Η ζωή και ο θάνατος ενός ήρωα που θα έπρεπε να διδάσκεται για να εμπνέει και να διαπαιδαγωγεί τη νέα γενιά

Τέτοιες μέρες θυμόμαστε τα λόγια του Μπαλζάκ, «απ' όλες τις σπορές που ρίχνονται στη γη, το αίμα των ηρώων δίνει την καλύτερη σοδειά»...

Τέτοιες μέρες θυμόμαστε τα λόγια του προλετάριου ποιητή Φώτη Αγγουλέ που, απ' τις φυλακές της Κέρκυρας, μηνούσε: «Μην καρτεράτε να λυγίσουμε,/ μήτε για μια στιγμή/ μηδ' όσο στην κακοκαιρία / λυγάει το κυπαρίσσι / έχουμε τη ζωή πολύ / παρά πολύ αγαπήσει».

Ενας τέτοιος άνθρωπος ήταν ο...
κομμουνιστής Ναπολέων Σουκατζίδης, ένας από τους 200 εκτελεσμένους στην Καισαριανή την Πρωτομαγιά του '44.

Βίος παράλληλος με τη ζωή και το κίνημα των εργατών

Πολύπλευρη προσωπικότητα ο Ναπολέων Σουκατζίδης, σύνδεσε από νωρίς τη μοίρα του με το εργατικό - λαϊκό κίνημα. Μέλος της ΟΚΝΕ από το 1927, γλωσσομαθής (από 19 χρόνων μιλούσε και έγραφε έξι γλώσσες), παρότι σπούδασε Οικονομικά, ανέπτυξε δράση και στο χώρο του πολιτισμού (είχε οργανώσει μια φιλολογική συντροφιά στην οποία μετείχε και η σπουδαία δασκάλα και λαογράφος της Κρήτης, Μαρία Λιουδάκη). Δημοσίευσε επιφυλλίδες «με χαρακτήρα μικρού δοκιμίου σε εκλαϊκευτική μορφή» και χρονογραφήματα. Οπως έχει πει η Μ. Λιουδάκη, που κατέγραψε χιλιάδες μαντινάδες, παραμύθια, μοιρολόγια, γνωμικά, γλωσσοδέτες και όλα τα έθιμα του κρητικού λαού, συμπαραστάτης στο λαογραφικό έργο της ήταν ο αγωνιστής Ναπολέων Σουκατζίδης, που είχε αρραβωνιαστεί την αδελφή της Χαρά. Πλήθος μαντινάδες και άλλο υλικό αποθησαύρισε ο ίδιος.

Ιδιαίτερος σταθμός στη ζωή του Ν. Σουκατζίδη είναι η φυλάκισή του στηνΑκροναυπλία. Μνημειώδη έμειναν τα μαθήματα που παρέδιδε, αλλά και παρακολουθούσε. Ο Ναπολέων έζησε εντατικά την πνευματική ζωή της Ακροναυπλίας. Οσο υπήρχαν βιβλία, μελετούσε ιστορία, λογοτεχνία, λαογραφία, ξένες γλώσσες. Εμαθε τέλεια τα Γερμανικά, τα Γαλλικά, τα Αγγλικά, τα Ρωσικά, τα Τουρκικά. Δίδασκε τη μέρα στους συντρόφους του - εργάτες και αγρότες - Ελληνικά, Ιστορία, ξένες γλώσσες και το βράδυ στο μισοσκόταδο, σε μια γωνιά του μεγάλου θαλάμου, τσίτωνε το αυτί του να μη χάσει λέξη από το μάθημα του μεγάλου δασκάλου του, του Δημήτρη Γληνού.

Ακολουθεί το Χαϊδάρι, όπου παραδόθηκε στους Γερμανούς ως κρατούμενος της Ακροναυπλίας. Η ηρωική πράξη που συνδέεται με το όνομα του Ν. Σουκατζίδη αφορά στο γεγονός πως, όντας διερμηνέας, αρχικά των Ιταλών και αργότερα των Γερμανών, όταν ο Γερμανός διοικητής τού πρότεινε να βγει από τη λίστα των μελλοθανάτων και να τουφεκιστεί άλλος στη θέση του, το αρνήθηκε πεισματικά. Εκτελέστηκε την Πρωτομαγιά του 1944, μαζί με τους 200 της Καισαριανής. Στο τελευταίο γράμμα του προς τον πατέρα του, έγραφε:«Πατερούλη, πάω για εκτέλεση. Να 'σαι περήφανος για το μονάκριβο γιο σου. Ν' αγαπάς και να λατρεύεις την κορούλα σου και την αδελφούλα μου. Κι οι δυο μεγάλοι άνθρωποι. Γεια, γεια πατερούλη. Ναπολέων».