Τρίτη 12 Μαρτίου 2013

ΤΑ ΜΥΩΠΙΚΑ ΙΔΕΟΛΟΓΗΜΑΤΑ ΕΙΝΑΙ ΝΕΡΟ ΣΤΟ ΜΥΛΟ ΤΟΥ ΝΕΟΝΑΖΙΣΜΟΥ

Πώς εξηγείται το φαινόμενο της Χρυσής Αυγής και πώς αντιμετωπίζεται η δυναμική του; Παρόμοια ερωτήματα είχαν τεθεί τη δεκαετία του '80 στη Γαλλία με την εμφάνιση του λεπενικού Εθνικού Μετώπου. Οι απαντήσεις -θεσμικές, διακηρυκτικές, ακτιβιστικές- αποδείχθηκαν ατελέσφορες... 

του ΓΙΑΝΝΗ ΤΡΙΑΝΤΗ

Οι μεγάλες κινητοποιήσεις όχι μόνο δεν εξάλειψαν από τη γαλλική σκηνή το κόμμα «του οργανωμένου μίσους», αλλά -όπως σημειώνει ο διαπρεπής κοινωνιολόγος Πιερ-Αντρέ Ταγκιέφ- «το Εθνικό Μέτωπο δεν έπαψε να κερδίζει έδαφος» («Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» - 2.2.1997).
Δυστυχώς, το ίδιο συμβαίνει και στα καθ' ημάς με τη Χρυσή Αυγή. Η αναγκαία αντιφασιστική εγρήγορση και ο απαραίτητος καταγγελτικός λόγος φαίνεται να παρακάμπτουν την ψύχραιμη διερεύνηση των αιτίων, των πηγών και συνολικά του «υλικού» που ανέδειξε και ενισχύει διαρκώς τη φαιά δράκα που εξελίχθηκε σε υπολογίσιμη δύναμη. Η αντιμετώπιση της Χ.Α. ως «εγκληματικής συμμορίας» και όχι ως... 


Πολιτικού φαινομένου εγκλωβίζει εξ αρχής οιαδήποτε συζήτηση στο πεδίο της θεσμικής πρωτοβουλίας (να τεθεί εκτός νόμου, ποινικοποίηση του ανατριχιαστικού λόγου της κ.τ.λ.) ή της κινηματικής εναντίωσης. Επομένως, πάσχει αφετηριακώς. Και αδυνατεί να αναχαιτίσει την επέλαση της φαιάς πανώλους... Εν συνόψει, για το πώς και το πόθεν, λοιπόν:

1- Η άνοδος της Χρυσής Αυγής οφείλεται κυρίως στην προϊούσα οικονομική κρίση και στη χυδαία εκμετάλλευση του Μεταναστευτικού - υπαρκτού θέματος και μείζονος. Τα δύο αυτά ελκώδη, καθώς και τα συμπαρομαρτούντα (διαφθορά, αδιαφάνεια, ατιμωρησία κ.τ.λ.) παρέδωσαν πλήρως απαξιωμένο το πολιτικό σύστημα και τα πολιτικά υποκείμενα. Κι έτσι αναδείχθηκαν ισχυρές ορισμένες αντισυστημικές δυνάμεις, μεθ' ων και η Χρυσή Αυγή. Αντίθετα με το ΛΑΟΣ, η Χ.Α. δεν έχει στόχο την αφομοίωσή της. Υψώνει ευδιάκριτη την αντικαθεστωτική σημαία και -με φαιό, ανατριχιαστικό τρόπο, με την υπεραιμία του ελαύνοντος τιμωρού- προβάλλει αντισυστημική σχεδόν σε όλα τα πεδία.
Ο σαρωτικός πρωτογονισμός της, κάτι ανάλογο με τη ναζιστική «παθολογία του μοντέρνου», της προσδίδει ρόλο Ηρακλή μπροστά στους στάβλους του Αυγείου. Αξιοποιεί και εκμεταλλεύεται την παρεμβατική αδυναμία του κράτους (π.χ. στο θέμα της ασφάλειας) και βλέπει τη συμπεριφορά της να επιβραβεύεται από τις αλαφιασμένες μάζες, διότι «ο φασισμός είναι το όπιο των δυστυχισμένων». Εστω, μέρους αυτών. Με μια αξιοπρόσεκτη διαφορά: ελάχιστοι οπαδοί και θιασώτες της Χ.Α. ταυτίζονται ιδεολογικά με αυτήν. Σχεδόν κανένας δεν λέει ότι είναι φασίστας ή νοσταλγός των ναζί.

