ΚΡΙΣΙΜΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Η εβδομάδα πριν από την επίσημη ανάληψη των καθηκόντων του νεοεκλεγέντος προέδρου της Ουκρανίας Petro Poroshenko στις 7 Ιουνίου σημαδεύεται από διπλωματικές, αλλά και στρατιωτικές κινήσεις, που προσομοιάζουν σε σχοινοβατική άσκηση...

του ΚΩΣΤΑ ΡΑΠΤΗ

Ο ίδιος ο ολιγάρχης που με το 54% της ψήφου αναλαμβάνει τις τύχες της διχασμένης χώρας, γνωρίζει καλά την τέχνη της αμφισημίας: από τη μία δηλώνει έτοιμος για...

διάλογο με τη Μόσχα, και από την άλλη διαμηνύει ότι δεν θα επιτρέψει ποτέ στους “τρομοκράτες”, ήτοι τους ρωσόφωνους αυτονομιστές της ανατολικής Ουκρανίας, να μετατρέψουν την εξεγερμένη περιοχή “σε Σομαλία”. 

Αλλά, βέβαια, για τη Μόσχα δεν υπάρχει καμία προοπτική διαλόγου όσο οι ουκρανικές αρχές συνεχίζουν την “τιμωρητική εκστρατεία εναντίον του λαού τους” στην λεγόμενη Νοβορωσία –και μάλιστα κατέθεσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ σχέδιο ψηφίσματος για τον άμεσο τερματισμό της βίας στην Ουκρανία και τη δημιουργία ανθρωπιστικών διαδρόμων διαφυγής των αμάχων.

Όσο οι επιχειρήσεις συνεχίζονται (με αποκορύφωμα τη χρήση τη Δευτέρα μαχητικού αεροσκάφους Suhoi-25 για τον βομβαρδισμό του κυριότερου κτηρίου που είχαν καταλάβει οι αυτονομιστές στην πόλη του Λουχάνσκ), ο Poroshenko έχει τη δυνατότητα να προβάλλει “αγέρωχο” πρόσωπο, δίνοντας τις εξετάσεις του στους Ουκρανούς εθνικιστές, χωρίς ταυτόχρονα να χρεώνεται τυπικά την ευθύνη για όποιες ωμότητες τυχόν διαπράττονται. Η ώρα της συνδιαλλαγής με τη Μόσχα δεν έχει έρθει ακόμη.

Ωστόσο, οι πάντες προεξοφλούν, κρίνοντας και από τον επιχειρηματικό “πραγματισμό” του νέου προέδρου της Ουκρανίας, ότι η ώρα αυτή δεν αργεί. Μία εκτονωτική κίνηση από μέρους του Poroshenko θα μπορούσε να είναι η ανακοίνωση της προσωρινής κατάπαυσης της “αντιτρομοκρατικής επιχείρησης” -χωρίς απόσυρση όμως των κυβερνητικών δυνάμεων που έχουν αναπτυχθεί στα ανατολικά. Ούτως ή άλλως οι κρισιμότερες αποφάσεις δεν είναι οι δικές του.

Η ευρωπαϊκή περιοδεία του Barack Obama την εβδομάδα αυτή, με την ευκαιρία της εβδομηκοστής επετείου της Απόβασης στη Νορμανδία, συνιστά μια περίπλοκη χορογραφία –με τον Αμερικανό πρόεδρο να συναντά τον Poroshenko την Τετάρτη στη Βαρσοβία, ενώ οι ηγέτες της Γαλλίας και της Βρετανίας πρόκειται να συναντηθούν στο περιθώριο των τελετών της Παρασκευής με τον Vladimir Putin.

