Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΤΕΛΕΙΩΝΕΙ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ... ΤΟ ΖΗΤΗΜΑ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΠΟΙΟΝ...

Αρκετοί τραπεζίτες στην Αθήνα εξέφρασαν ανησυχία την Τρίτη λόγω της συνεχούς εκροής καταθέσεων που ξεπεράσε τα € 5 δισ. από τις 6 Μαΐου και μετά, αντανακλώντας την αυξανόμενη πολιτική αβεβαιότητα.Αυτό αντιστοιχεί κατά μέσο όρο σε  €700 εκατομύρια  ανά εργάσιμη ημέρα, μέχρι τις 15 Μαΐου. 

Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας έδωσε στη δημοσιότητα τα τα πρακτικά των συνεδριάσεων των πολιτικών αρχηγών στην προσπάθεια δημιουργίας κυβέρνησης. Δεν έχει και πολύ σημασία πια αλλά τα στοιχεία για την εκροή καταθέσεων, όπως αναφέραμε, έχουν. Το καταπληκτικό για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα από το 2009 δεν είναι μόνο το 25 με 30 τοις εκατό των καταθέσεων που έχουν φύγει, αλλά το 70  με 75 τοις εκατό που έχουν μείνει – σε ένα κλίμα αβεβαιότητας με το ενδεχόμενο δραχμοποίησης τους όλο και πιο πιθανό. Αυτό προκαλεί πια έκπληξη.

Παρόλο που οι καταθέσεις σαφώς ανταποκρίνονται στην πολιτική - ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας το έκανε αρκετά σαφές αυτή την εβδομάδα – φαίνεται όμως ότι έχουν ακολουθήσει και το ρυθμό της οικονομικής ύφεσης στην Ελλάδα από το 2009 αρκετά στενά. Ίσως αυτό λέει κάτι για τη γενική πίεση στα οικονομικά των νοικοκυριών και τη συσχέτιση της με την κίνηση των καταθέσεων. 

Σε κάθε περίπτωση, όπως δηλώνει ο Γκάμπριελ Στερν, οικονομολόγος στο Exotix, η εκροή των καταθέσεων από την Ελλάδα είναι ένα βήμα πριν τις κινήσεις πανικού που...

Παρακολουθούμε συνήθως σε υπό κατάρρευση τραπεζικά συστήματα. Αυτό πρέπει να το αναλογιστεί κανείς ιδιαίτερα στις επόμενες εβδομάδες πριν τις εκλογές. 

Αλλά το βασικό θέμα την παρούσα φάση είναι η παροχή έκτακτης ρευστότητας από την Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία σκοπό έχει να αντικαταστήσει την απώλεια χρηματοδότησης λόγω αθρόων αναλήψεων.  Αυτή η ένεση ρευστότητας ανήλθε στα περίπου €60 δισεκατομμύρια  κατά την τελευταία καταμέτρηση αν και τα επίπεδα της δεν είναι ευρέως γνωστά.

Υπό το φως όλων των παραπάνω, θα πρέπει να πάμε πίσω στις δηλώσεις του Luc Coene της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας νωρίτερα την εβδομάδα:

Όχι, δεν έχουμε άλλη επιλογή. Εμείς δεν παρέχουμε έκτακτη ρευστότητα σε αφερέγγυες τράπεζες, επαναλαμβάνοντας απλώς τη μακροχρόνια πολιτική της ΕΚΤ. Αλλά στην περίπτωση της Ελλάδας, το συμβούλιο εγκρίνει (έμμεσα) τη χρήση της εθνικής κεντρικής τράπεζας για παροχή έκτακτης ρευστότητας σε βραχυπρόθεσμη βάση.

Οι πιέσεις στο σύστημα περιγράφονται ενδελεχώς από αναλυτές της JPMorgan σε άρθρο που δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα:

Οι ελληνικές τράπεζες έχουν εξαντλήσει τις εγγυήσεις της ΕΚΤ και πλέον έχουν πρόσβαση μόνο στην έκτακτη ρευστότητα της Τράπεζας της Ελλάδος αλλά και στην περίπτωση αυτή οι εγγυήσεις, συνήθως με τη μορφή δανείων, δεν είναι απεριόριστες. Έχουν ήδη δανειστεί €60 δις.  μέσω του μηχανισμού ρευστότητας, τα οποία αντιστοιχούν σε € 120 δις. σε εγγυήσεις αν υποθέσουμε ένα κούρεμα της τάξεως του 50%. Τα ανεξόφλητα δάνεια ανέρχονται σε € 250 δισ., άρα οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να αντλήσουν εγγυήσεις ως € 130 δις., πράγμα που σημαίνει ότι το ανώτατο επιτρεπτό όριο ρευστότητας που μπορούν πια να αντλήσουν από την Τράπεζα της Ελλάδος είναι τα € 65 δις. Αυτό αντιστοιχεί περίπου στο 40% των ελληνικών τραπεζικών καταθέσεων που ανήλθαν σε € 170 δις. στο τέλος Μαρτίου. Το αληθινό μέγιστο ποσό που οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να δανειστούν μέσω του μηχανισμού ρευστότητας είναι στην πραγματικότητα πολύ μικρότερο αφού δεν γίνονται όλα τα δάνεια αποδεκτά ως εγγυήσεις έναντι ρευστότητας από την Τράπεζα της Ελλάδος. Η εναλλακτική λύση είναι να επιτραπεί στις ελληνικές τράπεζες να αυξήσει τις κρατικές εγγυήσεις αλλά η ΕΚΤ μπορεί, με πλειοψηφία 2/3, να εμποδίσει την απότομη και μη βιώσιμη αύξηση της παροχής ρευστότητας μέσω της Τράπεζας της Ελλάδος. Αυτό ουσιαστικά θα απόκοπτε την Τράπεζα της Ελλάδος από το TARGET2 και θα την ανάγκαζε τελικά να εκδώσει το δικό της νόμισμα.

Είναι σίγουρο ότι η ελληνική κυβέρνηση θα ήθελε κάποια από τις τράπεζες της να επιβιώσει μετά την έξοδο από την ευρωζώνη.

Το ερώτημα είναι αν, και γιατί, η ΕΚΤ θα κλείσει τις στρόφιγκες καθώς ο πανικός θα αυξάνεται. Ο Coene έχει μάλλον αποκαλύψει το λόγο. Αλλά η JPMorgan αναφέρει ότι οι υποχρεώσεις της Τράπεζας της Ελλάδος προς τις άλλες κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης βρίσκονται εντός του TARGET2.

Σήμερα οι υποχρεώσεις αυτές ανέρχονται περίπου στα € 100 δις. Αυτό αποτελεί σημαντικό βάρος που θα επωμιστούν τα υπόλοιπα μέλη  της ευρωζώνης. Η απότομη αύξηση παροχής ρευστότητας θα αύξανε ακόμα και αυτό το ήδη μεγάλο ποσό, που ουσιαστικά είναι η τιμή εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ. Αλλά από ότι φαίνεται θα είναι και ο αποφασιστικός παράγοντας.

SOFOKLEOUS10