόνων, μετά από την οποία θα καταργηθούν οι εγγυήσεις. Το 27% είναι εναντίον της διευθέτησης αυτής και το 37% αισθάνεται λιγότερο ασφαλής με τη ρύθμιση αυτή.
Ρωσία εγγυήτρια
Ενδιαφέρον έχουν οι απαντήσεις που δίνουν οι πολίτες για τις χώρες εμπιστοσύνης για να τους εγγυούνται. Το 53% των Ε/Κ θεωρεί δυνητική εγγυήτρια χώρα τη Ρωσία, το 41% ομάδα χωρών εκτός Ελλάδος, Τουρκίας ή χώρες των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας), το 41% η Γαλλία, το 42% η Ελλάδα, το 39% η Κίνα, το 26% οι ΗΠΑ, το 13,3% η Τουρκία. Για τους Τ/κ το 69% την Τουρκία, το 34% την Ελλάδα, τη Βρετανία 21%, ομάδα χωρών εκτός Ελλάδας, Τουρκίας ή χώρες των πέντε μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας 12%, οι ΗΠΑ 16%, Γαλλία 10%, Κίνα 10%, Ρωσία 10%.
Ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Τόσο οι Ελληνοκύπριοι, ψηλότερο ποσοστό, όσο και οι Τουρκοκύπριοι, αποδέχονται τον ρόλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τούτο πηγάζει από το γεγονός ότι η Κύπρος είναι κράτος-μέλος. Αυτή η πραγματικότητα δεν αμφισβητείται από κανένα. Υπέρ θεσμικών μεταρρυθμίσεων στο τ /κ συνιστών κράτος για να απομακρυνθούν τυχόν απομεινάρια της άμεσης συμμετοχής της Τουρκίας τάσσεται το 83% των Ε/κ, οι οποίοι αισθάνονται λιγότερο ασφαλείς εάν υπάρχει ρήτρα για διεξαγωγή δημοψηφίσματος στους Τ/κ για ανεξαρτησία εάν παραβιαστεί η συμφωνία (75%). Στα ίδια ερωτήματα οι Τ/κ τάσσονται υπέρ του δικαιώματος ανεξαρτησίας (60%). Για τη μορφής της λύσης, η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία θεωρείται ανεχτή υπό κάποιες προϋποθέσεις που αφορούν την Ασφάλεια και την παρουσία της Τουρκίας.
Η τοποθέτηση σε δημοψήφισμα
Οι Ελληνοκύπριοι: Θα ψηφίσουν ή σχεδόν θα ψηφίσουν όχι το 32%, είναι προς το όχι αλλά μπορεί να προσανατολιστεί προς το ναι 12%, θα ψηφίσουν ναι αλλά μπορεί και όχι 18%, θα ψηφίσουν ναι 23%. Οι Τουρκοκύπριοι: Θα ψηφίσουν ή σχεδόν θα ψηφίσουν όχι το 17%, είναι προς το όχι αλλά μπορεί να προσανατολιστεί προς το ναι 16%, θα ψηφίσουν ναι αλλά μπορεί και όχι 24%, θα ψηφίσουν ναι 21%.
Κατηγορίες απειλών ασφαλείας
Με βάση την έρευνα υπάρχουν οκτώ κατηγορίες απειλών ασφάλειας. Αυτές οι οκτώ, περιλαμβάνουν 62 απειλές ασφαλείας εκ των οποίων οι 35 είναι κοινές και αφορούν τις υποχρεώσεις κατά τη μεταβατική περίοδο, τη λειτουργικότητα, την οικονομική ασφάλεια κ.ά. Βασικό στοιχείο είναι ότι υπάρχουν ανησυχίες για τις ρυθμίσεις που θα συμφωνηθούν κατά τη μεταβατική περίοδο, καθώς οι κοινότητες θέλουν να αισθάνονται ασφαλείς. Είναι σαφές πως οι άνθρωποι θέλουν να έχουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση σχετικά με τις μεταβατικές ρυθμίσεις και να αισθάνονται πιο ασφαλείς σχετικά με τη βιωσιμότητα και τη συνολική διάρκεια της συμφωνίας. Για τους Τ/κ ειδικά, οι φόβοι αφορούν τη συμπεριφορά ακροδεξιών και εξτρεμιστικών στοιχείων, καθώς και την τυχόν περιθωριοποίησή τους από τους μηχανισμούς λήψης αποφάσεων που σχετίζονται με την κατανομή της εξουσίας. Ακόμη ανησυχούν για τον ανταγωνισμό στο πεδίο της οικονομίας και το σύστημα χρηματοδότησης. Για τους Ε/κ το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι οι εγγυήσεις και τα στρατεύματα. Ξεκάθαρα φοβούνται παρεμβάσεις της Τουρκίας και στα εσωτερικά θέματα του κράτους. Υπάρχει ανησυχία για κατάχρηση εξουσίας από τους εγγυητές. Παράλληλα από τους Ε/κ προκύπτει η σαφής αντίληψη για έλλειψη κυριαρχίας από την παρουσία τουρκικών στρατευμάτων. Επίσης υπάρχει ανησυχία για το γεγονός ότι το ε/κ συνιστών κρατίδιο θα σηκώσει το βάρος της οικονομίας για το κόστος της λύσης κ.ά.
Παρουσιάσθηκε στη Γενεύη
Η έρευνα παρουσιάζεται στους εμπλεκόμενους στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων. Χθες μια ομάδα από τους ερευνητές ενημέρωσαν τα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου που βρίσκονται στη Γενεύη. Την ίδια ώρα, μια δεύτερη ομάδα, ενημέρωσε τους Τουρκοκύπριους πολιτικούς, που επίσης βρίσκονται στη Γενεύη. Ενήμερη είναι και η Κυπριακή Κυβέρνηση. Σημειώνεται πως η έρευνα έγινε με συνεντεύξεις από διαμορφωτές κοινής γνώμης, ανθρώπους επιρροής και στις δυο κοινότητες αλλά και από δημοσκοπήσεις που έγιναν στις ελεύθερες περιοχές και στα κατεχόμενα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου