51 ΧΡΟΝΙΑ ΜΕΤΑ ΤΗ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΤΟΥ ΛΑΜΠΡΑΚΗ ΑΠΟ ΤΟ ΠΑΡΑΚΡΑΤΟΣ ΤΩΝ ΔΩΣΙΛΟΓΩΝ

Σαν σήμερα, πριν 51 χρόνια (στις 22/5/1963), χτυπήθηκε θανάσιμα στη Θεσσαλονίκη από παρακρατικούς ο συνεργαζόμενος με την ΕΔΑ βουλευτής, αντιπρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής για τη Διεθνή Υφεση και την Ειρήνη (ΕΕΔΥΕ), Γρηγόρης Λαμπράκης... 

Εχασε τη μάχη για τη ζωή πέντε μέρες μετά, στις 27 Μάη, στο νοσοκομείο «ΑΧΕΠΑ», όπου μεταφέρθηκε σε κωματώδη κατάσταση μετά από τη δολοφονική επίθεση. Ο Γρ. Λαμπράκης...

γεννήθηκε στις 3/4/1912 στην Κερασίτσα της Τεγέας. Το 1934 μετακόμισε στην Αθήνα για να γραφτεί στην Ιατρική Σχολή και την ίδια χρονιά έκανε τα πρώτα βήματά του στον αθλητισμό. Στη διάρκεια των φοιτητικών του χρόνων κέρδισε 12 χρυσά μετάλλια σε βαλκανικούς αγώνες στο άλμα εις μήκος και στις αποστάσεις 100 και 200 μέτρων. Το 1940 πήρε το πτυχίο του. Το 1943 πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Ενωσης Ελλήνων Αθλητών, η οποία διοργάνωσε στη συνέχεια αγώνες για την ενίσχυση των λαϊκών συσσιτίων. Επειτα από τον πόλεμο εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ανακηρύχτηκε σε υφηγητή στο ίδιο πανεπιστήμιο.

Το 1961 εκλέχτηκε βουλευτής Πειραιά με τον εκλογικό συνδυασμό ΠΑΜΕ (Πανδημοκρατικό Αγροτικό Μέτωπο, ο οποίος προέκυψε ως εκλογική συνεργασία της ΕΔΑ με το Εθνικό Αγροτικό Κόμμα). Παράλληλα ανέπτυξε πρωτοπόρα δράση στην οργάνωση και τους αγώνες της ΕΕΔΥΕ. Στις 24 Ιούνη 1962, παίρνει μέρος στο Α' Εθνικό Συνέδριο για την Ειρήνη και τον Αφοπλισμό κι εκλέγεται αντιπρόεδρος της ΕΕΔΥΕ. Τον Απρίλη του 1963, παίρνει μέρος στη Διεθνή Πορεία στο Ολντερμάστον στην Αγγλία και μια βδομάδα αργότερα πραγματοποιεί στην Αθήνα την Α' Μαραθώνια Πορεία.

Στις 22/5/1963, ο Γρ. Λαμπράκης χτυπήθηκε με λοστό στο κεφάλι από τον Μανόλη Εμμανουηλίδη που επέβαινε στο τρίκυκλο το οποίο οδηγούσε ο Σπύρος Γκοτζαμάνης, άνθρωποι και οι δύο του υποκόσμου, μέλη της οργάνωσης «Καρφίτσα» που καθοδηγούσε η Χωροφυλακή και η Ασφάλεια Θεσσαλονίκης. Η επίθεση με το τρίκυκλο έγινε αμέσως μετά από τη συγκέντρωση που είχε οργανώσει στη Θεσσαλονίκη η τοπική οργάνωση της ΕΕΔΥΕ, στα γραφεία του Δημοκρατικού Συνδικαλιστικού Κινήματος, και ενώ ο Λαμπράκης κατευθυνόταν με τα πόδια στο ξενοδοχείο που είχε καταλύσει. Στη διάρκεια αντισυγκέντρωσης, λίγα μέτρα μακρύτερα, χτυπήθηκε από τραμπούκους και αστυνομικούς και μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο ο βουλευτής Καβάλας της ΕΔΑ και μέλος του ΚΚΕ, Γιώργης Τσαρουχάς, ο οποίος στη δικτατορία δολοφονήθηκε στην Ασφάλεια μετά από βασανιστήρια.

Η κηδεία του Γρ. Λαμπράκη έγινε στις 28 Μάη στην Αθήνα. Μια λαϊκή κοσμοπλημμύρα τον συνόδευσε μέχρι το Α' Νεκροταφείο.

Καθοριστικό ρόλο στη σύλληψη των δολοφόνων έπαιξε ο Μανόλης Χατζηαποστόλου (γνωστός ως Τίγρης), ο οποίος σάλταρε στο τρίκυκλο των δολοφόνων, πάλεψε μαζί τους και τους ανάγκασε να σταματήσουν.

Για τη δολοφονία του Γρ. Λαμπράκη κατηγορήθηκαν ως ηθικοί αυτουργοί 23 αξιωματικοί της Χωροφυλακής. Αλλοι 10 θεωρήθηκε ότι ενήργησαν επιλήψιμα, όμως δεν κατηγορήθηκαν για ανάμιξη. Τελικά, στις 30/12/1966 το δικαστήριο καταδίκασε τους Γκοτζαμάνη και Εμμανουηλίδη σε 11 και 8,5 χρόνια φυλάκιση αντίστοιχα και 9 ακόμα σε φυλάκιση από 3 έως 15 μήνες. Μετά από την εγκαθίδρυση της στρατιωτικής δικτατορίας το 1967 αποφυλακίστηκαν όλοι...

ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