Είναι
παράδοξο, αλλά μολονότι οι ΗΠΑ αποτελούν τον στενότερο σύμμαχο και
προστάτη του Ισραήλ σε όλο τον πλανήτη, ο Barack Obama δεν έχει
επισκεφθεί ως πρόεδρος το εβραϊκό κράτος. Αντιθέτως, ο Vladimir Putin, ο
οποίος επέστρεψε στην προεδρία μόλις στις 7 Μαϊου αναμένεται να
επισκεφθεί την περιοχή την επόμενη εβδομάδα και μάλιστα σε μία συγκυρία
κατά την οποία οι θέσεις Ρωσίας και Ισραήλ στα κρισιμότερα περιφερειακά
ζητήματα (Συρία, Ιράν) εμφανίζονται ασύμβατες.
του ΚΩΣΤΑ ΡΑΠΤΗ
Ωστόσο, οι πολιτικές διαφωνίες δεν μοιάζουν ικανές να διαταράξουν το θετικό κλίμα που στηρίζεται σε πολυάριθμους άλλους δεσμούς – με κορυφαία ανάμεσά τους το γεγονός ότι ένα εκατομμύριο Ισραηλινών πολιτών προέρχονται από την πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση.
Ο ίδιος ο Putin έχει σταθεί ιδιαίτερα στο γεγονός αυτό δηλώνοντας λ.χ. προ μηνών:...
«Για εμάς το Ισραήλ είναι ιδιαίτερο κράτος. Είναι μία από τις λίγες χώρες του εξωτερικού που μπορεί να χαρακτηρισθεί ρωσόφωνη».
Οι σχετικοί συμβολισμοί δεν μένουν αναξιοποίητοι. Αφορμή για το διήμερο ταξίδι του Putin στο Ισραήλ (το πρώτο από το 2005) αποτελούν τα αποκαλυπτήρια στην παραθαλάσσια πόλη Νετάνυα μνημείου για τους Σοβιετικούς στρατιώτες που νίκησαν τον Ναζισμό κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο ίδιος ο ισραηλινός πρωθυπουργός Binyamin Netanyahu (ο οποίος συμφώνησε με τους συνομιλητές του την ανέγερση του μνημείου κατά το ταξίδι του στη Μόσχα το 2010, όπου και «διασταυρώθηκε» για πρώτη φορά με τον Γ. Παπανδρέου) δεν παρέλειψε να επισημάνει ότι πολλοί (Εβραίοι) βετεράνοι του Κόκκινου Στρατού ζουν στο Ισραήλ.
Το παιχνίδι των συμβολισμών πρόκειται να λάβει συνέχεια στους επόμενους σταθμούς του Putin, την Βηθελέεμ (αντί της Ραμάλλα) όπου και θα συναντήσει τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Mahmud Abbas και την Ιορδανία, όπου μεταξύ άλλων θα εγκαινιάσει ξενώνα για Ρώσους προσκυνητές στον Ιορδάνη Ποταμό. Είναι εμφανές ότι η Ρωσία επιδιώκει να προβληθεί ως προστάτης των Χριστιανών της Μέσης Ανατολής (ορθοδόξων κατά μέγα μέρος), σε μία συγκυρία κατά την οποία η θέση τους στην περιοχή γίνεται όλο και πιο επισφαλής.
Από αυτή την άποψη, Μόσχα και Τελ Αβίβ μοιράζονται κοινές ανησυχίες σε σχέση με την εξέλιξη της συριακής κρίσης, ιδίως το ενδεχόμενο μιας επικράτησης της στηριζόμενης από τις αραβικές μοναρχίες Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Και μπορεί το Ισραήλ να εγκαταλείπει σταδιακά την επιφυλακτική στάση (που χαρακτηριζόταν από την πεποίθηση ότι ο «διάβολος που γνωρίζουμε», εν προκειμένω ο Assad, είναι προτιμότερος), ωστόσο δεν παύει να αξιολογεί το γεγονός ότι η Δαμασκός, καίτοι εχθρική, έχει εξασφαλίσει στο Ισραήλ πολυετή ηρεμία στα Υψώματα του Γκολάν. Από την άλλη πλευρά, η στάση της Ρωσίας στη συριακή κρίση τείνει να ερμηνεύεται αποκλειστικά με όρους «προστασίας περιφερειακού πελάτη», ωστόσο κατά τον τρόπο αυτόν παραβλέπεται το γεγονός ότι η ίδια αποτελεί χώρα με μεγάλο μουσουλμανικό πληθυσμό και με κρίσιμα συμφέροντα στον Καύκασο και την Κεντρική Ασία.
