ΨΑΧΝΕΙ ΤΗ ΧΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΠΑΡΘΕΝΙΑ ΕΝΩ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΠΟΡΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΥΝΙΑ

Το ότι η σοσιαλδημοκρατία παντού όπου κυβέρνησε τα τελευταία χρόνια υιοθέτησε, αλλού με φανατισμό, αλλού με κάποιες αναιμικές αντιστάσεις, νεοφιλελεύθερη γραμμή, δεν το αμφισβητεί κανείς σοβαρός παρατηρητής... 

του ΤΑΣΟΥ ΠΑΠΑ

Μάλιστα, σε ορισμένες περιπτώσεις, τα κεντροαριστερά κόμματα που βρίσκονταν στην εξουσία πλειοδότησαν έναντι της Δεξιάς, εφαρμόζοντας πολιτικές που ανέτρεψαν κατακτήσεις δεκαετιών (δικό τους δημιούργημα) και τις οποίες ούτε οι συντηρητικοί είχαν τολμήσει να ακουμπήσουν. Το ερώτημα που απασχολεί όσους παρακολουθούν από κοντά τις διεργασίες στο εσωτερικό της είναι: «Γιατί το έκανε;» Πρόδωσε τις αξίες, τις ιδέες και τις ιδρυτικές αρχές της ή υποχρεώθηκε να προσαρμοστεί επειδή οι συσχετισμοί παγκοσμίως ήταν αρνητικοί; Η απάντηση που δίνουν οι αριστεροί αντίπαλοι της σοσιαλδημοκρατίας είναι ότι...

Δεν υπάρχει καμία προδοσία γιατί τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα λειτουργούσαν πάντα προς όφελος του συστήματος, το οποίο άλλωστε δεν πολέμησαν στον πυρήνα του, ούτε και την εποχή της παντοδυναμίας τους. Είχαν συμβάλει στην εξιδανίκευσή του, με τις παροχές προς τους ασθενέστερους, με το στήσιμο ενός δικτύου προστασίας για τα χαμηλά και τα μεσαία στρώματα (κοινωνικό κράτος) και με μια φιλολαϊκή ρητορική. Ακόμη και στις καλύτερες στιγμές τους δεν διανοήθηκαν να θίξουν τα ιερά και όσια του καπιταλισμού (ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής).

Το μοντέλο όμως του «κρατικού ρεφορμισμού» δεν θα μπορούσε να επιβιώσει σε συνθήκες παγκοσμιοποίησης και έτσι η σοσιαλδημοκρατία έδειξε το πραγματικό πρόσωπό της. Τηρουμένων των αναλογιών, η προεκτεθείσα προσέγγιση παραπέμπει στην κλασική τριτοδιεθνιστική αντίληψη που αντιμετώπιζε τη σοσιαλδημοκρατία σαν το αριστερό δεκανίκι του συστήματος και κατ’ επέκταση ως σημαντική απειλή για το λαϊκό κίνημα, αφού με τη στρατηγική της έμπαινε εμπόδιο στη ριζοσπαστικοποίηση των μαζών.

Την εκδοχή της προδοσίας απορρίπτουν οι οργανικοί διανοούμενοι της σοσιαλδημοκρατίας και προκρίνουν την ερμηνεία του «αναγκαστικού συμβιβασμού», υποστηρίζοντας ότι δεν είναι δυνατόν να ακολουθηθούν οι παλιές και δοκιμασμένες συνταγές της σοσιαλδημοκρατίας με τον νεοφιλελευθερισμό σε θέση ισχύος παγκοσμίως. «Σ’ ένα πλαίσιο όπου η κινητικότητα του κεφαλαίου οδηγεί στη δυσκολία ελέγχου του από το έθνος-κράτος και όπου σε ευρωπαϊκό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο ο φονταμενταλισμός της αγοράς κυριαρχεί, η σοσιαλδημοκρατία, στην παλιά της μορφή, δεν είναι πια δυνατή» (Νίκος Μουζέλης «Το Βήμα» 24-2-2013).

Εχει μέλλον η σοσιαλδημοκρατία; Ανίερο το ερώτημα, λένε οι θεωρητικοί της. Επισημαίνουν ότι προϋπόθεση για την επιστροφή της στο προσκήνιο είναι να ηττηθεί η πολιτική της λιτότητας. Αναφέρουν, επίσης, ότι δεν είναι δυνατόν οι μεσαίες τάξεις που αποτελούν τη σπονδυλική στήλη των σύγχρονων κοινωνιών να μείνουν χωρίς πολιτική έκφραση. Απλώς η συγκυρία δεν είναι ευνοϊκή.

Ο αντίλογος έρχεται από την πραγματικότητα: οι μεσαίες τάξεις παντού πιέζονται και ένα μεγάλο μέρος τους «πληβειοποιείται» με βίαιο τρόπο. Επιπλέον, πουθενά στον κόσμο (μια ιδιόμορφη εξαίρεση συνιστά η Λατινική Αμερική) τα κόμματα της σοσιαλδημοκρατίας δεν δείχνουν σημάδια ανάκαμψης. Το SPD θα υποστεί απ’ ό,τι φαίνεται καθαρή ήττα στις εκλογές. Οι Ισπανοί σοσιαλιστές, παρά το γεγονός ότι η δεξιά κυβέρνηση της χώρας είναι βουτηγμένη στα σκάνδαλα και μετράει αποτυχίες στην οικονομική πολιτική, δυσκολεύονται να πείσουν. Οι Πορτογάλοι σύντροφοί τους τα ίδια και χειρότερα. Στη Γαλλία, οι προσδοκίες που γέννησε η νίκη Ολάντ έχουν εξανεμιστεί. Στην Ελλάδα, το ΠΑΣΟΚ έχει μετατραπεί με επιλογή της ηγεσίας του σε συνιστώσα της σκληρής Δεξιάς, η ΔΗΜΑΡ ψάχνει εναγωνίως ρόλο και οι διάφορες ομάδες του χώρου περιφέρονται ασκόπως, βρίζοντας τον ΣΥΡΙΖΑ. Είναι βέβαιο ότι η περιοχή θα καλυφθεί πολιτικά. Τη διεκδικούν η Δεξιά του Αντ. Σαμαρά και η Αριστερά του Αλ. Τσίπρα. Για την ώρα ο ΣΥΡΙΖΑ έχει αποσπάσει το μεγαλύτερο κομμάτι.

Εφημερίδα των Συντακτών