ΑΝΔΡΕΙΚΕΛΑ ΦΥΛΑΚΙΣΜΕΝΑ ΣΤΙΣ ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ ΤΗΣ ΝΤΡΟΠΗΣ

Η κατήφεια που έχει καταλάβει εσχάτως το στενό πρωθυπουργικό επιτελείο παραπέμπει άνετα σε αυτό που ο Σαμαράς, κατά την «αντιμνημονιακή» περίοδό του, είχε περιγράψει ως «εθνική κατάθλιψη»... 

του ΣΤΑΥΡΟΥ ΧΡΙΣΤΑΚΟΠΟΥΛΟΥ

Σήμερα αυτή η κατάθλιψη φαίνεται να εγκαθίσταται σε μόνιμη βάση στο Μέγαρο Μαξίμου. Τουλάχιστον έως τη στιγμή που ο πρωθυπουργός θα είναι έτοιμος να εξαγγείλει εκλογές και να παίξει το πιο κρίσιμο χαρτί της παρτίδας. Τα σύννεφα σωρεύονται καθημερινά πια στον κυβερνητικό ορίζοντα, ο οποίος σκοτεινιάζει επικίνδυνα. Την αρχή έκανε ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, ο οποίος...

«Τελείωσε» το θέμα ενός νέου κουρέματος του χρέους, ένα θέμα στο οποίο η κυβέρνηση είχε –αφρόνως– επενδύσει πολιτικά. Κι όμως, όλοι σημειώναμε ότι αυτή δεν ήταν μια ρεαλιστική προσδοκία!
Αυτό που απέμεινε είναι ό,τι η κυβέρνηση απευχόταν: η προοπτική ενός νέου δανείου και ενός ακόμη μνημονίου, ώστε να διατηρηθεί ο έλεγχος των δανειστών ως προς την υλοποίηση των «μεταρρυθμίσεων». Δηλαδή, του προσανατολισμού της οικονομικής πολιτικής κατά αποκλειστική προτεραιότητα στην αποπληρωμή των τοκοχρεολυσίων και τη διατήρηση της «βιωσιμότητας» του χρέους.
 

Οι ψευδέστατοι ισχυρισμοί Στουρνάρα, για την πορεία του χρέους, αλλά και η προσπάθεια να αγνοηθούν ή να διαψευστούν τα «χρηματοδοτικά κενά» καταρρέουν χωρίς πολλά περιθώρια πολιτικής διαχείρισης την επόμενη περίοδο. Οι Γερμανοί ξέρουν σε βάθος τα προβλήματα και έχουν απαντήσεις για όλα. Η κυβέρνηση καλείται απλώς να τις υλοποιήσει.
Το δεύτερο επίπεδο αυτής της στρατηγικής είναι η συζήτηση για την αφαίρεση της αρμοδιότητας του ξεπουλήματος από το αποτυχημένο ΤΑΙΠΕΔ, το οποίο ήδη κατεξευτελίστηκε με τις γελοιότητες του τελευταίου επικεφαλής του. Τώρα δρομολογείται, όπως έχουμε προαναγγείλει, η μεταφορά των αρμοδιοτήτων του σε έναν νέο φορέα, με έδρα εντός ή εκτός Ελλάδος, ή η μεταφορά του ελέγχου του ΤΑΙΠΕΔ απευθείας στους δανειστές. Ένας νέος φορέας με έδρα εκτός Ελλάδος είναι πραγματικός πολιτικός εφιάλτης.
 

Παράλληλα, οι προηγούμενες συμφωνίες, τις οποίες η κυβέρνηση αποσιωπούσε, τώρα έρχονται σταδιακά στο φως: οι καταργήσεις οργανισμών του Δημοσίου περιλαμβάνουν, εκτός από τον «ξαφνικό θάνατο», και στέρηση αποζημιώσεων για τους εργαζόμενους. Το μοντέλο διάλυσης του κράτους «σκληραίνει» και είναι χειρότερο από αυτό της ΕΡΤ, όπως ήδη κατέδειξε το παράδειγμα της αμυντικής βιομηχανίας.

Διεθνής… εγκατάλειψη

Τα παραπάνω καταδεικνύουν κάτι ακόμη: ότι η εντελώς επικοινωνιακή «επένδυση» σε μια υπερατλαντική στήριξη, η οποία θα ενίσχυε την ελληνική κυβέρνηση στη… φαντασιακή «διαπραγμάτευσή» της με τη Γερμανία και την τρόικα, ήταν απλώς μια πομφόλυγα απαραίτητη για να επενδυθεί το ταξίδι Σαμαρά στις ΗΠΑ και να «πουληθεί» για λίγες μέρες ένα είδος γεωστρατηγικής αναβάθμισης της χώρας.
Όμως, όσοι έχουν επαφή με την ελληνική διπλωματία, γνωρίζουν άριστα πως η διαπίστωση, για την οποία γράφουμε εδώ και πολύ καιρό, ότι δηλαδή «η Γερμανία παίρνει την οικονομική εκμετάλλευση του ελληνικού οικοπέδου, αλλά οι ΗΠΑ διατηρούν την κυριότητα επ’ αυτού», είναι πέρα έως πέρα αληθής.
 

Μάλιστα, οι εξελίξεις στο συριακό μέτωπο επιβεβαιώνουν ότι η υποβάθμιση της Τουρκίας στην αμερικανική ατζέντα – μια εξέλιξη, θεωρητικά, άξια εκμετάλλευσης από την Ελλάδα – δεν συνεπάγεται πολιτική αναβάθμιση της ελληνικής κυβέρνησης, εξ αιτίας της απόλυτης προσήλωσης (έως υποταγής) στη γερμανική θέληση.
Αντιθέτως, συνεχίζεται η «υπαλληλικού» τύπου αντιμετώπισή της εκ μέρους των ΗΠΑ, επιτείνοντας την αίσθηση ότι κανείς εκ των ισχυρών δεν λαμβάνει σοβαρά υπ’ όψιν τα ελληνικά συμφέροντα. Το συμπέρασμα αυτό είναι πολιτικά οδυνηρό για τη νυν κυβέρνηση, αλλά και η χειρότερη δυνατή «είδηση» για την επόμενη – όποια κι αν είναι αυτή και με όποια σύνθεση, για να μην παρεξηγούμεθα…
Η αίσθηση αυτή επιβεβαιώνεται και από την επίσης προκλητική αντιμετώπιση που επιφύλαξε στην κυβέρνηση Σαμαρά η Ρωσία του Πούτιν, η οποία συστηματικά έχει επιχειρήσει να εκμεταλλευθεί με τον πιο ωμό τρόπο τόσο την ελληνική κρίση, όσο και τη δραματική ανικανότητα των διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων.
 

Από το πανάκριβο αέριο (ένα εκατομμύριο δολάρια ημερησίως φτάνει το «καπέλο») έως τον συνειδητό εμπαιγμό με τη ΔΕΠΑ και τις απαξιωτικές δημόσιες αναφορές του ίδιου του Πούτιν στην Ελλάδα, όλα καταδεικνύουν ότι ούτε η Ρωσία είναι πρόθυμη να παράσχει οποιαδήποτε στήριξη προς τη χώρα μας, η οποία είναι μεν «μαγαζί γωνία», αλλά αντιμετωπίζεται από όλους ως ευκαιρία για λεηλασία.
Το σκληρό δίδαγμα, προφανώς, συνίσταται στη διαχρονική αλήθεια ότι όποιος δεν είναι ικανός να διατρανώσει και να υπερασπιστεί τα δίκαιά του δεν έχει το δικαίωμα να περιμένει από οποιονδήποτε άλλον να το κάνει για λογαριασμό του.
Σε ένα τέτοιο πλαίσιο μοιάζει αρκούντως γελοία η επικοινωνιακή εκστρατεία της κυβέρνησης να ντύσει τον πρωθυπουργό «οπλαρχηγό» και να τον στήσει, σε ένα θλιβερό θέατρο σκιών, να σκιαμαχεί με την τρόικα υποδυόμενος τον… αντάρτη.