Ωστόσο, οι πολιτικές διαφωνίες δεν μοιάζουν ικανές να διαταράξουν το θετικό κλίμα που στηρίζεται σε πολυάριθμους άλλους δεσμούς – με κορυφαία ανάμεσά τους το γεγονός ότι ένα εκατομμύριο Ισραηλινών πολιτών προέρχονται από την πάλαι ποτέ Σοβιετική Ένωση.
Ο ίδιος ο Putin έχει σταθεί ιδιαίτερα στο γεγονός αυτό δηλώνοντας λ.χ. προ μηνών:...
«Για εμάς το Ισραήλ είναι ιδιαίτερο κράτος. Είναι μία από τις λίγες χώρες του εξωτερικού που μπορεί να χαρακτηρισθεί ρωσόφωνη».
Οι σχετικοί συμβολισμοί δεν μένουν αναξιοποίητοι. Αφορμή για το διήμερο ταξίδι του Putin στο Ισραήλ (το πρώτο από το 2005) αποτελούν τα αποκαλυπτήρια στην παραθαλάσσια πόλη Νετάνυα μνημείου για τους Σοβιετικούς στρατιώτες που νίκησαν τον Ναζισμό κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο ίδιος ο ισραηλινός πρωθυπουργός Binyamin Netanyahu (ο οποίος συμφώνησε με τους συνομιλητές του την ανέγερση του μνημείου κατά το ταξίδι του στη Μόσχα το 2010, όπου και «διασταυρώθηκε» για πρώτη φορά με τον Γ. Παπανδρέου) δεν παρέλειψε να επισημάνει ότι πολλοί (Εβραίοι) βετεράνοι του Κόκκινου Στρατού ζουν στο Ισραήλ.
Το παιχνίδι των συμβολισμών πρόκειται να λάβει συνέχεια στους επόμενους σταθμούς του Putin, την Βηθελέεμ (αντί της Ραμάλλα) όπου και θα συναντήσει τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Mahmud Abbas και την Ιορδανία, όπου μεταξύ άλλων θα εγκαινιάσει ξενώνα για Ρώσους προσκυνητές στον Ιορδάνη Ποταμό. Είναι εμφανές ότι η Ρωσία επιδιώκει να προβληθεί ως προστάτης των Χριστιανών της Μέσης Ανατολής (ορθοδόξων κατά μέγα μέρος), σε μία συγκυρία κατά την οποία η θέση τους στην περιοχή γίνεται όλο και πιο επισφαλής.
Από αυτή την άποψη, Μόσχα και Τελ Αβίβ μοιράζονται κοινές ανησυχίες σε σχέση με την εξέλιξη της συριακής κρίσης, ιδίως το ενδεχόμενο μιας επικράτησης της στηριζόμενης από τις αραβικές μοναρχίες Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Και μπορεί το Ισραήλ να εγκαταλείπει σταδιακά την επιφυλακτική στάση (που χαρακτηριζόταν από την πεποίθηση ότι ο «διάβολος που γνωρίζουμε», εν προκειμένω ο Assad, είναι προτιμότερος), ωστόσο δεν παύει να αξιολογεί το γεγονός ότι η Δαμασκός, καίτοι εχθρική, έχει εξασφαλίσει στο Ισραήλ πολυετή ηρεμία στα Υψώματα του Γκολάν. Από την άλλη πλευρά, η στάση της Ρωσίας στη συριακή κρίση τείνει να ερμηνεύεται αποκλειστικά με όρους «προστασίας περιφερειακού πελάτη», ωστόσο κατά τον τρόπο αυτόν παραβλέπεται το γεγονός ότι η ίδια αποτελεί χώρα με μεγάλο μουσουλμανικό πληθυσμό και με κρίσιμα συμφέροντα στον Καύκασο και την Κεντρική Ασία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου