ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΕΠΙΛΟΓΗ ΤΩΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΩΝ Ο ΕΝΑΓΚΑΛΙΣΜΟΣ ΜΕ ΤΟ ΣΟΥΝΙΤΙΚΟ ΙΣΛΑΜ

Φαινομενικά γνωρίζουμε τι προκάλεσε τα πρόσφατα αιματηρά γεγονότα στον μουσουλμανικό κόσμο, αρχίζοντας από τη Λιβύη, την Αίγυπτο, και τα οποία εξαπλώθηκαν σε ολόκληρο τον αραβικό κόσμο, στην Τουρκία, στο Πακιστάν, την Ινδία, το Σουδάν.

του ΜΑΡΙΟΥ ΕΥΡΥΒΙΑΔΗ

Η φαινομενική απάντηση είναι ότι για όλα φταίει μια χειρίστης διαλογής ταινία μέσα από την οποία προσβάλλεται ο προφήτης των μουσουλμάνων Μωάμεθ και γενικά όλοι οι μουσουλμάνοι και η θρησκεία τους. Πίσω από την ταινία βρίσκεται μια χριστιανική οργάνωση με έδρα την Καλιφόρνια και ένας Αιγύπτιος χριστιανός Κόπτης που ζει στην Καλιφόρνια. Αυτά έχουν διαπιστωθεί.

Αυτό που ακόμα δεν έχει ελεγχθεί είναι εάν πράγματι υπάρχει μια ολοκληρωμένη, έστω και μικρού μήκους, ταινία ή μόνο μερικές σκηνές συρραμμένες μεταξύ τους που διαπομπεύουν τον Μωάμεθ και τον μουσουλμανισμό. 

Τελειώνει όμως η ιστορία στη χριστιανική αυτή οργάνωση και τον Αιγύπτιο Κόπτη, ή πίσω από αυτούς υπάρχουν οι πραγματικοί οργανωτές και χρηματοδότες, που προφανώς είχαν και έχουν κάποια στρατηγική στόχευση;  Ίσως το πάντοτε κρίσιμο και χρήσιμο ερώτημα... 

Ως προς το ποιος ωφελείται, να μας διαφωτίσει. Μεσοπρόθεσμα τουλάχιστον, οι Αμερικανοί είναι όχι μόνο χαμένοι αλλά και σοκαρισμένοι, κυρίως από τη δολοφονία του πρέσβη και των διπλωματών τους στη Λιβύη. Θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι ο δολοφονημένος πρέσβης Κρις Στήβενς υπήρξε ένας από τους κύριους αρχιτέκτονες της ανατροπής του Λίβυου Καντάφι. Η ιστορική ειρωνεία είναι ότι, ο θάνατός του δεν διέφερε και πολύ από αυτόν του Καντάφι. Και οι δυο λυντσαρίστηκαν, ενώ κυκλοφορούσαν φήμες ότι πιθανόν, όπως και στην περίπτωση του Καντάφι, να υπήρχε σεξουαλική βεβήλωση του νεκρού.

Αναφορικά με τη Λιβύη, η αμερικανική κυβέρνηση έτρεξε ασθμαίνουσα, μέσω της υπουργού Εξωτερικών Κλίντον, να υπογραμμίσει ότι για τις δολοφονίες των διπλωματών της, δεν εμπλέκετο η κυβέρνηση της Λιβύης αλλά ούτε ο «λαός της Λιβύης». Αντίθετα, οι Αμερικανοί διαχώρισαν τις δολοφονίες από τις αντιδράσεις για την ταινία, υποστηρίζοντας ότι οι δολοφονίες υπήρξαν έργο της Αλ Κάιντα και ότι απλώς συνέπεσαν με την επίμαχη ταινία. Και όντως, υπήρχαν αρκετά τεκμήρια ότι ο νέος αρχηγός της Αλ Κάιντα, ο Αιγύπτιος γιατρός Αλ Ζαουάχρι, είχε ζητήσει από τους Λίβυους να επιτεθούν κατά του προξενείου στη Βεγγάζη, τη συμβολική μέρα της 11ης Σεπτεμβρίου, για να εκδικηθούν τη δολοφονία του Λίβυου υπαρχηγού του, που σκοτώθηκε από τους Αμερικανούς λίγους μήνες πριν.

Αυτή η θεωρία βολεύει τους Αμερικανούς και την κυβέρνηση Ομπάμα, διότι αν συνέβαινε το αντίθετο, εάν δηλαδή ο «λαός της Λιβύης» συμμετείχε στις δολοφονίες, αυτό θα ανέτρεπε όλη τη στρατηγική προσέγγιση του διδύμου Ομπάμα - Κλίντον προς τη μεγάλη πλειοψηφία του μουσουλμανικού κόσμου. Ποια είναι αυτή; Είναι η συμμαχία με το σουνιτικό Ισλάμ, εκφραζόμενη μέσω της «Αραβικής Άνοιξης». Άμεσος στόχος της συμμαχίας την περίοδο αυτή, είναι η Συρία του Άσαντ και στο βάθος το Ιράν των Μουλλάδων.