Προηγήθηκε, ως γνωστόν, το δείπνο που είχε την περασμένη Τετάρτη η γερμανίδα καγκελάριος στο Βερολίνο με τον πρωθυπουργό της Ουκρανίας και τους ηγέτες της Μολδαβίας και της Γεωργίας, ήτοι των χωρών της Ανατολικής Εταιρικής Σχέσης της Ε.Ε. -σηματοδοτώντας την όλο και πιο έντονη αυτοτελή δραστηριοποίηση της Γερμανίας στο ανατολικοευρωπαϊκό διπλωματικό μέτωπο, χωρίς καν τη συμβολική πλαισίωση από τους εταίρους του “Τριγώνου της Βαϊμάρης” (Γαλλία, Πολωνία), όπως είχε συμβεί στο Κίεβο τον Φεβρουάριο.

Σε κατεύθυνση εκτόνωσης των εντάσεων κινείται και η διαπραγμάτευση που διεξάγεται στις Βρυξέλλες, με τη μεσολάβηση του Γερμανού Επιτρόπου Ενέργειας της Κομισιόν Guenther Oettinger, για την τροφοδοσία της Ουκρανίας με ρωσικό φυσικό αέριο. Ήδη την Παρασκευή, η ουκρανική πλευρά συμφώνησε να καταβάλει 786 εκατομμύρια δολάρια στο λογαριασμό της Gazprom, ως πρώτο βήμα για την αποπληρωμή των οφειλόμενων 2,24 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το φυσικό αέριο που παραδόθηκε μέχρι την 1η Απριλίου, ενώ η ρωσική πλευρά μετέθεσε για τις 9 Ιουνίου τη μετάβαση στο σύστημα προπληρωμής κάθε μελλοντικής παράδοσης. Ωστόσο, το Κίεβο δεν προτίθεται να διευθετήσει το σύνολο των οφειλών του, εάν δεν υπάρξει μια νέα συμφωνία για μείωση της τιμής από τα υψηλότατα επίπεδα τα οποία μονομερώς όρισε η Gazprom εν μέσω της πολιτικής κρίσης. Ο δε Oettinger διαμηνύει ότι το σχέδιο για τον αγωγό φυσικού αερίου South Stream, που θα συνδέει την Ρωσία με την Ιταλία, δεν θα προχωρήσει όσο η Ρωσία δεν αλλάζει θέση ως προς την Ουκρανία.

Όμως το αναπάντητο έως τώρα ερώτημα είναι κατά πόσον ο κρισιμότερος “παίκτης”, ήτοι η Ουάσιγκτον εξακολουθεί να δελεάζεται από την προοπτική ενός νέου Ψυχρού Πολέμου. Η διήμερη υπουργική σύνοδος του ΝΑΤΟ, που ξεκινά σήμερα Τρίτη στις Βρυξέλλες, αναμένεται να επικεντρωθεί, ελλείψει της… πολυπόθητης ρωσικής στρατιωτικής επέμβασης στην Ουκρανία, στις καταγγελίες ότι η Μόσχα επιτρέπει την ροή οπλισμού και μαχητών από τα ρωσο-ουκρανικά σύνορα. Νωρίτερα, η πρώτη μετά το ξέσπασμα της ουκρανικής κρίσης συνάντηση των μονίμων αντιπροσώπων των συμμάχων χωρών με τον Ρώσο πρεσβευτή στο ΝΑΤΟ, Aleksandr Grushko κατέληξε στη διαπίστωση ότι οι απόψεις των δύο πλευρών “απέχουν παρασάγγας”.

Μάλιστα ο Grushko όχι μόνο κατήγγειλε την Ατλαντική Συμμαχία ότι ενθαρρύνει τη χρήση βίας από την κυβέρνηση της Ουκρανίας και προσκόπτει τις προσπάθειες για την εξεύρεση ειρηνικής λύσης, αλλά και προειδοποίησε ότι η ανάπτυξη ΝΑΤΟϊκών στρατευμάτων στις ανατολικοευρωπαϊκές χώρες, έστω και υπό μορφήν rotation, η Ρωσία θα αποσυρθεί από την Ιδρυτική Πράξη που ρυθμίζει τις σχέσεις της με τη Συμμαχία.

capital.gr