Περιορισμένη αντοχή

Κάποιοι σε αυτή την κακοστημένη παράσταση διαβλέπουν πρόθεση του Σαμαρά να αποδράσει από την κυβέρνηση προκαλώντας εκλογές. Δεν θεωρώ ότι αυτό μπορεί να συμβεί τώρα – όχι, πάντως, χωρίς αδιανόητο κόστος για τον ίδιο. Θα πρόκειται, ανεξαρτήτως ανάγνωσης, για ομολογία αποτυχίας.
Πρόωρες εκλογές είναι πολύ δύσκολο να επέλθουν, παρά μόνο σε περίπτωση κατάρρευσης της κυβέρνησης ή εν όψει μιας πολύ σκληρής απόφασης, η οποία θα μπορεί να προσλάβει τα χαρακτηριστικά διλήμματος και να περιχαρακώσει τον «εθνικά υπεύθυνο» χώρο έναντι των «εθνικά ανεύθυνων» του ΣΥΡΙΖΑ.
 

Μέχρι να προκύψει μια τέτοια πολιτική συνθήκη, Σαμαράς και Βενιζέλος, ανεξαρτήτως προθέσεων και σεναρίων, είναι φυλακισμένοι στη διακυβέρνηση και υποχρεωμένοι να συμπορεύονται.
Εν τω μεταξύ, θα πρέπει να αντιμετωπίζουν και καθημερινά να διαχειρίζονται:
• Τη σκλήρυνση της γερμανικής ατζέντας στο ζήτημα του χρέους και του πλήρους ελέγχου του ελληνικού κράτους και της οικονομίας.
• Απαιτήσεις οι οποίες υπερβαίνουν και πληγώνουν εθνικές και κοινωνικές ευαισθησίες – και αδιαφορούν πλήρως γι’ αυτές – από τους πλειστηριασμούς σπιτιών και το πέρασμα της εθνικής περιουσίας σε ξένο έλεγχο, έως τις δεκάδες χιλιάδες απολύσεις.
• Την απαξίωση του ελληνικού πολιτικού συστήματος εκ μέρους των θέσει ή δυνάμει εταίρων και συμμάχων.
• Τη ραγδαία μείωση της αντοχής της κοινωνίας –η οποία προσλαμβάνει νέα διάσταση με τη διαπίστωση περί αδυναμίας του πυρήνα της, της οικογένειας, να αντεπεξέλθει στη στήριξη των αδύναμων μελών της.
• Την έλλειψη προοπτικής και ελπίδας –ακόμη και η αντιμετώπιση της ανεργίας είναι μια υπόθεση δεκαετιών και υπό την προϋπόθεση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης, ενόσω η ύφεση συνεχίζεται.
• Τη συνεχιζόμενη κατάρρευση του πυρήνα της οικονομίας, της μικρομεσαίας επιχείρησης, με συνέπεια την περαιτέρω μαζική περιθωριοποίηση ευρέων κοινωνικών στρωμάτων.
• Την περαιτέρω αποδόμηση των ήδη ασταθών θεσμών και του κοινωνικού κράτους, η οποία φέρνει όλο και πιο κοντά το ενδεχόμενο μιας απότομης κατάρρευσης.
• Ένα τραπεζικό σύστημα, το οποίο, κατ’ απαίτηση της τρόικας, αποσύρεται ταχέως από την οικονομική δραστηριότητα και τη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας για να διαφυλάξει τη δική του διαδικασία «εξυγίανσης», με αποτέλεσμα το στέγνωμα της ρευστότητας.
 

Τα όρια αντοχής μιας κυβέρνησης με τέτοια ατζέντα είναι προφανώς στενά. Όμως, δεν έχει άλλον δρόμο. Οι δεσμεύσεις της και η δύσκολη θέση της την υποχρεώνουν να παραμείνει, έστω και αν ο ορίζοντάς της είναι σκοτεινός…

ΑΡΔΗΝ