Ποιοι ωφελούνται από την κατάρρευση του μετώπου Ομπάμα-Κλίντον και του σουνιτικού Ισλάμ, με την ταινία να λειτουργεί ως καταλύτης προς την κατεύθυνση αυτή;

1. Τουλάχιστον μια ομάδα Αμερικανών αποτελούμενη από χριστιανούς φονταμενταλιστές. Πολιτικοί σύμμαχοί της, είναι οι νεοσυντηρητικές πολιτικές δυνάμεις στις ΗΠΑ που καταπολεμούν την κατευναστική πολιτική Ομπάμα-Κλίντον έναντι του σουνιτικού Ισλάμ. Σε αυτούς θα πρέπει να προστεθούν και δυο κράτη - φανατικοί εχθροί μεταξύ τους: το Ιράν και το Ισραήλ.

2. Το Ιράν, το οποίο κυβερνείται από Σιίτες, που είναι και το αντίπαλο δέος των σουνιτικών καθεστώτων στη Μέση Ανατολή, βλέπει τη συμμαχία ΗΠΑ-Σουνιτών ως απόλυτα εχθρική απέναντί του. Γνωρίζει ότι μετά τη Συρία, με την οποία είναι σύμμαχος, οι ΗΠΑ μαζί με τα σουνιτικά καθεστώτα του Περσικού Κόλπου, κυρίως τη Σαουδική Αραβία, θα στραφούν εναντίον του. Αγγίζει ωστόσο τα όρια της φαντασίας, να είναι το Ιράν πίσω από την ταινία, αν και στην Καλιφόρνια υπάρχει η μεγαλύτερη παρουσία Ιρανών έξω από την Περσία.

3. Μένει το Ισραήλ. Ούτε και το Ισραήλ είναι ευχαριστημένο με τη συμμαχία Ομπάμα-Κλίντον με τα σουνιτικά καθεστώτα. Ωστόσο, το Ισραήλ στήριξε την ανατροπή του Καντάφι, στηρίζει την ανατροπή του Άσαντ και επιδιώκει την ανατροπή των Μουλλάδων του Ιράν. Αυτός όμως ο εναγκαλισμός της Ουάσιγκτον με το σουνιτικό Ισλάμ παραείναι επικίνδυνος για το Ισραήλ, που θεωρεί ευλόγως ότι μακροπρόθεσμα απειλεί τη δική του, ιδιαίτερη, σχέση με τη Ουάσινγκτον. Γράφηκαν αρκετά στις ΗΠΑ, ότι πίσω από την ταινία βρίσκονται ισραηλινά συμφέροντα. Αλλά οι διάφορες εκδοχές, αποδομήθηκαν πολύ εύκολα, αφού ήταν ελλιπέστατες και με οφθαλμοφανή κενά.

Όπως και στην περίπτωση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, έτσι και γι’ αυτή, της 11ης Σεπτεμβρίου 2012, πολλά ερωτήματα θα παραμείνουν αναπάντητα. Υπάρχουν ωστόσο, μια πλάνη και ένα παράδοξο, που ενώ πρέπει, ωστόσο δεν φαίνεται να προβληματίζουν την Ουάσινγκτον. Η πλάνη είναι ότι το Ισλάμ μπορεί όπως η κάθε θρησκεία, με παράδειγμα τον χριστιανισμό, να μεταρρυθμιστεί, ώστε να μπορεί να υπάρξει διαχωρισμός μεταξύ «μετριοπαθούς» και «εξτρεμιστικού» Ισλάμ. Εάν όμως δεχθούμε, όπως δέχεται ο κάθε πιστός μουσουλμάνος, ότι το Κοράνι είναι θεόπνευστο και ότι είναι ο άκτιστος λόγος του Θεού, τότε ποιος, ή ποιοι είναι εκείνοι που θα μεταρρυθμίσουν τον Λόγο του Θεού; «Το Ισλάμ μεταρρυθμισμένο δεν είναι Ισλάμ», δήλωσε κάποτε ο Λόρδος Κράμερ. Αυτό το γνωρίζει ο κάθε μουσουλμάνος.

Η απλή αυτή αλήθεια, φαίνεται να αγνοείται από διαδοχικές αμερικανικές κυβερνήσεις, που αναζητούν το «μετριοπαθές» Ισλάμ και μάλιστα στους σουνίτες.

Ως προς το παράδοξο, αυτό είναι το Ιράν και ο σιιτισμός. Η Δύση, με επικεφαλής την Ουάσιγκτον έχει δαιμονοποιήσει το σιιτικό Ισλάμ εδώ και τρείς δεκαετίες. Άγιοι σίγουρα δεν είναι οι Μουλλάδες της Τεχεράνης. Συμβαίνουν όμως και στο Ιράν των σιιτών όλα όσα βλέπουμε καθημερινά να συμβαίνουν στο σουνιτικό κόσμο; Δεν πρέπει αυτό να προβληματίσει την Ουάσιγκτον ως προς τις συμμαχίες της στη Μέση Ανατολή;

* Καθηγητής ΔιεθνώνΣχέσεων στο Πάντειο

ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