2- Ορισμένοι διατείνονται ότι η Χρυσή Αυγή άνθησε στο ευεπίφορο έδαφος εγγενούς παθογένειας που χαρακτηρίζει την ελληνική κοινωνία. Ενα υπόστρωμα που συντίθεται από στοιχεία ρατσισμού, αντισημιτισμού, φασιμού και εθνικισμού... Κατ' αρχάς, και κατ' αρχήν, ουδεμία κοινωνία φέρει εγγενώς το σπέρμα του φασισμού. Ούτε βέβαια της διαρκούς επανάστασης. Οι κοινωνίες συμπεριφέρονται όπως τις εκπαιδεύει η κεντρική εξουσία και ανάλογα με τις συνθήκες, όπως αυτές διαμορφώνονται. Μια ματιά στη Γερμανία, μετά τη Συνθήκη των Βερσαλλιών, σε συνάρτηση με την οικονομική κρίση, είναι αρκούντως διαφωτιστική. Και εν παρόδω: ελάχιστη υπήρξε η ανάπτυξη του φασισμού στην Ελλάδα, λέει ο Στάνλεϊ Πέιν («Ιστορία του Φασισμού στην Ευρώπη», εκδ. «Φιλίστωρ»). Ως και ο Μεταξάς, λέει ο Πέιν, διακρινόταν μεν από στοιχεία ολοκληρωτικής, αυταρχικής νοοτροπίας, αλλά όχι από τυφλή πίστη στο ιδεολογικό κόρπους του φασισμού και του ναζισμού. Τον πυρήνα τους τον είχε απορρίψει... Πέραν αυτών, προβάλλει απαιτητικό ένα ερώτημα: Αν η άνοδος της Χρυσής Αυγής δεν οφείλεται στην οικονομική κρίση και στο Μεταναστευτικό, αλλά στο εγγενές της ελληνικής κοινωνίας, γιατί δεν εμφανίστηκε σε εποχές κατ' εξοχήν προνομιακές για την ίδια, όπως ήταν η έξαρση του Μακεδονικού και η κρίση των Ιμίων;

3- Επειδή η οικονομική κρίση θα συνεχιστεί, η Χ.Α. δεν θα παύσει να είναι εξόχως αντιμνημονιακή, επομένως συμβατή με το λαϊκό αίσθημα. Μήπως πρέπει να υποσταλεί γενικώς η αντιμνημονιακή σημαία, όπως προτείνουν ορισμένοι, για να μην αρδεύεται το χωράφι της Χρυσής Αυγής; Οχι, βέβαια... Επομένως, προνομιακό πεδίο για την αντιμετώπισή της είναι πρωτίστως το Μεταναστευτικό. Σοβαρά, όμως. Υπεύθυνα και συγκροτημένα. Ούτε με επιχειρήσεις τύπου «Ξένιος Ζεύς» ούτε με άσαρκες γενικεύσεις για τους μετανάστες, που συγκαλύπτουν το υπαρκτό πρόβλημα, το οποίο βυθίζει στην απελπισία τόσο τους χειμαζόμενους μετανάστες όσο και τους Ελληνες πολίτες...

Επίσης, είναι καιρός να επανεξεταστούν ορισμένα δομικά στερεότυπα στο λόγο και τη συμπεριφορά της Αριστεράς. Επί παραδείγματι, η ακατανόητη, δογματική αντιμετώπιση και αποδόμηση των εννοιών «έθνος» και πατρίδα, καθώς και οι περί εθνικισμού απλουστεύσεις, που άφησαν ανοιχτό το πεδίο στους λαϊκιστές της Χ.Α. να αναπτυχθούν, τη στιγμή που με τη συμπεριφορά τους λωβιάζουν και υπονομεύουν τις έννοιες αυτές.

Τέλος, θα αποβεί ολέθρια οιαδήποτε απόπειρα να τεθεί εκτός νόμου η Χρυσή Αυγή, να ποινικοποιείται ο λόγος της ή να αποκλείεται από τα ΜΜΕ. Πρώτον, διότι όλες οι απόψεις ακόμη και εκείνες που στάζουν μίσος, οι ασεβείς, οι εξοργιστικές, εκείνες που αμφισβητούν την Ιστορία, όλες, ακόμη και οι πιο ανατριχιαστικές, πρέπει να ακούγονται. «Μια γνώμη δεν είναι ποτέ έγκλημα», υπενθυμίζει ο Ραούλ Βανεγκέμ. Αντίθετα, η απαγόρευση προσδίδει φωτοστέφανο ήρωα και κυνηγημένου στους στυγερούς θύτες, όπως θα συμβεί με τους χιτλερίσκους της Χρυσής Αυγής. Και, δεύτερον, διότι ο φασισμός δεν αντιμετωπίζεται με τα ίδια του τα όπλα, δηλαδή τις απαγορεύσεις και την ολοκληρωτική λογική.

Οσοι εισηγούνται τη συνταγή αυτή, τιτρώσκουν καίρια τον πυρήνα της Δημοκρατίας, την οποία κατά τα άλλα υπερασπίζονται. Και διευκολύνουν τα μάλα την περαιτέρω ανάπτυξη φαιών φαινομένων και μορφωμάτων.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου